Tarımda Zeolit

* Bitkilerin daha iyi büyümesini sağlar
* Gübrenin değerini arttırır
* Verimi arttırır
* Bitkilerin kullanacağı besinleri korur
* Uzun vadede toprak kalitesini arttırır
* Özellikle kumsal topraklardaki besin ve su kaybını azaltır
* Gaz adsorbsiyonu: Gaz moleküllerini seçici olarak adsorbe eder.
* Su adsorbsiyonu/desorbsiyonu: Zeolit matrisinde herhangi bir fiziksel veya kimyasal işlem olmaksızın su absorbsiyonunun tersini yapabilir.
* Katyon değişimi: Katyon selektivitesi (seçiciliği) esasına dayalı olarak katyonu diğer katyonlarla değiştirebilir.
* Yüksek KDK, Zeolit’i, bitkilerden değerli besini (Amonyum, Potasyum, Magnezyum, Kalsiyum ve diğer eser elementler) tutup yavaşça bırakması ile özellikle değerli kılar.
* Toprağın katyon değişim kapasitesini artırması sonucunda gübre ihtiyacını azaltır.
* Gübreden yararlanmayı arttırması ile bitkinin daha dengeli gelişmesini sağlar.
* Yağmurlarda kimyasal erozyonu minimuma indirir.

Zeolit’in rolü
Bundaburg Domates Denemesi – Eski 1988-89
Kontrol Büyüme Denemesi Kontrol + Zeolit 600kg/ha * Verimde artış
Verim (vakalar/ ha) 3,750 4,125 10% (375 vakalar/ha)

Zeolit besinleri bitkilerin kök bölgesinde tutarak gerektiği zaman kullanılmalarını sağlar. Bu sayede N ve K gübreleri daha etkili bir şekilde kullanılmış olur –daha az gübreyle aynı verim ya da aynı miktar gübrenin daha uzun sure dayanması ve daha yüksek verim sağlaması. Zeolit uygulamasının bir diğer faydası ise diğer toprak katkılarının aksine (alçı ve kireç), zaman içinde çözülmeye uğramaması, bunun yerine besinlerin tutulmasına yardımcı olacak şekilde toprakta kalmaya devam etmesidir. İlk uygulamadan sonraki uygulamalarda, zeolit toprağın besinleri tutma ve daha iyi ekin verme yeteneğini daha da arttıracaktır. Zeolit asidik de değildir. Tam aksine marjinal şekilde alkalidir ve gübrelerle birlikte kullanımı toprağın pH seviyeleri için tampon görevi görerek kireç uygulamalarına olan ihtiyacı azaltır.

Frankston’da Havuç Denemesi SonuçlarıErken kök gelişiminde fide denemelerinde gelişim sağlandığı görüldü. Yurtdışında yapılan denemelerde üretim kalitesinde artış sağlandığı tespit edildi (vitamin seviyeleri arttı), üretimde nitrat seviyeleri düştü ve ürünlerin erken olgunlaşması önlendi. Daha etkili gübre kullanımı ve daha düşük kaçış ile verimde artış sağlandı.
Nitrojen (N) ve Potasyum (K) Gübrelerinin Daha Etkili Kullanımı
Zeolitsiz:



1. · N/K gübresinin toprak yüzeyine yayılması.
2. · Uygulamadan sonra yapılan sulama buharlaşma yoluyla – nitrojenin amonyak gazı olarak kaybolması- nitrojen kaybını azaltır
3. · Sulama ile gübre bitkilerin kök bölgesine iner
4. · Bitkiler gereken gübreyi alır ve gübre kök bölgesinde kalmaya devam eder. Gübrenin bir kısmı erken kaçış sırasında kaybolur.
5. · Kumlu toprak yüksek besin seviyelerini tutamadığı için kök bölgesinden dışarı büyük miktarda gübre çıkışı olur (kaçış)


Zeolitli:

1. a) Zeolit uygulamalı gübrenin toprağa yayılması; ya da b) Zeolit’li gübrenin yayılması (karıştırma ya da kaplama)
2. Zeolit serbest amonyağı emdiğinden daha düşük buharlaşma yoluyla kayba uğrama riski azalır
3. Sulama sayesinde gübre bitkilerin kök bölgesine iner ve gübrenin bir kısmı zeolite bağlı halde kalır

4. Zeolit’teki gübre, bitki tarafından ihtiyaç duyulana kadar kök bölgesinde kalır
5. Kaçış dolayısıyla gerçekleşen gübre kaybı azalır ve zeolit’ten gelen gübre, gübre ömrünü arttırır.
6. Toprakta uzun vadede ıslah gerçekleşir (CEC artar ve toprakta besin tutuşu artar).

