Kazların Beslenmesi

Diğer çiftlik hayvanlarında olduğu gibi kazlarda da iyi bir yetiştiricilikte beslenmenin çok önemli bir yeri ve değeri vardır. Kazlarda ilk aylarda gelişme hızının çok hızlı olması (%200) palazların bu dönemdeki beslenmelerindeki önemi açıkça ortaya koymaktadır. Bu ayda ve daha sonraki dönemlerde kazların beslenmeleri dolayısıyla rasyonların çok özenli bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Çiftçiler, genellikle küçük aile işletmelerinde ilk iki hafta içerisinde palazlara yumurta sarısı, süt ve daha sonraları da yeşil ot vermektedirler.

Hazırlanan palaz rasyonlarında protein oranı %20'den aşağı olmamalıdır. Palazlardaki büyüme hızının, ikinci ayda %96'ya ve üçüncü ayda ise %17'ye kadar düştüğü bilinmektedir. Bu neden dolayı kazlardaki beslenmenin daha özel bir yeri ve değeri vardır. Bu durum göz önüne alınarak palazlar ve ergin hayvanlar için hazırlanan rasyonlar besleme değeri bakımından farklı düzenlerde olmalıdır.

Kazlar kışa girene kadar merada tutulabilir. Yumurta üretimi başlayınca uygun bir besleme programı takip edilmelidir. Bu periyot esnasında iyi kalitede bir kaba yem kombinasyonu ve ticari kaz geliştirme yemi (pelet yem şeklinde) çok uygundur. Çevre ısısı ve kaba yem kalitesine bağlı olarak günlük, toplam 115 ile 225 g arasında pelet yem verilebilir. Pelet yem, yumurta oluşumu ve yumurtadan çıkış için ihtiyaç duyulan tüm besinleri içermelidir. Ticari kaz yeminin bulunamaması halinde tavuk yemleri de kullanılabilir. Çünkü bunlar iyi bir kaz yemine yakın kompozisyondadır.

Yaklaşık olarak, yumurta üretiminden 2 ay önce, kazlar uygun bir geliştirme yemi verilmeye başlanılmalıdır. Bu yem tek başına dengeli bir pelet yem olabileceği gibi, herhangi bir katkı maddesi içermeyen dengeli bir yem ile tane yemlerin yarı yarıya karışımı şeklinde bir yem de olabilir. Fakat ne kullanılırsa kullanılsın, %15.4 ile 18 arasında bir ham protein sağlamalıdır ve bu iyi bir yumurta üretimi için gereklidir.

Yemde kalsiyum eksikliği ihtimaline karşı, istiridye kabuğu gibi kalsiyum kaynağı kullanılabilir. Yumurta verimine başlamadan önceki 8 haftadan itibaren ise iri partiküllü grit veya istiridye kabuğu uygun şekilde verilmelidir. Verimin hangi döneminde olursa olsun damızlık kazlara vitamin ve mineral takviyesi yapmakla kuluçka randımanı artırılabilir.

Kuluçka veriminin düşmemesi için rasyonun ham selüloz düzeyi de % 10'u geçmemelidir. Körpe yeşil yemler ve hayvansal protein kaynakları kuluçka randımanını artırmaktadır. Damızlık kazlara mısır yedirilmesi pek tavsiye edilmez. Çünkü fazla verilirse hayvanlarda yağlanmaya bağlı alarak döl ve yumurta verimi düşebilir.

Kazlar, kümes hayvanları içinde en hızlı gelişen hayvanlar olduklarından, özellikle 8-10 haftalık oluncaya kadar kendilerine verilen yemi en iyi şekilde değerlendirmektedirler. Palazlar besiye alınmadan önce besi için hazırlanmaları gerekmektedir. Yani hayvanların, yağlı olmayıp iyi kaslı olmaları, kursaklarının iyi gelişmiş olması ve hayvanların gerek iç gerekse dış parazitlerden iyice temizlenmiş olmaları gerekmektedir.

Bilindiği gibi kazların kursakları elastikidir. Besi süresince bu durum göz önüne alınmalıdır. Aksi takdirde besleme hatasından kaynaklanan ölümler meydana gelebilir.

0-4 Hafta: 2900 Kcal/kg ME; %20 HP
4 Haftadan Sonra: 3000 Kcal/kg ME; %15 HP
Yetiştirme Dönemi: 2900 Kcal/kg ME; %15 HP