ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ 2012

ERZURUM İLİ
TARIMSAL
YATIRIM REHBERİ
KASIM 2012
T.C.
GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİm
2
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
İÇİNDEKİLER
TARIMSAL YAPI.............................................. .................................................. ................3
GENEL BİLGİLER .................................................. .................................................. ........4
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI.......................................... .........................................4
BİTKİSEL ÜRETİM............................................ .................................................. .............5
HAYVAN VARLIĞI .................................................. .................................................. ......5
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ .................................................. ..........................6
TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ....................................... ........................................7
ERZURUM’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN ........................................8
ERZURUM’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR.........10
TEŞVİK VE DESTEKLER......................................... .................................................. ......12
YATIRIM TEŞVİKLERİ .................................................. ................................................13
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI..............................20
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ ..............................................23
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR ...........................24
TARIMSAL KREDİLER .................................................. ................................................26
DİĞER TARIMSAL YATIRIM DESTEKLERİ........................................ ...........................29
İletişim Bilgileri .................................................. .................................................. ..............31m
3
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL
YAPIm
4
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü : 2.533.000 hektar
Toplam Nüfusu : 780.847 kişi
Köy nüfusu : 275.593 kişi
İlçe sayısı : 20 adet
Belediye sayısı : 40 adet
Köy sayısı : 1041 adet
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI
KULLANILIŞ ŞEKLİ ALAN (HA)
TARIM ALANLARI
İÇİNDEKİ ORANI (%)
Tarla Arazisi 249.597 71
Nadas 99.534 28,3
Sebze bahçeleri 808 0,23
Meyve-Bağ Arazisi 1.603 0,47
TOPLAM 351.542 100
Kaynak: TÜİK, 2011m
5
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİTKİSEL ÜRETİM
ÜRÜN ADI ÜRETİM (TON) ÜRÜN ADI ÜRETİM (TON)
Yonca(Yeşil Ot) 1.110.726 Arpa 59.050
Korunga(Yeşil Ot) 364.389 Mısır(Slajlık) 57.855
Fiğ(Yeşil Ot) 183.016 Lahana(Beyaz) 9.616
Buğday 156.787 Elma 7.761
Şekerpancarı 114.715 Ceviz 6.365
Kaynak: TÜİK, 2011
HAYVAN VARLIĞI
CİNSİ SAYISI
Sığır
Yerli 130.584
Melez 403.980
Kültür 52.327
Sığır Toplam 586.891
Küçükbaş
Koyun 514.488
Keçi 47.754
Küçükbaş Toplam 562.242
Manda 1.116
Kanatlı 234.448
Arı Kovanı 122.486
Kaynak: TÜİK-2011m
6
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ
KONUSU SAYISI KONUSU SAYISI
Süt ve Süt Ürünleri 56 Yumurta ve Yumurta ürünleri 12
Et ve Et Ürünleri 18 Makarna -
Tahıl, Un ve Unlu Mamuller 285 Dondurulmuş Gıda -
Meyve-Sebze işleme- paketleme 2
Gıda Katkı ve Yardımcı
Maddeleri
-
Konserve ve Salça - Gıda ile Temas Eden Maddeler 4
Bitkisel Yağ 1 Kuruyemiş ve Çerezler 17
Hayvansal Yağ - Baharatlar 2
Zeytinyağı - Hazır Yemek ve yemek fabrikası 14
Su Ürünleri - Gazlı İçecekler ve Meyve Suyu -
Şekerli Mamuller 32 Alkollü İçecekler -
Pastacılık Ürünleri ve Tatlılar 43 Tütün ve Mamulleri -
Nişasta ve Nişasta mamulleri - Yem 5
Bisküvi - Diğer 34m
7
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL
YATIRIM POTANSİYELİm
8
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
ERZURUM’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. Erzurum, Ülkenin özellikle Türk Cumhuriyetlerine, Kafkaslara ve Orta Doğuya
en yakın coğrafyasında bulunmakta olup, kara, hava ve demiryolu gibi ulaşım
unsurları gelişmiştir. İl, şehir merkezine 10 dakika uzaklıkta olan Uluslararası
havalimanına sahiptir.