TUBİTAK –MAM tarafından 2001 Nisan ayında yapılan Doğal Zeolitler ve Uygulama alanları Konulu seminerde aşağıdaki özellikler vurgulanmaktadır.

Zeolit kullanımı ile NH4+ iyonları kaybedilmeden uzun süreler toprakta muhafaza edilmekte ve bitkilerin yararına sunulmaktadır. Ayrıca zeolitlerin NH4+ iyonunu tutmaları ile toprak bu açıdan tamponlanmakta ve NH4+ fazlalığının yaratabileceği sakıncalar önlenebilmektedir. Böylece; aşırı gübre kullanımı önlenerek tasarruf sağlanıp çevre kirliliği açısından daha emniyetli bir çalışma gerçekleştirildiği gibi, gübrenin etkin kullanımı nedeni ile ürün verimi de artmaktadır.Zeolitlerin tarım alanında kullanılması ile;·

. Besin maddeleri olan potasyum ve amonyumun kontrollü olarak ve yavaş yavaş toprağa verilmesi sağlanabilmektedir

· Fazla gübre kullanımından kaynaklanan NH4+ zehirlenmesi ve bitkilerin “yanması” önlenebilmektedir.

· Gübre olarak toprağa verilen NH4+ suyla yıkanarak alınıp başka yerlere taşınması önlenerek toprakta kalması sağlanabilmektedir. Böylece NH4+ iyonunun istenmeyen yerlere özellikle çevre sularına ( nehirler, göller, yer altı suları ) taşınarak çevre kirlenmesine neden olması, zamanla bu kirliliğin istenmeyen sonuçlar vermesi ve bu sulardan NH4+ temizlenmesi için yeni yatırımlar yapılması önlenebilmektedir.

Toprağa Zeolit İlavesinin Nitrifikasyon Üzerine Etkisi



Ahmet Ali ISILDAR

Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü,
Isparta-TÜRKIYE

Topraklara verilen azotlu gübrelerden yıkanma, amonyak şeklinde buharlaşma vb. yollarla ortaya çıkan azot kayıpları ciddi bir tarımsal sorundur. Bu durum pratikte bazı strateji değişikliklerine gereksinme gösterir. Gübre azot kayıplarının azaltılması için başvurulan yöntemler; gübre verme tekniği ve zamanlamanın doğru seçimi, yavaş serbest hale geçen azot kaynaklarının Kullanımı ve nitrifikasyonun kimyasal olarak önlenmesini kapsamaktadır. Diğer bir alternatif NH4+’un tutulmasını artırıcı çeşitli toprak ıslah materyallerinin kullanılmasıdır.Zeolit bu amaçla kullanılabilecek doğal ıslah materyalleri arasında önemli bir potansiyel kaynaktır(1).

Zeolitler hidrata alüminyum silikat mineralleridir. Mineralin kristal kafesinde su ve çeşitli katyonların (Na+,K+, Mg++, Sr++ ve Ba++) geçebildiği birbirine bağlı boşluklar bulunmaktadır. Geniş izomorfik yer değiştirme özelliği gösteren zeolit minerali bu özellikleri nedeniyle yüksek bir katyon değişim kapasitesi ve toprak çözeltisinde katyonların adsorbsiyonun da seçicilik özelliğine sahiptir. Mineralde divallant katyonlardan daha çok monovalant katyonlar ve özellikle NH4 +’un alıkonulduğu kaydedilmiştir (2). Tarımda NH4 + –N’un NO3- –N’na nitrifikasyonu, NO3 – –N’un yıkanarak kaybolması şeklindeki azot kayıplarına neden olmaktadır.

