Seralarda Su Kaynağı ve Kalitesi

Seracılık işletmelerinde yağışlardan yararlanılamadığından tarımsal üretim için sulama suyuna mutlak gereksinim vardır. Bu nedenle sera, sulama suyunun uygun bir şekilde sağlanabileceği bir yerde inşa edilmelidir. Genellikle sebzelerin gelişme sürelerinde ortalama bir değer olarak gerekli sulama suyu 12.5 l/m2'dir. Toprak ve bitki tipine bağlı olarak bu değer 40 l/m2'ye kadar çıkabilir.

Suyun kalitesi de oldukça önemlidir. Sudaki tuz içeriğinin yüksek olması bitkilerde önemli miktarda sorun yaratırken buhar ve sıcak su sistemlerine önemli zararda verir. Yine su kaynağı yosun, süt vb. sulama sistemlerinin tıkanmasına neden olacak maddeleri taşımamalı ve kolay filtre olmalıdır.

Kuyulardan özellikle kış aylarında alınan suyun soğuk olması bitkiler için sakıncalıdır. Bu sular direkt sulamada kullanıldığında bitki köklerine zararlı etki yapar. Bu nedenle bu tip kaynaklardan pompalanan su dinlenme tanklarına alınmalı, bitki ısısına ulaşması sağlanmalıdır.

Çeşitli sera bitkileri için günlük maksimum su gereksinimi (Jensen ve Malter,1994)

Bitki / Su (l/m2)
Benç Bitkileri (Sıra Tabla)/ 15
Hendek Bitkileri /20
Saksı Bitkileri/ 20
Kasımpatı, Krizantem/ 60
Güller /30
Domates /10

Suyun birçok kimyasal özellikleri sera üreticisi için sorun yaratabilir. Bunlar ; pH, alkalilik, çözünebilir tuz, kalsiyum, magnezyum, bor, flor, klor sülfat, sodyum karbonat ve demir gibi anyon ve katyonlardır.

Bitki kök bölgesinde bütün topraklarda çözülebilir tuz mevcuttur. Tuz konsantrasyonu aşın düzeye ulaştığında ürün kayıplarına neden olduğu gibi toprakların yapısının bozulmasını da sağlar. Tuz toprak suyunun çözülebilir tuz konsantrasyonunu artırarak toprak suyu osmotik basıncının artmasına, kökler tararından yeterli su ve besin elementinin alınmamasına ve ürün kayıplarına neden olacaktır. Yine aşın Na+ birikimi toprak agregatlannın dispers olmasına, geçirgenliklerinin düşmesine neden olacaktır. Bu koşulların oluştuğu topraklarda sorunun çözümü yıkama ve iyi bir dren sisteminin oluşturulması ile sağlanabilir. Toprağa uygulanan su miktarının bitki su tüketiminden (ET) fazla olduğu koşullarda tuz toprak profilinde üst katmanlardan alt katmanlara hareket edecektir. Bu nedenle seralar için sulama suyu gereksinimi hesaplanırken sistem kapasitesine % 10 eklenir.

Seralarda uygulanan damla sulama sistemlerinde kullanılan su içerisindeki mevcut çözülebilir tuz konsantrasyonu ve kompozisyonu bu suyun sistemde kullanılabilirliğine de etki edecektir. O halde özetlenirse sulama suyu içerisindeki tuz,
- Osmotik basıncı artırır ve bitki büyümesini engeller,
- Toksik etkisi yapar. Bitki dokularına zarar verir ve besin
elementleri alımında dengesizlik oluşturur,
- Toprağın fiziksel yapısını bozar.
Tuzluluk sorunu yaratmamak için sulamada kullanılacak su yeterli özelliklere sahip olmalıdır.

Sulama suyu sınıflandırılması

Sınıf /EC (ms/cm) / Tuz (g/cm3) / Cl (mmol/l)
1 /0.5 / 370 /1.5
2 /1.0 / 680 /3.0
3 /1.5 / 990 /4.5

Seralarda tuz birikimi sadece sulama suyu ile oluşmaz. Sera bitkilerinden maksimum ve yüksek kaliteli ürün alabilmek için yüksek düzeyde bitki besin maddelerine ihtiyaç vardır. Sonuçta her yıl önemli miktarda inorganik kimyasal tuz gübreler halinde sera toprağına eklenir.