GDO'lu Gıda İthalatına Kapı Aralanıyor

Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu'nun (TGDF), 3 soya, 21 mısır, 3 kolza, 1 şeker pancarı ve 1 patateste olmak üzere 29 GDO'lu genin gıda olarak kullanılmak amacıyla ithalatına izin verilmesi için Biyogüvenlik Kurulu'na başvurdu.

TGDF, 29 GDO'lu genin ithalatına ilişkin başvurunun, basitleştirilmiş işlem kapsamında değerlendirilmesini istedi.

Biyogüvenlik Kurulu ise başvurunun ''basitleştirilmiş işlem'' kapsamında değerlendirilmesi istemini ret ederken, çalışmaların yeterli sayıda Risk Değerlendirme ve Sosyo-Ekonomik Değerlendirme Komitesi oluşturularak başlatılmasına karar verdi.

Biyogüvenlik Kurulu Başkanı, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Yardımcı, konu ile ilgili olarak AA muhabirine yaptığı açıklamada, başvuruların normal prosedür içinde değerlendirileceğini belirtirken, ''Mevzuat uyarınca karar alma süresi azami 270 gün. Ek bilgiler istenirse bu süre 1-2 ay daha uzayabilir'' dedi.

Prof. Dr. Yardımcı, izin istenen GDO'ların büyük bölümünün AB'nin onayladığı ürünler olduğuna işaret ederken, ''Ama biz AB'nin her onayladığı GDO'ya izin vermek durumunda değiliz. Ekonomik-sosyal boyutu da değerlendirilecek. Bilimsel komitelerin vereceği raporlar çok önemli. Bunlar kamuoyunun görüşüne sunulacak. Kamuyonun görüşü de dikkate alınarak, kurul karar verecek'' diye konuştu.

Edinilen bilgiye göre; TGDF, geçen yıl Ekim ayında Biyogüvenlik Kurulu'na başvurarak, 2009 yılında çıkarılan ve geçen yıl kanunun çıkarılması ile iptal edilen ''Gıda ve Yem amaçlı Genetik Yapısı değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik'' çerçevesinde, büyük bölümü Bilimsel Komite kararı ile ithalatına izin verilmiş olan 29 GDO geninin ithalatına yeni mevzuat kapsamında izin verilmesini istedi. TGDF ayrıca, ithalat izni başvurusunun ''basitleştirilmiş işlem kapsamında değerlendirilmesini'' talep etti.

Biyogüvenlik Kurulu, bu yıl Ocak ayında yaptığı toplantıda, izhalat izni başvurusunun basitleştirilmiş işlem kapsamında değerlendirilmesi talebini ret etti. Söz konusu 29 ürüne ait gen için yapılan başvurular, yeni başvuru kapsamında ele alınacak ve karara esas çalışmaların, yeterli sayıda ''Risk Değerlendirme'' ve ''Sosyo-Ekonomik Değerlendirme'' komitesi oluşturularak başlatılması öngörüldü.

TGDF, 3 soya, 21 mısır, 3 kolza 1 şeker pancarı ve 1 patates geninin gıda amaçlı kullanılmak üzere ithalatına izin verilmesini istiyor.

Biyogüvenlik Kurulu, daha önce Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Derneği İktisadi İşletmesi'nin başvurusu üzerine, ''A2704-12, MON 89788 ve MON40-3-2'' genlerini ihtiva eden soya fasulyesinin ve ürünlerinin hayvan yemlerinde kullanılması amacıyla ithalatına izin vermiş, bu başvuru, basitleştirilmiş işlem kapsamında değerlendirmişti.

''Komitenin raporlarına göre kurul karar verecek''

Prof. Dr. Hakan Yardımcı, TGDF'nin gıda amacıyla kullanmak üzere ithalat izni için başvurduğu söz konusu 29 genin, büyük bölümünün daha önce iptal edilen GDO Yönetmeliği kapsamında kurulan bilimsel komite tarafından ithal izni verilen genler olduğunu söyledi. Bu genlere bazılarına AB'nin de izin verdiğini belirten Porf. Dr. Yardımcı, şu bilgiyi verdi:

''Bu genlere AB'nin veya daha önce Türkiye'de kurulan bilimsel komitenin izin vermiş olması, bizim de otomatik olarak izin vereceğimiz anlamına gelmiyor. Bu genleri, kurulacak sosyo-ekonomik ve risk değerlendirme komiteleri inceleyecek, bir rapor hazırlayacak. Bu raporları Biyogüvenlik Kurulu'nun internet sitesinden kamuoyunun görüşüne sunacağız. Görüşlerin bildirilmesi için bir süre vereceğiz. Kurul, hem kamuoyundan gelen görüşlere, hem de komitelerin raporlarına göre bir değerlendirme yapacak ve karar verecek. Mevzuata göre bu kararı azami 270 gün içinde vermemiz gerekiyor. Ama ek bilgi-belge istenirse bu süre biraz daha uzayabilir. İnceleme sonuçlarına göre, hangi genlerin ithaline izin verileceği veya izin verilmeyeceği belli olur. Kararımız resmi gazetede yayınlandıktan sonra ilgili kurum ve kuruluşlar bu konuda gerekeni yaparlar. Daha sonra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bildireceğiz. İthalat kararını bakanlık verir.''

Biyogüvenlik Kurulu'nun talep edilen genlere veya bazılarının ithalatı için uygun görüş bildirmesi halinde, Türkiye'ye GDO'lu gıda ithalatı konusunda kapı açılmış olacak.

Kurul, son toplantısında ayrıca, Biyogüvenlik Kanunu kapsamında yapılacak başvurular, değerlendirme ve karar süreçlerindeki iş ve işlemler ile talep edilecek bilgi, belge ve raporların ücretlerini, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yer alan araştırma geliştirme (AR-GE) faaliyeti yürüten şirketlerin Biyogüvenlik Kanunu kapsamına giren faaliyetleri ile ilgili yetki alabilmeleri için gerekli olan şartları da Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bildirme kararı aldı.


Kaynak: AA