Toprakta nitrifikasyon üzerine zeolitin etkisini inceleyen Mac Kown (8), 3 ton/da düzeyinde değişebilir–NH4 +’lu zeolit uyguladığı tınlı kum ve siltli killi tın tekstürdeki topraklarda nitrifikasyonun sırasıyla % 11 ve % 4 azaldığını ortaya çıkarmıştır. Lewis ve ark. (5) yaptıkları bir araştırmada, değişebilir –NH4+’ lu zeolitin (= 75 mg N/kg toprak), kaba (% 6 kil) ve orta (% 12 kil) tekstürlü topraklarda band halinde uygulandığında, turpta pozitif büyüme cevabı alındığını ve kaba tekstürlü toprakta NO3– –Nyıkanmasını azalttığını saptamışlardır. Zeolitin toprakta NH4 + –N’un tutulması ve nitrifikasyon sonucu NO3 – –N’u şeklindeki kayıpların azaltılması yönündeki desteğinin yanısıra ortamın fiziksel özelliklerini düzenleme etkisi de bulunmaktadır. Zeolit havalanma, su tutma ve su geçirgenliği gibi fiziksel özellikler yönünden çok elverişli bir ortamdır (11, 12). Tüzüner ve Tınay (13) toprağa 1, 2, 4, 8 ton/da düzeylerinde uygulanan zeolitin uygulama düzeyindeki artışa bağlı olarak tutulan nem miktarını önemli ölçüde artırdığını belirlemişlerdir. Zeolit, toprağın fiziksel özelliklerini düzenlemekle aynı zamanda nitrifikasyon için istenen bir ortam hazırlanmasına da hizmet etmektedir. Işıldar (14) yaptığı bir araştırmada, 10’ar gün ara ile tarla kapasitesinin biraz üzerinde su verilen kaba tekstürlü bir toprakta; yıkanan toplam azot’un (NH4+ + NO3– –N) zeolit uygulamasıyla kontrole göre azaldığını, ancak zeolit uygulama düzeyindeki artışa bağlı olarak arttığını saptamıştır.Bu çalışmanın amacı zeolitin, topraktaki NH4 + –N’nun nitrifikasyonu üzerine etkisinin ve bu etkinin farklı nem düzeylerindeki değerinin belirlenmesidir.

Zeolit Kullanımı ile ilgili Araştırmalar ve sonuçları


Zeolit ( Klinoptilolite ), sahip olduğu yüksek katyon değişimi kapasitesi, su tutma özelliği ve adsorpsiyon özelliği ile mükemmel bir toprak düzenleyicidir. Çin’de jeoloji enstitüsünün yapmış olduğu bir araştırmada, toprağa belirli oranlarda Klinoptilolite katılması ile çeşitli topraklarda yetiştirilen ürünlerde % 5.8 ile % 14.14 arasında verim artışı elde edilmiştir. Bu denemede patates, mısır, buğday gibi bitkilerin yetiştirildiği bildirilmektedir.Klinoptilolit’in yukarıda belirtilmiş olan özelliklerinden dolayı katyon değişim kapasitesi düşük olan hafif bünyeli topraklarda kullanılması ile toprağın su rejimini düzelttiği, bitki besin maddelerinin yıkanmasını önlediği belirtilmiştir. (Mumpton 1983; Gote ve Ninaki 1980)ZEOLİT eklenmesinin ürünlerin yetişmesinde; nitrojen-potasyum-fosfor-kalsiyum iyonlarının toprakta yarayışlı zonda depolanmasında ve bitkiye aktarılmasında yardımcı olarak görev yaptığı, suyun daha iyi kullanılmasını sağladığı, kök çürümelerinden koruduğu, beslenmeyi arttırdığı belirlenmiştir. Perlit, kum ve ZEOLİT köklendirme ortamı olarak karşılaştırmalı olarak denenmiş ve Zeolit ile köklendirmenin tartışılmaz olarak farklı olduğu görülmüştür. Zeolit ile köklendirilen çiçek fidelerinin kök gelişimlerinin mükemmel, sağlıklı ve bol kök oluşumuna neden olduğu belirlenmiştir.Rusya’da yapılan değişik ürünler üzerindeki araştırma sonuçları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablodan da görülebileceği gibi Clinoptilolite kullanımı ile % 9 ile % 97 arasında ürün artışları sağlanmıştır.
Ürün Toprak Tipi Ürün Artışı %( Gübresiz kontrole göre )
Arpa PodsolikPodsolik , Kumlu 16,829
Buğday PodsolikPodsolik , Kumlu 3897
Mısır Çernozem 9-10
Patates Kumlu, PodsolikHafifKumlu, PodsolikGri orman toprağı 42,630,9 46,3


değişik seralarda yapılan denemelerde de çok iyi sonuçlar alınmıştır.Değişik ürünlerde yapılan denemelerde alınan sonuçlar aşağıdaki tabloda derlenmiştir.
ÜRÜN CLİNOPTİLOLİTE(kg / da ) VERİM ( kg / da )Clinoptilolite Kontrol
Patlıcan 150 7400 3150
Domates 100 8945 3840
Hıyar 100 9600 5045
Biber 150 3328 1835
Fasulye 150 8165 4558
Kavun 150 5128 2278

