Antep Fıstığı Karagöz Kurdu Mücadelesi

Hastalık Tanımı :
Ergin, genellikle koyu kahverengi olup boyu 3-3,5 mm kadardır. Başta duyargaların ucu topuz gibidir. Vücudu ince kısa kıllarla kaplıdır. Yumurtaların büyüklüğü bir toplu iğne başı kadardır. Larvaların boyu 3-4 mm, rengi beyaz ve vücudu boğumludur. Baş vücuda göre daha büyük olup, kitinimsi bir yapıdadır. Kanatları yoktur. Pupanın uzunluğu 3,3 mm ve rengi kirli beyazdır.

Kışı karagöz (meyve gözü)' lerin dibinde veya ağaçların kuytu yerlerinde ergin olarak ve çok az bir beslenme ile uyuşuk bir halde geçirir. Şubat ve mart aylarında kışlaklardan çıkan erginler kurumaya yüz tutmuş dalların veya budama artıklarının kabuk ve odun kısmı arasına girerek, odun kısmında ve dalın boyuna doğru 2-3 cm uzunluğunda geniş bir kanal açarlar. Dişiler bu kanalın her iki yanına 60-80 adet yumurta bırakırlar. Yumurtalar 8-10 günde açılır. Çıkan larvalar odun kısmında beslenerek ananın açtığı galeriye dik galeriler açarlar. Larvaların açtığı bu galeriler birbirlerini hiç kesmez. Fıstık karagöz kurdunun larva dönemi 40-50 gün kadar sürer. Bu süre arasında larvalar I-2 cm uzunlukta galeri açabilirler. Larva dönemini tamamlayan olgun larvalar kendilerine bir odacık hazırlar ve burada pupa olurlar. Pupalardan 8-10 gün içinde ergin meydana gelir. Genç erginler ergin oldukları odacığın hemen üstündeki kabuk kısmı delerek dışarı çıkar. Bu şekilde üreme ortamının kabuk kısmında bu delikler sayılarak kaç erginin çıktığı kolaylıkla saptanır. Ergin çıkışı mayıs ayında başlar. Çıkan erginler çevrede bulunan en yakın ağaçlara veya bahçelere uçarak taze sürgünlerin karagöz ve sürgün gözlerinin koltuklarında beslenirler. Erginler bu beslenme sırasında 3-4 cm uzunluğunda galeri açarlar. Bir ergin bir yaz mevsimi boyunca 8-10 gözde beslenebilir. Erginler kışa kadar bu şekilde beslenerek kışın gizlenirler. Şubat ayından itibaren üremek için uygun ortanı ararlar ve böylelikle yılda 1 döl verirler.

Yaşayış :
Fıstık karagöz kurdunun zararı, üreme ve beslenme zararı olmak üzere iki şekilde olmaktadır. Üreme sırasındaki zararı: Kışlaktan çıkan erginlerin kurumuş veya kurumaya yüz tutmuş zayıf ağaçların dal ve gövdelerinde kabuk altlarına bıraktıkları yumurtalardan çıkan genç larvalar bu ağaçlarda galeri açarak iletim kanallarını tahrip eder ve kurumalarına neden olurlar. Ayrıca, larva ve pupa dönemlerini tamamlayan bireylerin ergin olduktan sonra kabuğu delerek çıkması ile de kabuğun delik deşik bir hal almasıyla kurumayı hızlandırırlar.

Beslenme sırasındaki zarar: Üreme ortamlarından mayıs ayı ortalarında çıkan erginler bahçelerdeki ağaçlara dağılarak, sürgün ve meyve gözleri diplerinde beslenirler. Hu besleme sonucu oluşan 2-4 cm uzunluğunda galeriler dolayısıyla meyve gözleri kurur ve daha sonra da dökülür. Zararlı, normal ve bir yıl sonra ürün verebilecek sağlam güzleri tercih eder. Bir ergin 8-10 karagözü veya birkaç sürgünü tahrip edebilir.

Yurdumuzda antepfıstığı yetiştirilen tüm bölgelerde yaygındır.