Türkiye'de Organik Tarım Nasıl Gelişti

Dünya ticaretinde 1970’li yıllarda başlayan organik tarımdaki gelişmelere uygun olarak, Avrupalı şirketler Türkiye’deki şirketlerden organik ürün talebinde bulundular ve böylece 1984’de organik tarım başladı. Organik tarım ilk kez, Türkiye’nin geleneksel ihraç ürünlerinden kuru incir ve kuru üzüm ile Ege bölgesinde gerçekleştirildi. Daha sonra bu ürünlere kuru kayısı, fındık gibi ürünler de katılarak farklı bölgelere yayıldı.

İlk yıllarda Avrupa kökenli bazı şirketler kendi ihtiyaçları olan ürünleri anlaşmalı çiftçilerle yetiştirmek ve elde edilen ürünleri Türk ihracatçıları vasıtasıyla kendi ülkelerine ithal edebilmek için Türkiye’de organik üretim projeleri oluşturdu. İlk yıllardaki bu organik üretim faaliyetlerinin danışmanlık, teftiş ve sertifikasyon gibi vazgeçilmez esasları tamamıyla yabancı kişi ve kuruluşlarca yerine getirildi. 1990’lı yılların başında bu konularda az sayıda da olsa Türk uzmanlar yetişti ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki temsilciliğini yapmaya başladılar.

Organik tarım hareketini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmek amacıyla 1992’de ”Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO)” kuruldu. Aynı yıl içinde İzmir’de yapılan "Akdeniz Ülkelerinde Ekolojik Tarım Konferansı", ETO tarafından organize edildi. Bu şekilde organik tarım alanında yeni bir süreç başladı, İzmir bu hareketin merkezi durumuna geldi.

Organik tarım faaliyetlerinin Türkiye’de ilk olarak Ege Bölgesi’nde İzmir’de başlamış olması, ürün işleme tesislerinin büyük kısmının İzmir’de olması ve üretilen ürünlerin büyük kısmının İzmir limanından ihraç edilmesi nedeniyle, organizasyon kuruluşları, kontrol ve sertifikasyon şirketleri gibi, organik tarım sektörünün hemen tüm kuruluşlarının merkez ofisleri İzmir’de yer alıyor.

ETO’nun da katkılarıyla "Bitkisel ve Hayvansal Tarım Ürünlerinin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmelik", Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından 18 Aralık 1994 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik AB normlarına uygun olarak hazırlandı. Organik ürünlerin dış satımını düzenlemek üzere çalışmalar da devam ediyor.

tşk