Pirinç Tebliği Yayımlandı

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın Türk Gıda Kodeksi Pirinç Tebliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.



Tebliğe göre, farklı pirinç çeşitleri, sınıfları, grupları, tipleri ve menşei karıştırılarak piyasaya sunulamayacak. Ambalaj üzerinde ürün yılı, tane uzunluğu, pirinci sınıf, kırık oranı ve menşei belirtilecek.

Tebliğle paketli veya dökme olarak tüketime sunulan kavuzsuz pirinç, değirmenlenmiş pirinç, yarı haşlanmış pirinç ve kırık pirincin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlamasını sağlamak üzere bu ürünlerin özellikleri belirleniyor.

Oryza sativa L. türüne giren kültür bitkilerinden elde edilen paketli veya dökme olarak tüketime sunulan, kavuzsuz pirinç, değirmenlenmiş pirinç, yarı haşlanmış pirinç, kırık pirinç ile Oryza sativa L. türüne giren farklı renkteki pirinçleri ve aromalı pirinçleri kapsayan tebliğde, pirinçten türetilen ürünler ve yapışkan pirinç kapsam dışı tutuluyor.

Tebliğde, ''kırık pirinç'' dörtte birinden fazlası kırılmış olan pirinç, ''kırıntı veya toz kırık'' 1,4 mm'lik yuvarlak delikli elekten geçen kırık, ''kırık tane'' dörtte birinden fazlası kırılmış olan tane olarak tanımlanıyor.

Tebliğe göre, pirinç, kendine has renk, tat, koku ve görünüşte olacak, acılaşmış, ekşimiş, kokuşmuş, küflenmiş olmayacak, yabancı bir tat ve koku, böcek ve böcek parçalarını, kalıntılarını ve yumurtalarını, hayvansal artıklar ve metal parçaları içermeyecek. Tebliğ kapsamındaki pirinçlerin ve kırık pirinçlerin rutubet miktarı en fazla yüzde 14,5 olacak.

Farklı pirinç çeşitleri karıştırılarak piyasaya sunulamayacak

Farklı pirinç çeşitleri, sınıfları, grupları, tipleri ve menşei karıştırılarak piyasaya sunulamaz. Ürün içerisinde bulunan kırık taneler, kendi çeşidinden başka bir çeşidin kırığı olamayacak.

Tam değirmenlenmiş pirinç, içerdiği kusurlu tane, organik ve inorganik yabancı madde miktarlarına göre 1. sınıf veya 2. sınıf olarak değerlendirilecek. Tebliğ kapsamındaki pirinçler; kusurlu tane, organik ve inorganik yabancı madde içerikleri açısından belirtilen niteliklere uygun olacak.

Aromatik pirinç değirmenlenmiş pirinç, kavuzsuz pirinç, yarı haşlanmış pirinç olarak işlenebilecek. Bu durumda aromatik pirinçte bulunabilecek kusurlu tane, organik ve inorganik yabancı madde içerikleri ait olduğu işleme şeklinin ve sınıfının değerlerine uygun olacak.

Genetik özelliği olarak beyaz göbeklilik taşıyan pirinç çeşitlerinde tebeşirleşmiş tane aranmayacak.

Pirinç içinde kavuzsuz pirinç ile çeltik miktarı ayrı ayrı ağırlıkça binde 5'i geçmeyecek.

Kavuzsuz pirinç içinde çeltik miktarı ağırlıkça yüzde 1'i geçmeyecek.

Pirinçler, tane uzunluğuna göre uzun taneli pirinç, orta taneli pirinç ve kısa taneli pirinç olarak gruplandırılacak, A ve B tipi uzun tanelerin uzunluğu 6,7 mm'den uzun, C tipi uzun tanelerin uzunluğu da 6,0-6,7 mm olacak. Orta taneli 5,2-6 mm arasında, küçük pirinçler ise 5,2 mm ve daha küçük pirinçler olarak gruplandırıldı.

Tebliğ kapsamındaki ürünlerin katkı maddeleri, bulaşanlar, pestisit kalıntıları, hijyen konularında ilgili tebliğlerde yer alan hükümlere uygun olması gerektiği kaydedildi.

Ambalajlama etiketleme işaretleme

Tebliğ kapsamındaki ürünlerin ambalajlanması, etiketlenmesi ve işaretlenmesinde Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Ambalajlama ve Etiketleme-İşaretleme Bölümü ile Türk Gıda Kodeksi–Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği'nde yer alan hükümlerin yanı sıra şu kurallara uyulacak.

Ambalaj üzerinde, hasatın gerçekleştiği yıl ''ürün yılı'' olarak, tane uzunluğu da uzun, orta ve kısa olarak belirtilecek. Tane uzunluğu ''uzun'' olan pirinçler Tip A, Tip B veya Tip C olarak da yazacak.

Pirincin sınıfı, kırık oranı ve menşei de ambalaj üzerinde olacak.

Ürüne ait çeşit adı (örneğin Baldo pirinç, Osmancık pirinç gibi) ürün etiketi üzerinde belirtilebilecek. Ayrıca pirincin yetiştirildiği yöre veya bölge etiket üzerinde yazılmak istendiğinde ''... yöresinde/bölgesinde yetiştirilmiştir'' şeklinde ifade edilecek.

Pirinç etiketinde ''pilavlık pirinç'' gibi kullanım amacına yönelik ifadeler etiket üzerinde yer alabilecek. Bu ifadeler kullanılmak istendiği takdirde ''pilavlık-ithal pirinç'', ''pilavlık-yerli pirinç'' şeklinde aynı yüzde, aynı puntoyla yazılacak. Ayrıca ithal pirinçlerin menşei de arka yüzde yazılacak.

''Kavuzsuz pirinç'' ifadesi yerine ''kahverengi pirinç'', ''kargo pirinç'', ''az değirmenlenmiş pirinç'' ifadesi yerine ''kepekli pirinç'', ''tam değirmenlenmiş pirinç'' ifadesi yerine ''pirinç'', ''yarı haşlanmış pirinç'' ifadesi yerine ''parboiled pirinç'' ifadesi kullanılabilecek.

Tebliğde yer alan ürünlerin depolanmasında ve taşınmasında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Gıdaların Taşınması ve Depolanması Bölümündeki kurallara uyulacak.

Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Numune Alma ve Analiz Metotları bölümünde belirtilen kurallara uygun olarak numune alınacak, ulusal veya uluslararası kabul görmüş analiz metotları uygulanacak.

Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten, satan ve ithal edenlerin tebliğ hükümlerine uymak zorunda olduğu kaydedilen tebliğde, bu hükümlere uymayan işyerleri hakkında gerekli işlemlerin, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu hükümlerine göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılacağı hükme bağlandı.

Halen faaliyet gösteren ve bu tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten, satan ve ithal eden işyerlerine uyum için 1 yıl süre tanındı.

Bu arada, 19 Nisan 2001 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pirinç Tebliği yürürlükten kaldırıldı.


Kaynak: AA