Rusya’da değişik besin elementleri ilave edilmiş Clinoptilolite’in arpa bitkisi üzerine etkisi araştırılmıştır. Aşağıdaki tablodan da görüldüğü gibi tane ağırlığı, protein içeriği ve ürün artışında çok iyi neticeler alınmıştır. Ürün artışlarında % 7 – 26 arasında artışlar görülmektedir.
Katyon formu Tane ağırlığıgr /saksı ( ort.) Ürün artışı% Protein İçeriği% Üründeki Proteinin üretimi( gr / saksı )
Na+ 10,5 107 10,64 1,07
K+ 10,85 116 11,10 1,19
Ca2+ 10,80 115 11,03 1,18
NH4 11,78 126 17,42 2,05
kontrol 9,36 100 11,74 1,10

Ayrıca buğday bitkisi üzerinde yapılan denemelerde (Sibirya’da) 50 kg/da Klinoptilolite ilavesi ile buğdayda ortalama verim % 18 – 36 artmıştır. Amerika’da Sardunya bitkisinde yapılan denemelerde, dönüme 40 kg Zeolit muadili eklenmesi ile bitkinin canlı ağırlıklarında % 30-40 arasında artışlar belirlenmiştir. Amonyum ihtiyacı % 50 oranında düşerken sardunya canlı ağırlık artışı % 10,7’e kadar (1.64 ton/ha), eter yağı ise % 10,1 oranında (6.31 kg/ha) artışlar göstermiştir.

Tablo da Klinoptilolit kullanılması ile ortaya çıkan ürün artışları görülmektedir.
GÜBRE VE ZEOLİTMİKTARLARI CANLI AĞIRLIK( t / ha ) ÜRÜN ARTIŞI%
Kontrol ( Gübresiz ) 12,04 -
Klino 40 kg/dönüm ( Gübresiz ) 11,33 -0,71
N12P12K12 ( geleneksel kullanım) 13,83 1,79
Klino 40 kg/dönüm + N12P12K12 16,93 4,29
Klino 40 kg/dönüm + N24P12K12 15,88 3,84
Klino 80 kg/dönüm + N12P12K12 14,59 2,55
Klino 80 kg/dönüm + N24P12K12 14,26 2,22
Klino 160 kg/dönüm + N12P12K12 14,08 2,04
Klino 160 kg/dönüm + N24P12K12 13,39 1,35

