Besin Elementi Kalsiyum Kireç

KALSİYUM (Ca O ) : Toprak verimliliği açısından Ca O'nin, önemi çok büyüktür. Çünkü toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerine önemli etki yapmaktadır. Bitki gelişmesine bu yoldan tesir ettiği gibi besin maddesi olarak da fazla miktarda alınmaktadır. Ca O'e biz kireçte diyoruz.
Kirecin Topraktaki Etkileri :
a- Fiziksel,
b- Kimyasal, '
c- Biyolojik.
Kirecin Fiziksel Etkileri : Ağır topraklar hava ve su hareketini aksattığı için toprağın granüler yapıya çevrilmesi gerekir ki bunun için kireç devreye sokulur. Kireç, organik maddenin parçalanması ve ümüsün teşekkülüne yardım ederek toprağın granüle bir strüktür kazanmasına hizmet eder. Asit reaksiyonlu toprağa kireç verildiğinde strüktürü iyileştirir. Kireç baklagillerde de müspet etki yapmaktadır.
Kirecin Kimyasal Etkileri : Toprağın düşük pH'sını yükseltmek için yapılan kireçlemenin toprakta yaptığı kimyasal değişimler şu şekilde olur:
1) H-İyonu konsantrasyonu azalır.
2) OH-İyonu konsantrasyonu çoğalır. Fe, Al, Mn' in münhal olma nispeti azalır.
3) Toprakta mevcut veya gübrelerle verilen fosfatların münhal olma nispeti çoğalır.
4) Kabili mübadele Ca ve mg artar. Kirecin mikroorganizma faaliyetini artırması sonucu potas serbest hale
geçer.
Kirecin Biyolojik Etkileri : Topraktaki bakterilerin faaliyetine müspet etki yapar. Organik maddenin parçalanması ve azot dolaşımı sonucu ümüsün teşekkülü yanında arada bitkilere zararlı olacak bazı organik maddelerin meydana gelmesi de önlenmiş olur. Çok büyük önemi olan nitrifikasyonda kirece bağlıdır. Kireç az bulunursa nitrat teşekkülü yavaş olur.
Kirecin Bitkilere Etkisi:
1) Kireç, bitki hastalıklarını geriletir.
2) Bitki besin maddelerinin elverişliliğini kimyasal olarak artırır.
3) Organik ve inorganik tabiattaki toksik bileşikleri bertaraf eder veya nötrleştirir.
4) Ca ve Mg doğrudan doğruya besin maddesi veya regülatör olarak rol oynar.
5) Mikroorganizma, faaliyetini besin maddeleri elverişliliğine müspet etki yapacak şekilde çoğaltır. Bu
faktörlerden bir kaçı aynı zamanda rol oynayabilmektedir.
Kirecin Topraktaki Durumu : Ca toprakta mineraller halinde bulunur. Bunların başlıcaları : Kalsit, Dolomit, olığoklas, labrador; anortit, ojit, hornbland ve jibstir. Ca 'nın çoğu inorganik şekilde olmakla beraber bir kısmı da organik bileşikler halindedir.
Ca 'nın bir kısmı kabili mübadele durumda kolloidlere bağlı olarak bulunur. Kireç genel olarak üst toprak katlarında %0,1 'den daha azdan başlıyarak %5 'den daha fazlaya kadar değişen miktarlarla bulunur. Topraktan Ca ve Mg kaybı üç yoldan olur:1- Mahsûlle, 2- Yıkama ile 3 - Erozyonla.

Toprakta kireç (Ca ve Mg ) üç şekilde bulunmaktadır, a) Ca
1) Kireç taşı (Ca Co 3) olarak katı halde,
2) Kolloidler tarafından adsorbe edilmiş kabili mübadele bezler halinde.
3) Toprak mahlülünde dissosiye olmuş katyonlar halinde Mg bitkide Mg in esas fonksiyonu klorofilin teşekkülündedir.