2. Önemli doğalgaz ve petrol hatları üzerinde bulunan Erzurum stratejik öneme
sahip bir enerji koridoru haline gelmiştir.
3. Tarım, gıda ve hayvancılık konularında oldukça iyi düzeyde bilgi ve deneyim
sahibi olan Ziraat Fakültesi, Veteriner Fakültesi ve Su Ürünleri Fakültesi gibi pek
çok fakülteyi bünyesinde barındıran köklü bir üniversite olan Atatürk Üniversitesi
ile 2010 yılı itibariyle kurulan Erzurum Teknik Üniversitesi bilginin kaynağından
temini hususunda önem arz etmektedir.
4. İlde görev yapan İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile Bakanlığa bağlı
kuruluşlardan olan Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, İl
Kontrol Laboratuar Müdürlüğü ve Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğü, gıda,
tarım ve hayvancılık konularında bölgenin taleplerini karşılamaktadır.
5. Erzurum İli genç, eğitimli ve yeterli iş gücü olanaklarına sahiptir.
6. Yatırım için gerekli arsa ve arazi gibi taşınmazlar, büyüklük açısından elverişli ve
kiralama veya satış bedelleri özellikle sanayileşmiş illere ve arazi büyüklüğü
bakımından sınırlı illere göre oldukça avantajlıdır.m
9
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
7. Türkiye’nin 4. büyük ili olan Erzurum İli; yüzölçümü ve mera alanlarının
genişliğinin yanı sıra, gerek meraların ülkemizin diğer bölgelerine oranla daha az
tahrip olması ve çok fazla kimyasal kirliliğe maruz kalmamış olması gibi önemli
avantajlara da sahip olup arıcılık açısından da önem arz eden zengin florası dikkat
çekicidir. Yem Bitkileri ekilişinin Tarla Bitkilerine oranı Ülkemizde %10’larda
iken İlimizde %33’ dür. 2001 yılında yaklaşık 36.000 hektar olan yem bitkisi
ekim alanlarının 2011 yılı rakamlarına göre yaklaşık 80.894 hektara yükselmesi
bölgede yem bitkisi ekimine olan ilginin arttığını göstermektedir. Bu durum
bölgedeki hayvansal üretimin gelişmesine katkı sağlayacak önemli bir girdinin
karşılanması açısından kayda değer bir kaynak sağlamaktadır.
8. Kültür balıkçılığı açısından değerlendirilebilecek akarsu gibi yerüstü su
kaynakları mevcuttur. Ayrıca İl termal kaynaklar açısından da oldukça zengindir.
9. Hayvancılık sektöründe önde gelen İllerden olan Erzurum, hayvan varlığı
açısından zengin olmakla birlikte, bunun üzerinde potansiyele de sahiptir.
10. İl, Organik tarım potansiyeline sahiptir. Kimyasal gübre ve ilaç kullanımının
asgari düzeyde olması hatta bazı bölgelerde hiç olmaması toprakların ve doğanın
korunmasında ve bu da organik tarım açısından avantaj sağlamaktadır. Bunun
yanı sıra organik hayvancılık açısından da büyü önem arz etmektedir.m
10
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
ERZURUM’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR
SEKTÖR ADI AÇIKLAMA
Büyükbaş ve
Küçükbaş
Hayvancılık
İlin mera varlığı, kalitesi ve yem bitkisi üretimi göz önünde
bulundurulduğunda mevcut hayvan varlığının çok daha üzerine
potansiyeli vardır . Bunun yanı sıra yem bitkisi ekimi için uygun
alanlar da mevcuttur.
Arıcılık
Geniş floraya sahip olan arıcılık için oldukça uygun alanların varlığı
bu alanda da potansiyelin artması açısından önem arz etmektedir.
Bitkisel üretimde kimyevi gübre ve ilaç kullanımının az oluşu
organik arı ürünleri üretimi için önemli bir potansiyel
oluşturmaktadır.
