Gübreleme ve Gübrelemenin Önemi

Tarımsal üretimi arttırmak için alınması gerekli olan önlemler; sırası ile gübreleme, sulama, tohumluk, toprak işleme ve tarımsal mücadele olarak sıralanabilmektedir. Birim alandan daha çok ürün alınmasında etkili olan bu önlemler içerisinde gübrelemenin rolü başta gelmektedir.

Gübre, tarımsal üretim için gerekli temel girdilerin biridir. Gübreleme ise bitkisel üretimde amaçlanan verim ve kaliteye ulaşmak için içerisinde bir veya birkaç çeşit bitki besin maddesi bulunan organik veya inorganik bileşiklerin toprağa veya doğrudan doğruya bitkiye verilmesi şeklinde tarif edilebilir.

Genel olarak, bütün tarım topraklarında her çeşit bitki besin maddesinin az veya çok olduğu bilinmektedir. Bu nedenle de gübrelemede esas beceri; toprakta eksik olan bitki besin maddesinin cins ve miktarını tespit ederek, gübrelemenin zamanında ve usulüne uygun olarak yapılmasını sağlamaktır.

Bütün dünyada olduğu gibi yurdumuzun çeşitli bölgelerinde yapılan araştırmalarda gübreleme ile genellikle % 50’nin üzerinde verim artışı sağlanabileceğini göstermektedir. Bu artış bazı ürünlerde % 80’in üzerine çıkmaktadır. Gübrelemenin ürünün verim ve kalitesinde meydana getirdiği olumu sonucun bir yıl gibi kısa bir süre içersinde açık bir şekilde görülebilmesi nedeni iledir ki; kalkınmakta olan ülkelere teknik ilerlemeye geçişin ilk dönemlerinde, işe gübreleme ile başlaması önerilmektedir.

Ülkemizde ticaret gübrelerinin kullanılmaya başlaması çok yeni olmakla beraber bu alanda kısa zamanda meydana gelen gelişmeler komşu ülkeler arasında az rastlanan bir seviyeyi bulmuştur ve bu gelişme hızla devam etmektedir. Uzun zaman gübre kullanan gelişmiş ülkelerle kıyaslanırsa; Türkiye’nin bugün eriştiği gübre kullanma seviyesi sözü edilen ülkelere oranla daha azdır. Fakat ülkemizin halen tükettiği gübre miktarından çok büyük bir gübre tüketicisi olma yolunda her yıl kaydettiği ilerlemeler dikkat çekici olmaya başlamıştır.

Gübre tüketiminin artmasına paralel olarak ürün artışının da en iyi şekilde olması için kullanılan gübrelerden yararlanma olanağının yüksek olması gerekmektedir ki bu da bilgili bir gübreleme ile gerçekleşebilecektir.

Gübrelemede, ticaret gübreleri yanında çiftlik gübresi, yeşil gübre, kompostlar, çeşitli guanolar, kemik unu, balık, kan, boynuz, tırnak, deri unları, pamuk çiğidi küspesi ve çeşitli yağ sanayii artıkları gibi diğer organik gübrelerinde kullanılmasının; toprakta organik madde birikiminde ve dolayısı ile bitki besin maddeleri artışında ve toprağın fiziksel ve biyolojik özelliklerinde yaptıkları olumlu etkileri neden ile bitki gelişmesi için uygun bir ortamın oluşmasında büyük ölçüde yararları vardır.

Çiftlik gübresi ile yapılacak bir gübrelemenin daha etkili olacağı bir gerçektir. Ancak yurdumuzda çiftlik gübresinin büyük bir kısmı yakıt olarak kullanılmakta olduğundan bu maddeden tarımsal amaçla yeteri kadar yararlanılmaktadır. Çiftlik gübresinin yakılmadan tamamının tarlaya verilebilmesi için onun yerine yakıt olarak kullanılabilecek diğer maddelerin temini hususu önemle üzerinde durulması gereken bir kondur.

Çiftlik gübresi ile ilgili diğer önemli bir konu da bu gübreden biyogaz denilen, ısıtma ve aydınlatmada kullanılan bir gazın üretilmesidir. Çiftlik gübresinin özel tesislerde havasız fermantasyonu sonucunda bir taraftan büyük bir kısmı metandan oluşan yanıcı gaz elde edildiği gibi diğer taraftan kullanılan çiftlik gübresi değerinden hiçbir şey kaybetmeden ve hatta daha iyi özellikte bir gübre elde edilmiş olmaktadır.

Çiftlik gübresi ve diğer organik gübreler tarımsal yönden büyük önemi olan ayrı bir grubu oluşturmakta olduklarından ayrıca değerlendirilmeleri gerektiği düşünülerek bu çalışmada yalnız ticaret gübreleri ve bu gübrelerle ilgili konular incelenmiştir.