Amerika’da Cornell Üniversitesinde yapılan denemelerde, seralarda toprağa Klinoptilolite ilave edilerek yetiştirilen domates, biber, salatalık, mısır, brokoli ve turp bitkilerinde % 20-40 arasında ürün artışları bildirilmiştir. Rusya’da seralarda domates yetiştiriciliğinde dönüme 40 kg Klinoptilolite ve mikro elementler (Mn, Zn, Mg 0.5 g/m2 ve Cu 0.3 g/m2) verildiğinde, % 30’a varan ürün artışları, meyve kalitesinde de (kuru ağırlık, şeker ve askorbik asit) artışlar sağlanmıştır. Aynı şekilde pamuk üzerinde yapılan araştırmalarda da önemli sonuçlar alınmıştır. Gübreleme sırasında gübre miktarı kadar eklenen Klinoptilolite ile pamuk ürününde, dönümde 25-31 kg arasında ürün artışları sağlanmıştır. Bunun yanı sıra, sap büyümesinde, dallarda, yumrularda ve tohumda artışlar sağlanmıştır. İtalya’da Zeolite muadili bir ürün ıspanak yetiştiriciliğinde denenmiş ve çarpıcı sonuçlar elde edilmiştir. Dönümde 50-100 kg Zeolite muadili ürün uygulanan ıspanakta, tohumların yerleşmesinde % 55’e varan artışlar sağlanmıştır. Ürün toplamında ise % 25’ lere varan artışlar gözlenmiştir. Ayrıca ürünün, gübre ile birlikte veya ayrı olarak toprağa verilmesi durumları gözlenmiştir. Tohumdan fideleme döneminde sadece Zeolite muadili ürün uygulamasında fide oluşumu daha fazla gözlenirken, ürün yetiştirme evresinde ise gübre ile karıştırılarak verilmesi, sonuçlar üzerinde çok olumlu etkiler yapmaktadır. Sonuç olarak, dönüme en az 50 kg Klinoptilolite muadili ürün ilavesinin uygun olduğu belirtilmiştir. Bulgaristan’da Zeolite kullanılan tarlalarda hiçbir ilaç kullanılmadan yalnızca sulama yapılmış ve bitki yetiştirilmesi süresince toprağın, patojenik organizmalarca ve zehirleyici kimyasallarca diğer tarlalara göre daha fakir olduğu belirlenmiiştir. Özellikle mantari hastalıklarda çok büyük başarılar elde edilmiştir. Zeolite muadili katılan seralarda m2 de 20-30 kilo domates, 17-20 kilo salatalık, 5-7 kilo kavun, 2-3 kilo çilek yetiştirilebilmiştir. Sulama miktarı hemen hemen yarı yarıya düşmüş ve ürünlerin olgunlaşma süresinde 2-14 gün kısalmalar saptanmıştır.Ülkemizde MTA Genel Müdürlüğü ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü araştırmacılarınca yürütülen çalışmalar sonucunda; Şekerpancarı ve fasulye bitkisinde toprağa yaklaşık % 15 civarında Zeolit ilavesi ile bitkilerin kontrol saksısına göre ürünlerde,

* Yağ ağırlıklarında % 25 – 30,
* Kuru ağırlıklarında % 30 – 40,
* Azot içeriklerinde ise % 40’a varan artışlar saptamışlardır.

Araştırmacılar, bu durumun Zeolit’in toprağın fiziksel özellikleri üzerinde olumlu etkisinin yanı sıra bitki besinlerinin yarayışlılığını arttırması ile açıklanabileceğini ortaya koymuşlardır.Ayrıca Avrupa’da yapılan araştırmalarda Zeolit’in ıspanak üretiminde su ve bitki besinlerinin yarayışlılığını arttırılıp, çıkış kolaylaştırdığı da belirlenmiştirZeolite eklenmesinin ürünlerin yetişmesinde;

* Azot-potasyum-fosfor-kalsiyum iyonlarının toprakta yarayışlı zonda depolanmasında ve bitkiye aktarılmasında yardımcı olarak görev yaptığı,
* Suyun daha iyi kullanılmasını sağladığı,
* Kök çürümesini azalttığı,
* Beslenmeyi arttırdığı belirlenmiştir.

Özellikle buğday bitkisi üzerinde denemelerde, Sibirya’da 50 kg/da Zeolite muadili ilavesi ile buğdayda ortalama verim % 18-36 artmıştır.Bazı bakteri türleri özellikle yetersiz miktarda veya dağılımda oksijen bulunan topraklarda nitratı (NO3-) oksijen yerine ikame edip parçalamakta ve serbest kalan azotun gaz halinde topraktan yitmesine neden olmaktadır. Çeltik üretimi de su altındaki ve havasız koşullardaki topraklarda yapıldığından, bu bakteri türleri nitratın (NO3-) oksijenini kullanarak azotun yitmesine neden olmaktadırlar. Bu bakımdan azot kayıplarının yüksek olduğu çeltik üretiminde klinoptilolit kullanımı önem taşımaktadır. Yapılan araştırmalarda azot etkinliğinin % 50’den az olduğu çeltik üretim alanlarında, klinoptilolit kullanımı ile bu değerin % 63’lere kadar çıkarılabildiği görülmüştür (Minato, 1968). Zeolitin Tarımda kullanım özellikleri, EBİLTEM (Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi)’nin dikkatini de çekerek klinoptilolitin çeltik üretiminde kullanımının verim ve toprağın yapısına etkisinin saptanmasıyla ilgili bir projeye maddi destek vermiştir. Projenin bir yıllık sonuçlarına göre; araştırmada ele alınan çeltik çeşitlerine ait, tek bitki verimi genel ortalamasının klinoptilolit katkılı tavalarda daha yüksek olduğu, klinoptilolit uygulamasının verim öğelerinden kardeş sayısı ve bitkide dane sayısına etkisinin de istatistiki olarak önemli olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte, çiçeklenme süresinin klinoptilolit katkılı tavalarda 5 gün daha kısa olduğu belirlenmiştir. Bitkilere ait bayrak yapraklarda ve pirinç danelerinde yapılan makro-mikro elementlerin analiz sonuçlarında; değerlerin klinoptilolit kullanılan tavalarda daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Böylece klinoptilolitin söz konusu elementlerin kullanılabilirliği arttırdığı anlaşılmaktadır. Bu çalışmadan elde edilen bir yıllık veriler ışığında klinoptilolit kullanımının çeltik dane verimi ve kalitesini arttıracağı anlaşılmaktadır. (Gevrek ve ark, 2004).

