Diamonyum Fosfat Gübresi - DAP Gübresi

100 kg'ında 18 kg. Azot (N), 46 kg. Fosfor (P205) vardır. İçerdiği fosforun %90'ndan fazlası suda eriyebilir özelliktedir. DAP gübresinin rengi üretimde kullanılan aside göre değişmekte olup; genellikle siyah, koyu gri veya kirli beyaz olmaktadır. Toprağa verildikten sonra gerekli rutubeti bulunca, bitkiler DAP gübresinin terkibindeki fosfor ve azottan derhal yararlanabilir. Bütün bitkilere başarıyla tatbik edilebilir. Bilhassa buğday için çok uygundur. Ekim esnasında tohum derinliğine bant halinde verilmesi en ideal tatbik şeklidir. Genellikle dönüme 18 kg'dan az verilebilir. Nispi nemin düşük olduğu depolarda senelerce topaklaşmadan saklanabilir. Nispi nemin %80'in üzerinde günlerce devam edebildiği bol yağışlı yerlerde üst üste 8-10 çuvaldan fazla koymamak ve depoyu havalandırmak suretiyle gübrenin topraklaşma ihtimali azaltılabilir.

Diamonyum fosfat, fosfor ve azot gibi iki önemli bitki besin maddesini bir arada kapsayan kompoze bir gübredir. Genellikle 16-48-0 veya 18-51-0 içerisinde olabilir. Kirli beyaz ya da koyu gri renkte danecikler halindedir. İçerisinde bir kilo azota karşılık üç kilo fosfor bulunmaktadır. Bu nedenle fosforlu bir gübre gibi kullanılması gerekmektedir.

İçerdiği fosforun %90'ından fazlası suda eriyebildiğinden diamonyum fosfat toprağa verildikten sonra gerekli rutubeti bulunca içindeki fosfor ve azottan bitkiler derhal yararlanabilirler.

Diamonyum fosfat içerisindeki fosfor ve azot miktarı bakımından özellikle Orta Anadolu ve geçit bölgelerde yetiştirilecek buğday için çok uygun bir gübredir. Hububat ve benzeri bitkiler sonbaharda, ekim esnasında, mibzerle tohum derinliğine ve bant halinde verilmesi en ideal uygulama şeklidir. Genellikle dönüme 18 kilodan daha az gübre verilmektedir. Bu miktardan daha fazla verilmesi halinde gübrenin; tohumla temas etmeyecek şekilde, tohum yakınındaki ayrı bir banda verilmesi gübrenin tohum çimlenmesine muhtemelen olabilecek zararlı etkisini gidermek bakımından yararlı olacaktır. Mibzerle ekimin mümkün olmadığı hallerde diamonyum fosfat ekiminden hemen önce tarla yüzeyine serpilip sonra ekim yapılarak gübrenin toprakla karışması temin edilmiş olur. Güzlük bitkilerin gübrelenmesinde ekimden hemen önce veya ekim sırasında sonbaharda verilmelidir. Meyve ağaçlarında kışın şiddetine göre Şubat veya Mart aylarında, ilkbaharda ekilecek bitkilerde ise ekimden hemen önce ve genellikle 10-15 cm derinliğe gömülmek suretiyle uygulanmalıdır.

Diamonyum fosfat bütün bitkilere rahatlıkla uygulanabilecek bir gübredir. Yalnız ekonomik bir gübreleme yapabilmek için bitkinin fosfor ihtiyacını karşılayacak miktarda diamonyum fosfat verilmelidir. Aynı bitkinin eksik kalan azot ihtiyacı bitki çeşidine göre ilkbaharda veya daha sonra diğer azotlu gübrelerden (örneğin amonyum nitrat) sağlanmalıdır.

Diamonyum fosfatın 100 kg'ında yaklaşık olarak 65-70 kg saf bitki besin maddesi vardır. Bu sebeple de diğer gübrelere kıyasla bu gübre nakliye, depolama ve işçilikte büyük tasarruf sağlamaktadır.

Diamonyum fosfat, azot (N) ve fosfor (P) gibi iki önemli bitki besin maddesini bir arada içerir. Bitkinin fosfor ve azot ihtiyacını karşılamak amacıyla taban gübresi olarak ekim / dikimle ya da öncesinde, tohum veya kök derinliğine verilmelidir. Meyve ağaçlarında kışın şiddetine göre şubat ve mart aylarında, ilkbaharda ekilecek bitkilerde ise ekimden hemen önce ve genellikle 10-15 cm derinliğe gömülmesi uygundur.

DAP bitkinin fosfor ihtiyacını karşılamak üzere verilir. Bileşiminde azot da bulunduğundan bitkinin bu ihtiyacını da karşılar. Azot miktarı bitkinin ihtiyacını tümüyle karşılamıyorsa, eksik kalan kısmı azotlu gübrelerle karşılanmalıdır. İçindeki fosfor topraktaki diğer fosforlu gübrelere göre daha hızlı harekete geçer. Etkisi birkaç yıl sürer.

DAP tahıllarda ekim sırasında verilmelidir. Yeterli DAP gübresi verilmediği takdirde kökler zayıf kalır, gelişme yetersiz olur., olgunlaşma gecikir, bitki bodur kalır, yapraklar mor ya da koyu yeşil renk alır, verim düşer. Erken verilmesi halinde gübrenin içindeki fosfor toprktaki kireç ve diğer maddelerle birleşerek etkisiz hale gelir. Ekimden sonra verilirse toprak yüzeyinde kalacağı için bitkiye yararı olmaz.