Organik Tarım ve
Hayvancılık
Bölgede kimyasal gübre ve ilaç kullanımının çok az olması, Organik
tarım açısından önem arz eden temiz toprak, hava ve su bakımından
Erzurum’u avantajlı hale getirmektedir. Ayrıca, bu durum Organik
ürüne geçişteki süreyi kısalttığından yatırımcıya ilave gelir artışı
sağlamaktadır. Organik tarımın artması, organik hayvancılık için
yatırım yapılmasına da fırsat verecektir. Böylece Organik tarım ve
hayvancılık birbirini destekleyeceğinden sürdürülebilirlik
sağlanacaktır. m
11
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
SEKTÖR ADI AÇIKLAMA
Balıkçılık
İlimizde halihazırda yaklaşık 1.467 ton/yıl üretim yapılmakta olup
2012 yılı içinde yapılacak yatırımlarla birlikte 6.516 ton/yıl üretim
potansiyeli hedeflenmektedir. Bu sektörde gerek hammadde, gerekse
yeni balık üretimine yönelik yatırım yapılabileceği gibi üretimi
yapılan balıkların işlenmiş ürün haline getirerek pazara sunabilecek
yatırımlar yapılabilecek durumdadır.
Gıda ve Yem Üretimi
Küçükbaş, büyükbaş hayvan ile arı kolonisi varlığı dikkate
alındığında; et-süt işleme ve ambalajlama tesisleri yapımı için
kaynak teşkil ederken, yoğun yem üretimi için hem talep hem de
kaynak oluşturmaktadır.
Kırsal Turizm
Sanayi bölgelerinden uzak, kırsal turizm alanında
değerlendirilebilecek pek çok köy, yayla vb. mevcut olmakla
birlikte, İlimize bağlı Uzundere İlçesinde bulunan, 48 metre
yükseklikten dökülen ve dünyanın sayılı şelalelerinden olan Tortum
şelalesi de bu kapsamda yatırım için önemli bir değerdir. m
12
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TEŞVİK VE
DESTEKLERm
13
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
YATIRIM TEŞVİKLERİ
UYGULAYICI KURUM: EKONOMİ BAKANLIĞI, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye
Genel Müdürlüğü
GENEL AÇIKLAMALAR
İlgili Mevzuat
 19.06.2012 tarih ve 28328 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Karar”
 20.06.2012 tarih ve 28329 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1)”
Sabit yatırım tutarı ve asgari kapasite
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci
ve 2 nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise
beşyüzbin Türk Lirası olması gerekir. Ayrıca, yatırımların asgari kapasite, sabit yatırım
tutarı ve diğer şartları sağlaması da gerekir.
 Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve
teçhizata ait toplam tutarın, her bir finansal kiralama şirketi için asgari ikiyüzbin Türk Lirası
olması gerekir.
 Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen maddi olmayan duran
varlıkların (marka, lisans, know-how vb.) oranı, teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit
yatırım tutarının yüzde ellisini aşamaz.m
14
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Müracaat
 Teşvik belgesi müracaatları, Ekonomi Bakanlığına yapılır. Ancak, genel teşvik uygulamaları
kapsamında yer alan ve sabit yatırım tutarı onmilyon Türk Lirasını aşmayan, tebliğle
belirlenecek yatırımlar için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki
yerel birimlere de müracaat edilebilir.
Teşvik belgesi
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için, projenin uygun görülmesi ve teşvik
belgesi düzenlenmesi gerekir.
Diğer desteklerden yararlanma
 Bu kapsamdaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz.
Tarım sektörüne ilişkin değerlendirme
 Tarım Sektörüne yönelik yatırımlar, “Genel Teşvik Sistemi” ve “Bölgesel Teşvikler”den
yararlanabilir. m
15
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
GENEL TEŞVİK SİSTEMİ
 Bölge ayrımı yapılmaksızın, belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartı ile diğer Tebliğ şartlarını sağlayan
Tarımsal yatırımlar, Genel Teşvik Sistemi kapsamında;
 Gümrük Vergisi Muafiyeti
 KDV İstinası desteğinden faydalanılabilir.
 Ayrıca, Bölgesel Teşvik Sistemi kapsamında teşvik belgesi düzenlenebilecek olan yatırımlar için talep
edilmesi halinde Genel Teşvik Uygulamaları çerçevesinde belge düzenlenebilir.