Konuyla ilgili bir diğer araştırma, Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Toprak Laboratuvar Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmiştir. Kızılçam (Pinus brutia Ten.) fidanı yetiştiriciliğinde klinoptilolitin etkisi, farklı dozlar uygulanarak araştırılmıştır. Klinoptilolitin % 5 ve % 10 uygulamalarında, % 30 uygulamasına göre daha iyi sonuç alınmıştır. Yapılan çalışmada sonuç olarak, yastıkta yapılan kızılçam fidanı yetiştiriciliğinde, klinoptilolitin kumlu balçık bünyeli bir toprağa karıştırılmasıyla üretilen fidanların, morfolojik özelliklerinin ve beslenme durumunun kontrol grubuna göre daha üstün olduğu belirlenmiştir (Kılıcı ve ark., 2003.)Tarımsal mücadelelerde zeolitler ilaç taşıyıcı olarak da kullanılmaktadır (Anonim, 2004). Yüksek iyon değişim kapasitesine sahip doğal zeolitler aynı zamanda herbisit, fungusit ve pestisitler için etkin bir taşıyıcı görevi yapabilmektedirler. Doğal zeolitlerden klinoptilolitin çeltik tarlalarındaki yabancı otlarla mücadelede, herbisiditlerin taşıyıcı maddesi olarak kullanılması, diğer ticari ürünlerin kullanımına oranla iki kat etkili olduğu görülmüştür (Hayashizaki ve ark., 1973).

Doğal zeolit mineralleri, organik tarımda da kullanım olanakları bulmaktadır. Zeolit, topraktaki besin maddelerinin etkin bir şekilde kullanımını sağlayarak gübre kullanımı azaltmakta, bu yönüyle de organik tarımda kullanılabilir doğal katkı maddesi durumundadır (Lewis ve ark., 1984)

Undemin

% 100 doğaldır. Zeolit madeninden özel olarak üretilmekte olup, üretimi esnasında içerisine hiçbir kimyasal veya buna benzer bir karışım eklenmemektedir. Fiziksel ve kimyasal yapısında hiçbir değişiklik olmadığı için toprakta erimez, kaybolmaz. Bünyesindeki kristal yapısından dolayı ağırlığının % 25-30 fazlası su tutabilir, hacmi değişmez, şişme yapmaz. Toprak kuruduğu zaman bu suyu tekrar toprağa verir.UMDEMİN ® tabii olan ve olmayan mineraller arasında bilinen en iyi toprak düzenleyici minerallerden oluşmaktadır. Bitkinin toprakla olan alışverişini düzenler. Topraktaki zararlı mineralleri, ağır metalleri, tuzu ve fazla suyu emer, yüksek katyon değiştirme kapasitesiyle topraktaki mineralleri parçalayarak faydalı ve ihtiyaç duyulan parçalarını bitkiye aktarır. Tohumlama sonrası köklenme için uygun ortamı oluşturur. Köklerle toprak arasında katalizör görevi görerek alışverişi hızlandırır.

Gübre ile birlikte karıştırılıp hazırlanan toprakta UMDEMİN gübrede çabuk yıkanabilen azot (N) ve potası (K) ilk sulama sırasında su ile gözeneklerine çekecektir. Böylece azotun yer altı suyuna yıkanması engellenir. Bitki amonyumu UMDEMİN'den kullanmaya devam ettikçe sırayla Mg ve Ca iyonları bünyeye alınmaya başlanacaktır. Azot UMDEMİN'de azalmaya başladıkça potasyum yavaşça salınmaya başlar. Klino yavaşça bıraktığı azot ve potasın yerine diğer iyonları, örneğin kalsiyum fosfatın, kalsiyumunu alacaktır. Bu adım, topraktaki fosforu biyolojik olarak daha fazla kullanılabilir hale getirecektir.

