Kayısılarda Yaprak Delen (Çil) Hastalığı Mücadelesi - Coryneum beijerinckii

Hastalık Tanımı :
Etmenin miselyumu bölmeli, silindirik, kalınlığı değişik çaplarda ve eklemlidir. Konidioforlar kısa, konidiler uzun elips şeklinde, enine 2-5 bölmeli ve parlak sarı-açık kahverengindedirler. Fungusun eşeysiz üremesi miselyumun az farklılaşmasıyla oluşan konidioforlar üzerinde veya yapraklarda, meyvelerde ve sürgün yaralarında oluşan aservuluslarla olmaktadır.

Fungus kışı genellikle tomurcuk ve dallarda miselyum ve konidi halinde geçirir. Primer enfeksiyonlar konidilerle gerçekleşir ve hastalanmış tomurcuklar ile kanserler sürekli enfeksiyon kaynaklarıdır. Genç sürgün yaralan ve yapraklar ise sekonder enfeksiyon kaynaklarıdır. Etmen yaşam çemberini tüm yıl hasta tomurcuklarda sürdürmektedir.

Yaşayış :
Hastalık kayısı ağaçlarının yaprak, meyve, tomurcuk ve genç dalları üzerinde belirti oluşturur.

Yaprak üzerinde oluşan lekeler ilkönce l mm çapında, yuvarlak, yağ lekesi görünümünde olup zamanla kenarları kırmızımtırak orta kısımları koyu kahverengine dönüşebilir. Bu lekeli kısımlar sonradan dökülür ve yaprakta delikler oluşur. Bazen birbirine bitişik lekeler birleşip dökülürler ve çapı 1 cm'yi bulan delikler görülür. Etmen yaprak saplarını da enfekte etmektedir.

Meyve üzerindeki lekeler 1-2 mm çapında, yuvarlak ve dağılmış şekildedir. Ancak bazen, lekelerin birleşerek sıvama şeklinde meyve yüzeyini kapladığı görülür. Lekelerin ortaları koyu, etrafı açık kırmızımsı renktedir, zamanla ortası gri, kirli beyaz, çevresi koyu kırmızı, koyu kahverengi veya siyaha dönüşmektedir. Meyve lekelerindeki kahverengi orta kısım çöküktür.

Fungus tomurcuklarda da zarar oluşturmaktadır. Sonbahar ve kışın enfekte edilen tomurcuklar ilkbaharda uyanma başlayınca sağlam tomurcuklardan ayırt edilebilir. Bu tomurcuklar dokunulunca dökülmemektedir. Başka nedenlerle ölmüş olan tomurcuklar ise küçük bir dokunmayla dökülmektedir.

Fungus sürgünler üzerinde yuvarlak, kahverengi-kırmızı renkte lekeler oluşturur. Genç sürgünlerde oluşan lekeler kısa sürede zamk çıkararak küçük kanser yaralarına dönüşürler.

Hastalık yapraklara, tomurcuklara, sürgünlere zarar vermekle meyvenin kalite ve kantitesini düşürmektedir. Lekeli meyvelerin pazar değeri yoktur ve hastalığın verim üzerinde % 30-60 düşüşe neden olduğu belirlenmiştir. Yapraklar belirtilerin oluşmasından 5-10 gün sonra dökülmeye başlar. Yapraklardaki delinme nedeniyle asimilasyon alanında % 20 azalma söz konusudur.

Enfeksiyonlarda önemli rol oynayan konidiler az veya çok zamk içindedirler. Bu zamk salgısının erimesi için suya gereksinim olacağından hastalığın yayılması ve yeni enfeksiyonların oluşması için yağmur yağması koşuldur.

Kültürel Önlemler :
Sonbaharda hastalıklı tomurcukları bulunduran dallar sağlam kısımdan budanıp, yakılmalıdır.

Kimyasal Mücadele :
İlaçlar tüm bitki aksamını kaplayacak şekilde uygulanmalıdır.

İlaçlama Zamanı :
1.İlaçlama: Sonbaharda, yaprak dökümünden hemen sonra,
2. İlaçlama: İlkbaharda çiçek tomurcukları açılmadan önce, (Pembe çiçek tomurcuğu döneminde),
3. İlaçlama: Meyvelerde çanak yaprağı ve erkek organ tablası meyvenin ucuna sıyrılırken yapılmalıdır

kullanılan ilaç isimlerini öğrenebilir miyiz ?