 Genel teşvik sistemi kapsamında teşvik edilemeyecek yatırımlar:
o Un, irmik (makarna imalatı ile entegre irmik yatırımları ve mısır irmiği yatırımları hariç), yem (balık
unu, balık yağı, balık yemi ve entegre hayvancılık üretimi içindeki yem üretimi hariç), nişasta ve
nişasta bazlı şeker.
o Dışarıya yemek hizmeti sunan işletmeler (hazır yemek).
o Küp şeker.
o 5 dekarın altındaki seracılık yatırımları.
o Bitkisel üretim (5 dekar ve üstü seracılık yatırımları, kültür mantarı yetiştiriciliği ve entegre
hayvancılık yatırımları içerisindeki yem bitkileri yetiştiriciliği hariç).
o Bölgesel uygulamalar kapsamında teşvik edilecek entegre hayvancılık yatırımları ve şartlı
desteklenecek hayvancılık yatırımları dışındaki hayvancılık yatırımları.
o 5 ton/gün ve altında üretim kapasitesine sahip süt işleme yatırımları.
 Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları:
o Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari 150 büyükbaş,
o Et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari150 büyükbaş,
o Damızlık büyükbaş entegre hayvan yetiştiriciliğinde (et/süt yönlü) asgari150 büyükbaş/dönem,
o Kanatlı entegre yatırımlarında 100.000 adet/dönem,
o Süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında (damızlık dahil) 1.000 küçükbaş dönem şartı aranır.m
16
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BÖLGESEL TEŞVİKLER
ERZURUM ilinde Bölgesel Teşvikler Kapsamında Desteklenen Tarımsal Sektörler
BÖLGESEL TEŞVİKLERDEN
YARARLANACAK SEKTÖRLER
ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA
KAPASİTELERİ
Entegre hayvancılık yatırımları (entegre
damızlık hayvancılık yatırımları dahil)*
500 Bin TL
Gıda ürünleri ve içecek imalatı** 1 Milyon TL
Su ürünleri yetiştiriciliği (Balık yavrusu
ve yumurtası üretimi dahil)
500 Bin TL
Soğuk hava deposu hizmetleri 500 metrekare
Lisanslı depoculuk 1 Milyon TL
Seracılık 10 Dekar
*Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 500
büyükbaş/dönem, damızlık büyükbaş entegre yatırımlarında 300 büyükbaş, damızlık küçükbaş entegre yatırımlarında
1.000 küçükbaş, süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında 1.000 küçükbaş/dönem ve kanatlı entegre
yatırımlarında 200.000 adet/dönem asgari kapasite şartı aranır (damızlık kanatlı entegre yatırımlarında kapasite şartı
aranmaz).
**Gıda ürünleri ve içecek imalatı yatırımlarından "makarna, makarna ile entegre irmik yatırımları, şehriye, kuskus,
yufka, kadayıf, pirinç, ev hayvanları için hazır yem, balık unu, balık yağı, balık yemi, ekmek, rakı, bira, kuruyemiş,
turşu, linter pamuğu, çay, fındık kırma/kavurma, hazır çorba ve et suları ve müstahzarları üretimleri ile tahıl ve
baklagil tasnif ve ambalajlanması" yatırımları bölgesel teşviklerden yararlanamaz.m
17
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
ERZURUM ilinde Bölgesel Teşvik Kalemleri
DESTEK UNSURLARI
31.12.2013 tarihine kadar
(bu tarih dahil) başlanılan
yatırımlar
01.01.2014 tarihinden
itibaren başlanılan
yatırımlar
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
KDV İSTİSNASI
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
VERGİ İNDİRİMİ
Yatırıma Katkı Oranı (%) 40 30
Vergi İndirim Oranı (%) 80 70
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ
Desteğin Uygulama Süresi 7 yıl 6 yıl
Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) 35
YATIRIM YERİ TAHSİSİ
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
FAİZ DESTEĞİ
TL Kredisi 5 puan
Dövize Endeksli Kredi/Döviz Kredisi 2 puanm
18
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BÖLGESEL TEŞVİK KALEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Teşvik belgesi kapsamındaki yurtiçi ve yurtdışından temin edilecek yatırım
malı makine ve teçhizat mevzuatta belirlenen hususlar çerçevesinde gümrük vergisinden muaftır.
KDV İstisnası: 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesi kapsamında uygun
görülen makine ve teçhizatın ithali ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilir.