Umdemin'in kanal genişlikleri 10-9 m (Angstrom) dir. Bundan daha küçük olan NH4+ kolaylıkla kanala yerleşmektedir. Nitrifikasyon bakterileri ise 10-6 m (Mikron) büyüklüğündedir ve bu nedenle bakteriler UMDEMİN'ın kanallarına erişip amonyumu, nitrite dönüştürememektedirler. Bu şekilde, azotlu maddeler toprakta uzun süre formunu değişmeden kalmaktadır. Kimyasal yapısında 12 değişik mineral vardır. Toprakta tam olarak kullanılmayan kimyasallar, mineraller, gübreler gibi besinlerin (İz Elementler) iyon değiştirme özelliğinden dolayı tekrar dengeli bir vaziyette toprak yolu ile bitkiye geçmesini sağlar. Azota, fosfora, potasyuma duyarlı olduğundan sürekli aktif haldedir. Amonyumu bünyesinde bağlayarak (1 gr UMDEMİN 20 mg Amonyum İyonunu tutabilir.) azotlu gübrelerin yıkanmasını azaltır. Topraktaki kalsiyum ve fosforu harekete geçirerek bunların bitkiye geçmesini sağlar. Toprağın pH’ını sürekli dengede tutar. Aşırı gübrelemeden dolayı tuzlanmayı önler.

Sonuç itibari ile toprağın tarıma hazırlanmasında mükemmel bir düzenleyicidir. Toprağı sürekli nemli tutarak mikroorganizma faaliyetinin artmasını sağlar. Toprağın daha fazla havalanmasına katkıda bulunarak sertleşme ve çatlamayı önler. Fenni gübre kullanımını daha ekonomik bir hale getirir, nadasa bırakmayı önler, bitkinin yeşil aksamını canlı tutar, kök çürümesini önleyerek ideal bir kökleşme sağlar. Erken çiçek ve olgunlaşma sağlayarak erken hasat sağlar, mahsulde tat ve kaliteyi arttırır. Bunların hepsi daha fazla verim

1. Gübre tek başına toprağa uygulanır.
2. Sulama sonrası, gübredeki uçucu nitrojen, amonyak gazı halinde kaybolmaya başlar.
3. Sulama ile gübre içindeki yararlı maddeler kök bölgesine iner.
4. Kökler gübreyle gelen yararlı maddeleri emer, bazıları geçirgen toprak nedeniyle derinlere süzülür.
5. Zamanla gübrenin posası kök bölgesi civarında kalırken yararlı mineraller su-lama ile kökten uzaklaşır ve kullanılamaz. Bu nedenle bitki beslenip gelişemez.

Gübredeki yarayışlı maddelerin sulama sonucunda kökün ulaşamayacağı derinliğe süzülmesini önler, tabii gübrenin kullanılabilir hale gelmesini hızlandırır, fenni gübre kullanımından doğan zararı asgariye indirir, böylece gübre maliyetlerini azaltır. Fazla miktarda kullanımı bitkiye zarar vermez.

1. Gübre daha önce toprağa karıştırılmış olan UMDEMİN® nın üstüne ya da ürünle birlikte karıştırılmış olarak uygulanır.
2. Umdemin, uçucu nitelikteki yararlı gazları kanalcıklı yapısıyla adsorbe ederek korur.
3. Sulamayla yıkanan yararlı minerallerin pek azı kökten uzaklaşır. Çoğu tutulur.
4. Gübrede bulunan yararlı maddeler bitki ihtiyaç duyana kadar depolanır, daha sonra ihtiyaç oranında serbest bırakılır.
5. Umdemin, gübreyi kök bölgesinde tutarak kullanım süresini uzatır.
6. Kök alanında tutulan besinler toprağa uzun dönemli bakım ve onarım sağlar.

Tamamen Doğal Zeolit’ den ibaret olan Umdemin Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı tarafından Tescillidir.Tescil No : 0749 Aynı zamanda Ecocert Sa tarafından da sertifikalandırılmış, ve IMO firması tarafından da Akseptans verilmiştir.

Ziraat Mühendisi
Sadettin ÇAKIR