Hıyar Hastalıkları, Zararlıları ve Mücadelesi

Hıyar Hastalıkları

Hıyar adi mozaik virüsü: Yapraklarda açık yeşil mozaik lekeleri halkalar ve dalgalı çizgiler yapar. Bazı yaprak bitleri ve emici böceklerle yayılır.

Hıyar Kabarcık Mozaik Virüsü: Özellikle seralarda yetiştirilen hıyarlarda görülür. Yaprak veya meyve üzerinde koyu yeşil benekli mozaik lekeleri görülür. Verimi ve kaliteyi düşürür. Virüs hastalıklarına karşı tohumlar dezenfekte edilmelidir ve ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Yalancı Mildiyo Hastalığı: Yapraklar üzerinde önce küçük soluk yeşil veye sarımsı lekeler belirir. Yaprağın alt yüzeyinde ve bu lekelerin altında gri veya menekşe renginde bir küf tabakası görülür. Şiddetli şekilde hastalanan yapraklar sararır sonraları kahverengiye döner. Bitki koruma şubesinin tavsiyelerine göre Mancozeb, Propineb, Zineb ve Maneb gibi ilaçlar kullanılarak mücadelesi yapılabilir.

Külleme: Bitkilerin özellikle yaşlı yapraklarında görülür. Genellikle önce yaprağın üst yüzeyinde parça parça, nispeten yuvarlak lekeler belirip sonradan bu lekeler birleşerek yaprağın her iki yüzeyini, yaprak sapını ve gövdeyi kaplar. Yapraklar kuruyup dökülür, bitkideki gelişme durur. Yaz boyunca rüzgar ve böceklerle etrafa yayılır. Kültürel önlem olarak hasattan sonra hastalıklı bitki yaprakları ve tarla içindeki civarındaki yabancı otlar toplanarak yakılmalıdır. Bu hastalığa karşı en ucuz ve kolay mücadele toz kükürtle yapılır. Mücadele için dekara 2-3 kg toz kükürt yeterlidir.

Hıyar sap çürüklüğü: Bu hastalık yaprak, kök ve meyvelerde görülebilir bitki solar ve bir iki gün içinde bütün fideyi sararak öldürür. Gelişmiş bitkilerde hastalık önce ana gövde ve yan dalların toprağa yakın yerlerinde başlar. Önceleri sapta yumuşak sulu bir çürüklük halinde görülür. Daha sonra bu çürüklük dallara ve köklere doğru ilerler. Mücadelede toprak kimyasal maddelerle dezenfekte edilmeli ayrıca haftada bir defa Zinep, Ziram, Ferham ve Maneb gibi ilaçlardan 100 lt suya 400 gr karıştırılarak fideler ilaçlanmalıdır. Kültürel önlem olarak da hastalık görülen sahalarda toprak en az iki yıl boş bırakılmalı veya uygun bir münavebe uygulanmalıdır.

Hıyar Köşeli Leke Hastalığı: Yapraklarda sarı lekelerle başlar sonra lekeler esmerleşir, delinir veya birbiri ile birleşerek yaprağın tüm yüzeyini kaplar. Lekelerin özelliği damarlarla sınırlanmış köşeli olmalarıdır. Mücadele için aynı yerde arka arkaya hıyar yetiştirilmemeli tohumlar uygun köklerden alınmalı ayrıca eğer gerekiyorsa dezenfekte edilmelidir. Hastalık görülmeden bitkilere %1’lik bordo bulamacı serpilmeli ve ilaçlama 15 gün arayla tekrarlanmalıdır.

Hıyarın Zararlıları

Danaburnu: Bitkilerin köklerini ve köke yakın boğaz kısımlarını kemirerek kurumalarına neden olur. Mücadele için 8 kg kepeğe 100 ml Metil Parathion 35, 400 gr Chlorpyriphos ethyl 25, 250 gr Trichlorfon 80 veya 10 kg kepeğe 100 gr Endosülfon 32.9 veya 500 gr Endosülfon 5 karıştırılır ve hafifçe nemlendirilerek serpilir.

Kırmızı Örümcekler:

Gözle çok güçlükle farkedilecek kadar küçüktürler yaprakların öz suyunu emerek sararmalarına ve kuruyup dökülmelerine neden olurlar. İlaçlı mücadele önerilir.

Yaprak Bitleri: Hortumlarını sokarak bitkinin öz suyunu emerler büyümeyi engelleyip meyvelere zarar verirler. Bitkilerde görülür görülmez Nikotin sülfatlı veya Onganik fosfatlı mücadele yapılmalıdır.Doğru ilaç için uzmanlara danışınız.

Agrotisler: Danaburnu gibi özellikle genç bitkileri boğaz kısımlarından keserek büyük zarar yaparlar. Mücadele için 10 kg kepeğe bileşiminde %40 Aldrin bulunan ilaçlardan 160 gr ilave edilerek hazırlanan yem dekara 6-7 kg hesabı ile serpilmelidir.

Kök ur Nematodu: Kök bölgesinde urlar meydana getirerek köklerin su ve besin maddeleri alımını güçleştirir. Tohum ekimi veya fide dikiminden 3-4 hafta önce toprak ilaçla dezenfekte edilmelidir. Büyüme devresinde bitkiyi genç safhada yakalarsa bitki köklerinin etrafına yanmış çiftlik gübresiyle malç yapıp yeni köklerin gelişmesi sağlanır. Uzmanlara danışarak bitki ilaçlanmalıdır.