Süt İnekleri için Dengeli Bir Rasyon Hazırlanırken Dikkat Edilecek Kurallar

Süt İnekleri için Dengeli Bir Rasyon Hazırlanırken Dikkat Edilecek Kurallar

Rasyonun kuru maddesinin en az % 40 ının kaba yem olmasına dikkat edilmelidir. * Diğer bir ifade ile, hayvanın yararlı elyaf (ADF ve NDF) tüketimini en az %70 i kaba yem maddelerinden kaynaklanmalıdır. Prensip olarak, kaba yem tüketiminde herhangi bier miktar kısıtlaması yapılmaz, kalite değişiklikleri yapılır. Hayvanın serbestçe, doyasıya (ad libidum) kaba yem yemesi, istediği zaman ulaşabileceği bir yerde kaba yem bulunması uygundur.
Ekonomik ve sağlıklı besleme için ilk öğüt : Rasyondaki kaba yem oranını mümkün olduğunca daha da artırmak ve süt verimi ile orantılı şekilde, iyi kaliteli kaba yemlere ağırlık tanımak ekonomik ve sağlıklı sığır beslemenin vazgeçilemez kuralıdır. Süt verimi arttıkça, kaba yemlerin kalitesine daha fazla önem verilmelidir. Sürekliliği olan, ekonomik ve kaliteli kaba yem kaynaklarını geliştirmedikçe, en kaliteli ineği edinmiş olmanın yararı yoktur; bu hevesin sonu hüsrandır.

Kaba yem için en alt sınır - Sınırsız kaba yem tüketimi- kaba yemin kalitelisi : · Bir süt ineğinin 1 günde tüketmesi gereken kaba yem (elyaflı yem) miktarı, kuru madde olarak, vücut ağırlığının % 1.5 undan daha aşağı olamaz. · Fazlasının sakıncası yoktur. · İneğin serbestçe ulaşabileceği bir yerde devamlı olarak kaba yem bulundurulması pratik için uygundur.
Ham elyafın sadece miktarı değil, yararlanılabilir elyaf içeriği de önemlidir. · Süt ineği rasyonundaki ham elyaf içinde, deterjan elyaf (ADF) oranı en az % 19, nötral deterjan elyaf (NDF) oranı en az % 25 olmalıdır. · Laktasyonun ilk 6-10 haftasında bu oranlar % 21 ve % 28 e çıkartılır. · Ayrıca, rasyonda hem yeşil ve hem de kuru kaba yemlere yer verilmelidir. · Süt verimi arttıkça iyi kaliteli kaba yem ihtiyacı da artar.
Günlük konsantre yem tüketimi için sınırlama: Bir süt ineğinine 1 gün içinde yedirilecek olan toplam konsantre yem miktarı, kuru madde olarak, vücut ağırlığının % 2.3 ünden daha fazla olmamalıdır. ( Negatif enerji balansını karşılamak için, laktasyonun ilk 6-10 haftalık döneminde inek başına günde sadece 0.5-0.75 Kg kadar bir konsantre yemfazlalığına izin vardır. )


Rasyonda Enerji/Protein dengesi:

Rasyonun protein / enerji dengesine dikkat edilmeli, protein oranı yükseltildiğinde, rasyonun enerji düzeyi de mutlaka besin elementi gereksinim tablolarında yazılı olan düzeye yükseltilmelidir.

Üre Kullanımı : Protein ikamesi olarak süt inekleri rasyonuna girecek üre miktarında aşırıya kaçılmamalıdır (Alıştırılmış olmak koşuluyla, inek başına günde en çok 80-100 g.);

Kalsiyum ve Fosfor : Laktasyondaki ineklerin konsantre yemlerindeki Ca + P toplamı kuru maddenin % 1-2 si kadardır ve rasyondaki Ca/P orantısı 1/1 - 1/2 sınırları içinde seyretmelidir.

Tuz Oranı : Rasyondaki tuz (NaCl) miktarı, kuru madde olarak rasyonun bütününde en çok % 0.5, konsantre yemde ise en çok % 1.0 sınırına kadar artırılabilir.

Vitamin ve Mineraller : Diğer mineralin (Mg), iz elemetlerin (Mg, Mn, Zn, Fe, Cu, I, Co, Se ) ve vitaminlerin (A ve D vitamini) yeterliliğini garanti etmek üzere, süt sığırlarına göre formule edilmiş mineral ve vitamin premiksleri günlük kaba yem/konsantre yem karışımına sürekli olarak eklenmelidir. Zira, - konsantre yemler içinde gerektiği miktarda mineral ve iz mineral bulunmayabilir. - Hayvanın minerallerden yararlanmasını olumsuz etkileyen faktörler olabilir; - veyahut da hayvanın mineral ihtiyacı standart süt yemlerinde bulunan miktarlardan daha yüksek olabilir.

Kuru dönemde gebe ineklerin beslenmesi : Kuru dönemdeki gebe ineklere doğumdan önceki iki ay içinde yedirilecek günlük konsantre yem miktarı, kuru madde olarak, vücut ağırlıklarının % 1 inden fazla olamaz. Konsantre yemdeki Ca ve P miktarları da normal süt yemindekinin yarısına düşürülür. Tuz miktarı azaltılır. Kurudaki ineğin beslenmesinde iyi kaliteli kaba yeme ağırlık verilir. Doğuma 2 hafta kala tedrici olarak normal süt yemine geçilir.

Yem maddesi çeşitliliği : Rasyona girecek kaba yem, en kalitelisi bile olsa, tek çeşit olmamalı, değişik karakterde başka kaba yem maddeleri de yedirilmelidir Örneğin, yeşil ve kuru; silaj ve kuru ot veya saman; gramine ve legümünoz karışık vb.
Rasyona girecek yem maddelerinin risk sınırlarına dikkat edilmelidir. Çoğu yem ham maddesi belirli bir orandan daha yukarı bir oranda rasyona girdiği takdirde hayvan sağlığını ve verimini olumsuz etkileyebilir. Bu limitlere dikkat etmekkoşulu ile, sığırların yiyebileceği her çeşit maddeyi değerlendirmek mümkündür ve de ekonomiktir.

Yem maddesinin fiyatı ihtiva ettiği besin değerleriyle orantılı olmalıdır. Rasyonun hem dengeli ve hem de ekonomik olabilmesi için, maliyetlerin besin değeri bazında hesaplanması esastır.