Vergi İndirimi: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi
veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranlarıdır. İndirilen kurumlar vergisi
veya gelir vergisi tutarı yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli vergi uygulamasına devam edilir.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırım ile sağlanan ilave
istihdam için, ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Ekonomi
Bakanlığı bütçesinden karşılanır.
Yatırım Yeri Tahsisi: Teşvik belgesi düzenlenmiş bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye
Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
Faiz Desteği: Yatırım için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli kredilerin teşvik belgesinde kayıtlı
sabit yatırım tutarının %75’ine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının, yatırımın yapılacağı
bölgeye göre azamî ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilecek kredi
puanlarıdır.m
19
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİR ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN FAYDALANMA
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen yatırımlar, aşağıdaki
şartlarından en az birini sağlaması durumunda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği
açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden
yararlanabilir.
Sağlanması gerekli şartlar
 Yatırımın Organize Sanayi Bölgesinde gerçekleştirilmesi,
 Yatırımın aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu
yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösteren alanda entegrasyonu
sağlayacak bir yatırım olması.m
20
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
EKONOMİK YATIRIMLAR
DESTEK KAPSAMI
Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni
yatırımlar ile mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve
teknoloji yenilenmesine yönelik yatırımlar ya da kısmen yapılmış yatırımların
tamamlanmasına yönelik yatırımlar
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve tüzel kişiler
YATIRIM KONULARI
 Bitkisel Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Hayvansal Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Su Ürünleri İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Tarımsal Ürünlerin Depolaması (çelik silo)
 Soğuk Hava Deposu
 Alternatif enerji kaynakları kullanan yeni seraların yapımına yönelik yatırımlar
Tarımsal faaliyetlere yönelik alternatif enerji kaynaklarından jeotermal,
biyogaz, güneş ve rüzgar enerjisi üretim tesisleri
 Hayvansal Orjinli Gübre İşlenmesi ve Paketlenmesi
 Koyun, Keçi ve Manda konularında sabit yatırımlar
YATIRIM TUTARI VE
DESTEK ORANI
 Hibeye Esas Yatırım Miktarı
 Gerçek Kişilerde : 150.000 TL
 Tüzel kişilerde : 600.000 TL
 Hibe Desteği Oranı : %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 04.09.2012 tarih ve 28401 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no:
2012/64)” yer almaktadır.m
21
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİREYSEL SULAMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ
DESTEK KAPSAMI
Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için,
belirlenmiş bireysel sulama makine ve ekipmanları alımlarını ve yerinde
montajını desteklemek amacıyla yapılması gerekenlere ilişkin hususları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler ile Köylere Hizmet Götürme Birlikleri ve Sulama
Kooperatifleri
YATIRIM
KONULARI
 Tarla içi damla sulama sistemi kurulması
 Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması
 Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması
 Lineer sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
 Center pivot sistem yağmurlama makinesi alınması,
 Tamburlu sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
 Güneş enerjili sulama sistemleri kurulması
 Trafo uyarı sistemleri kurulması
 Ön ödemeli kartlı su sayaçları alınması
 Manuel çalışan basınçlı sulama tesislerinin otomasyona dönüştürülmesi.
YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI
 Gerçek kişiler için : 50.000 TL
 Tarımsal amaçlı şirketler için : 100.000 TL
 Sulama koop. ve köylere hizmet götürme birlikleri için : 200.000 TL
 Hibe Desteği Oranı : %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 01.08.2012 tarih ve 28371 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Bireysel Sulama Makine-Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no:
2012/57)” yer almaktadır. m
22
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
MAKİNE VE EKİPMAN ALIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI
DESTEK KAPSAMI
Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için, belirlenmiş makine
ve ekipman alımlarını ve yerinde montajını desteklemek amacıyla
yapılması gerekenlere ilişkin hususları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler
DESTEKLENEN
MAKİNEEKİPMANLAR
 Anıza doğrudan ekim makinesi
 Arıcılık makine ve ekipmanı
 Balya makinesi
 Canlı balık nakil tankı
 Çeltik fide dikim makinesi
 File sistemi kurulması
 Biçer Bağlar
 Mibzer
 Pamuk toplama makinesi
 Pancar söküm makinesi
 Patates söküm makinesi
 Pülverizatör
 Sap parçalama makinesi
 Sap toplamalı saman makinesi
 Silaj makinesi
 Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı
 Gübre Dağıtma makinesi
 Taş toplama makinesi
 Yem hazırlama makinesi
 Zeytin hasat makinesi
 Tambur filtre
 Su ürünlerinde buzlama makinesi
 Balıkçı gemilerinde soğuk depo
 Su ürünleri için kuluçka dolabı
 El Traktörü
 Güneş Kolektörü
 Sıra arası çapa makinesi
YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI
 Hibeye Esas Yatırım Miktarı;
 Gerçek Kişilerde : 50.000 TL
 Tüzel kişilerde : 100.000 TL
 Hibe Desteği Oranı : %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 03.07.2012 tarih ve 28342 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi
Programı Kapsamında Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no: 2012/36)” yer almaktadır.m
23
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ
UYGULAYICI KURUM: TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK)
TEDBİR ADI
DESTEĞE ESAS
HARCAMA LİMİTLERİ
(EN AZ-EN FAZLA) (AVRO)
DESTEK
ORANI
(%)
101-1 Süt üreten tarımsal işletmelere yatırım 15.000 - 1.000.000 50-65
101-2 Et üreten tarımsal işletmelere yatırım
 Bütçe Kalemi-1 (Kırmızı et) 20.000 - 1.000.000 50-65
 Bütçe Kalemi-2 (Kanatlı eti) 15.000 - 500.000 50-65
102 - Üretici Gruplarının Kurulmasına Destek
Yıllık Pazarladığı ürün miktarı
üzerinden desteklenecek
100
103-1 Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması
 Bütçe Kalemi-1 (Süt işleme tesisleri) 50.000 - 3.000.000 50
 Bütçe Kalemi-2 (Süt toplayan üretici örgütleri) 25.000 - 1.000.000 50
103-2 Et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması
 Bütçe Kalemi-1 (Kırmızı et kesimhaneleri) 30.000 - 1.000.000 50
 Bütçe Kalemi-2 (Kırmızı et işleme tesisleri) 30.000 - 1.000.000 50
 Bütçe Kalemi-3 (Kanatlı eti kesimhaneleri) 30.000 - 1.000.000 50
 Bütçe Kalemi-4 (Kanatlı eti işleme tesisleri) 30.000 - 1.000.000 50
103-4 Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 50.000 - 1.500.000 50
302-1 Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi 10.000 - 250.000 50
302-2 Yerel ürünlerin ve mikro işletmelerin geliştirilmesi 10.000 - 250.000 50
302-3 Kırsal turizm 15.000 - 400.000 50
302-4 Kültür balıkçılığının geliştirilmesi 15.000 - 200.000 50m
24
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR
UYGULAYICI KURUM: KUZEYDOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI (KUDAKA)
Kalkınma Ajansları, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulunun kararlaştırdığı ve Kalkınma
Bakanlığının onayladığı Çalışma Programı ve Bütçe doğrultusunda hazırlanan ve finanse edilen
Mali Destek Programları kapsamında tarım sektörüne de destek sunabilmektedirler.
Bu programlar kapsamında, destek için öncelikli alanlar, örnek proje konuları ve
başvuru koşulları Ajansların web-sitelerinde ilan edilmekte ve Başvuru rehberlerinde
ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Kalkınma Ajansları, detayları yıllık çalışma programında ve başvuru rehberinde açıkça
belirtilmek kaydıyla;
 Yerel idarelere,
 Üniversitelere,
 Kamu kurum ve kuruluşlarına,
 Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarına,
 Sivil toplum kuruluşlarına,
 Kâr amacı güden işletmelere,
 Kooperatif ve birliklere,
 Gerçek ve tüzel kişilere, proje veya faaliyetleri için “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet
destekleme Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslar dâhilinde “mali ve teknik” olmak
üzere iki konuda destek sağlanmaktadır. m
25
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Uygulanan Destek Çeşitleri:
Doğrudan Faaliyet Desteği
Bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına ve bölge
ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesinde acil tedbirlere yönelik faaliyetlerin proje
teklif çağrısı yöntemi uygulanmaksızın doğrudan desteklenmesidir. Bu desteğe; yerel yönetimler,
üniversiteler, diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sivil
toplum kuruluşları, birlikler ve kooperatifler başvurabilmektedir.
