Toprak Analizinin Önemi

Toprak analizleri amacına uygun kurulmuş laboratuarlar da kimyasal yollarla yapılır. Amacı ise; toprakta bulunan bitki besin maddesi miktarlarının belirlenmesi ve o toprakta yetiştirilecek bitkinin gübre cinsinin ve miktarlarının tespit edilmesidir.
Toprak analizi maliyeti düşük ve kaliteli bir tarım için mutlak şarttır. Bitkinin isteği olan gübre cinsini ve miktarını bilmek, en uygun zamanda ve ne şekilde toprağa verilmesini bilmek demek üretici açısından maliyeti düşüren en önemli özelliklerdendir. Toprak analizinin önemi burada vurgulanır, analizi yapılan toprağa ekilecek bitki, gübre miktarı ve cinsi hatta gübreleme şekli analizler sonucu ortaya çıkar.

Farklı tarlalarda değişik oranlarda bitki besin maddesi bulunabilir. Toprak analizi sayesinde toprakta eksik olan dolayısıyla bitkinin büyümesini engelleyen bitki besin maddelerinin hangileri olduğu tespit eldir ve böylece üreticiye gübre için harcadığı paradan en çok yarar sağlamak için yardım eder.

Toprak analizi yapılmadan toprağa gübre verilmesinden dolayı ortaya çıkan zararlar;

* Gerekli olandan daha çok gübre kullanılabilir, doğal olarak buda masraf demektir. Ayrıca fazla gübre kullanımı toprağa zarar verir.
* Bitkinin isteğinden az gübre kullanılabilir, buda bitkinin gelişememesi demektir.
* Yanlış zamanda ve yanlış gübreleme bitkinin gübreyi bünyesine katamaması demektir.
* Yanlış cins gübre kullanılabilir, buda bitkiden istenilen verimin aksine verim düşüşlüğü oluşturabilir.

Bu hatalara düşmemek için toprağımızı mutlaka analiz ettirmeliyiz.

Ancak toprak analizlerinden beklenen faydaların sağlanabilmesi için, analiz edilen toprak numunelerinin usulüne uygun olarak alınmış olması gerekir. Uygun olmayan numunelerin analizleri sonucu, üretici yanlış yola sevk edilebilir. Ayrıca para ve zaman kaybına da neden olur. Şimdi toprak analizi için gerekli olan numunelerin tarladan nasıl ve hangi yollarla alınacağına bakalım;

TOPRAK NUMUNESİ ALIMI

Toprak örnekleri tarlanın, meyve bahçesinin veya seranın bir ucundan diğerine uzanan düz bir hat üzerinden alınmayıp, zig-zag bir hat üzerinde 15–20 adımda bir alınmalıdır. 10 da(dönüm)’e kadar olan alanlardan en az 4-5 noktadan, daha büyük parsellerden her iki dönüme 1 nokta eklenerek numune alınmalıdır.

TOPRAK DİLİMİ

Tek yıllık tarla bitkileri veya sebze yetiştirilecek alanlardan toprak örneği alınırken zig-zag hattın köşelerindeki her noktadan V harfi şeklinde 30 cm. derinliğindeki çukur açılır, daha sonra bu çukurun bir yüzeyi düzeltilerek bu yüzeyden 3–4 cm. kalınlığında bir toprak dilimi alınır. Alınan topraklar bir plastik kovada biriktirilir.8-10 yerden bu şekilde alınan topraklar harmanlanır ve içinden 1-1,5 kg.lık toprak örneği alınarak bir bez veya naylon torbaya etiket bilgileri ile birlikte konularak en kısa sürede analiz yapılacak laboratuara ulaştırılır.

Meyve bahçeleri ve bağlardan 0-30cm. Ve 30–60 cm. olmak üzere iki farklı derinlikten toprak örneği alınır. Alınan bu topraklar farklı kaplarda biriktirilir. Yeni kurulacak tesislerde ise; 0–30/30–60/60–90 cm. olmak üzere 3 ayrı derinlikten numune alınmalıdır.
Toprak örneklerinin alınmaması gereken yerler:

* Daha önce kireç, ticari ve çiftlik gübresi konulmuş yerler,
* Eğimin değiştiği noktalardan,
* Fazla ağaçlık yerler ve ağaç dipleri (meyve bahçeleri hariç),
* Dere, orman, kanal, su arkı, çit veya yollara yakın olan kısımlar
* Tarla hudutları ve bunlara yakın yerler,
* Arazi veya tarlanın, çukur veya tümsek kısımları,
* Sıraya ekim yapılan yerlerde sıra üstleri,
* Su biriken kısımlar, akarsu ve sel basmış yerler,
* Sap, kök ve yabani otların yığıldığı veya yakıldığı yerler,
* Çakıllı ve fazla kumlu yerler,
* Tuzluluğun bariz olarak görüldüğü yerler,
* Hafriyat veya arazi tesviyesi yapılan yerler.
* Hayvan gübrelerinin bulunduğu yerlerden,
* Harman yeri ve hayvan yatmış yerler,
* Karınca ve köstebeklerin toprak yığdığı yerler