Faiz Desteği
Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş ile Ajans arasında
imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları
krediler karşılığında ödeyecekleri faiz giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören
karşılıksız yardımdır. Bu destekten Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), çiftçi ve çiftçi
grupları, serbest meslek sahipleri yararlanabilmektedir.
Faizsiz Kredi Desteği
Faizsiz kredi desteği, Ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin ilgili aracı kuruluş
ile Ajans arasında imzalanacak protokolde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar
eliyle kredi verilmesidir. Bu mali destek, Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme
Yönetmeliği ve Destek Yönetim Kılavuzundaki usul ve esaslar dâhilinde Ajans tarafından
sağlanmakta ve mali destek faiz ödenmeksizin taksitler halinde geri ödenmektedir. Bu destekten
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), çiftçi ve çiftçi grupları, serbest meslek sahipleri
yararlanabilmektedir.m
26
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL KREDİLER
UYGULAYICI KURUM: ZİRAAT BANKASI, TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ
2012 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
KREDİ KONULARI
İNDİRİM ORANI (%)
Kredi Üst
Limiti(TL)
Yatırım
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI
Damızlık süt sığırı
yetiştiriciliği
250.000 TL'ye kadar 100 50
250.001-3.000.000 TL 75 50 20.000.000
3.000.001-20.000.000 TL 50 25
Yaygın hayvansal
üretim
50.000 TL'ye kadar 50 50
500.000
50.001-500.000 TL 25 25
Damızlık
Etçi sığır yetiştiriciliği 100 100 7.500.000
Düve yetiştiriciliği 100 100 7.500.000
Büyükbaş Hayvan
Yetiştiriciliği 50 25 3.000.000
Besiciliği 50 50 3.000.000
Küçükbaş Hayvan
Yetiştiriciliği 100 100 5.000.000
Besiciliği 100 50 1.500.000
Arıcılık 50 50 1.500.000
Kanatlı sektörü 50 25 1.500.000
Su ürünleri yetiştiriciliği/avcılığı 50 25 3.000.000m
27
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
2012 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
KREDİ KONULARI
İNDİRİM ORANI (%)
Kredi Üst
Limiti (TL)
Yatırım
Dönemi
İşletme
Dönemi
/Kredisi
BİTKİSEL ÜRETİM KONULARI
Kontrollü örtüaltı
tarımı
250.000 TL'ye kadar 50 50
10.000.000
250.001 -3.000.000 TL 50 25
3.000.001 -10.000.000
TL
25 25
Yaygın bitkisel
üretim
25.000 TL'ye kadar 50 50
500.000
25.001 - 500.000 TL 25 25
Yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimi 100 100 3.000.000
Yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan
kullanımı
50 50
1.500.000
İyi tarım/Organik tarım uygulamaları 50 50 3.000.000m
28
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
2012 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
MUHTELİF KONULAR
İNDİRİM ORANI (%)
Kredi Üst
Yatırım Limiti(TL)
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
Traktör alımı
35.000 TL'ye kadar 50 50 35.000
35.001 TL-500.000 TL 25 25 500.000
Tarımsal mekanizasyon (traktör hariç) 50 50 500.000
Modern basınçlı sulama 100 100 1.500.000
Arazi alımı 25 25 500.000
Diğer üretim konulan 25 25 500.000
Kredi Vadeleri:
 İşletme kredilerinde 24 aya kadar
 Yatırım kredilerinde 7 yıla kadar m
29
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
DİĞER TARIMSAL YATIRIM DESTEKLERİ
DOĞU ANADOLU PROJESİ (DAP) KAPSAMINDAKİ İLLERDE ETÇİ VE KOMBİNE
IRKLARLA KURULACAK DAMIZLIK SIĞIR İŞLETMESİ YATIRIMLARININ
DESTEKLENMESİ PROGRAMI
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI, Hayvancılık Genel
Müdürlüğü
DESTEK KAPSAMI
Doğu Anadolu Projesi kapsamındaki (2010-2012) Ağrı, Ardahan, Bayburt,
Bingöl, Bitlis, Erzincan, Elazığ, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars,
Malatya, Muş, Tunceli ve Van İllerinde et ve süt üretiminde verimlilik ile
kalitenin artırılmasını ve bölgesel kalkınmayı sağlamaya yönelik olarak
üreticilerin, etçi ve kombine ırklarla kuracakları en az 50, en çok 300 baş
damızlık amaçlı sığır işletme yatırımlarını kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel kişiler
YATIRIM KONULARI
VE DESTEK ORANI
 İNŞAAT
Yeni Yatırım : %30
 HAYVAN ALIMI
Damızlık gebe düve alımı : %40
 MAKİNE ALIMI
Süt sağım ünitesi ve/veya : %40
soğutma tankı
Not: Uygulamaya ilişkin bilgiler Proje Uygulama Rehberinde mevcuttur.m
30
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
ÇORUH NEHRİ HAVZA REHABİLİTASYON PROJESİ
SORUMLU KURUMLAR: ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI (Koordinatör)
GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
Projenin amacı, Çoruh Nehri Havzasında; vejetasyon, toprak ve su kaynaklarının entegre rehabilitasyonunun,
sürdürülebilir kullanım ve halkın yaşamının çeşitli gelir getirici faaliyetlerle iyileştirilmesi suretiyle doğal
çevrenin korunmasına ve yoksulluğun azaltılmasına katkı sağlamaktır.
Proje Artvin, Bayburt ve Erzurum illerinde bu yıl itibariyle başlamıştır ve 2019 yılının sonuna kadar sürmesi
planlanmaktadır.
Projenin Bileşenleri:
A. Doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu ve sürdürülebilir yönetimi
 Mera alanlarının rehabilitasyonu ve sürdürülebilir yönetimi
B. Köylülerin yaşamının/geçiminin iyileştirilmesi
 Gelir getirici faaliyetler
 Çoklu mikro havzalara hizmet edecek pazarlama yardımı
C. Kapasite Geliştirme
 Uygulayıcı kurum personelinin teknik eğitimi
 Yerel toplumların kapasitesinin geliştirilmesi
D. Danışmanlık Hizmetleri
Not: Projenin uygulama detayları için İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine başvurulması
gerekmektedir.m
31
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
İletişim Bilgileri
 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı - Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi (TARYAT)
Adres: Eskişehir Yolu 9. Km Yeni Bina 14.Kat Lodumlu / ANKARA
Tel: 0 (312) 258 84 52 0 (312) 258 84 09
Faks: 0 (312) 258 85 16
Web: www.taryat.gov.tr
E-posta: taryat@tarim.gov.tr
 Ekonomi Bakanlığı- Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Adres: İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek / ANKARA
Tel: 0 (312) 444 63 63
Web: www.ekonomi.gov.tr
E-posta: tesvik@ekonomi.gov.tr
 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı – Erzurum İl Müdürlüğü
Adres: Cemal Gürsel Cad. ERZURUM
Tel: 0 (442) 235 22 71 –72-73
Faks: 0 (442) 235 10 54
Web : www.erzurumtarim.gov.tr
E-posta: tarim@erzurum-tarim.gov.trm
32
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
 Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu – Erzurum İl Koordinatörlüğü
Adres: Vani Efendi Mah. Haşıloğlu Cad. Elit İş Merkezi No: 10 Kat:2-3-4 Yakutiye
Tel: 0 (442) 235 15 83-84
Faks: 0 (442) 235 15 85
 Erzurum Valiliği
Adres: Erzurum Valiliği Yönetim Cad. 25100 / ERZURUM
Tel: 0 (442) 235 70 81 - 82
Faks: 0 (442) 233 45 59
Web : www.erzurum.gov.tr
E-posta: erzurum@icisleri.gov.tr
 Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA)
Adres: Cumhuriyet Caddesi No:3 Yakutiye/ERZURUM
Tel: 0 (442) 235 61 11
Faks: 0 (442) 235 61 14
Web: http://destek@kudaka.org.tr
E-posta: info@kudaka.org.trm
33
ERZURUM İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
KASIM 2012
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Yönetim Bilgi Sistemleri Daire Başkanlığı
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