Biyosistem Mühendisliği Nedir

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü

Mühendislerden beklenen yeni işlevlerin yerine getirilmesi, kamu ve özel sektörün beklentilerine karşılık verilebilmesi için geleneksel ziraat mühendisliği kavramı, bazı ülkelerde önce Tarım ve Biyosistem Mühendisliği olarak evrime uğramış ve giderek Biyosistem Mühendisliği’ne dönüşmeye başlamıştır. Bu süreçte tarım ve ilgili mühendislik alanlarının dünyadaki en büyük meslek odası olan ASAE, adını Amerikan Tarım ve Biyoloji Mühendisleri Odası - American Society of Agricultural and Biosystems Engineers (ASABE) olarak değiştirmiştir (www.asabe.org).

Dünya Ziraat Mühendisleri birliğini temsil eden CIGR ise, kısaltılmış adını değiştirmeden, Dünya Tarım ve Biyosistem Mühendisleri Birliği olarak isim değişikliğine gitmiştir (www.cigr.org). Birçok ülkede biyosistem mühendisliği kongreleri düzenlenmekte ve bu adı taşıyan uluslararası dergiler yayınlanmaktadır. Günümüzde dünyanın birçok ülkesinde tarım ve biyosistem mühendisliği lisans eğitim programları başlamış, ulusal ve uluslararası akreditasyonlar elde etmiştir.

Biyosistem Mühendisliği, gelişmiş ülkelerde (Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği Ülkeleri) bilim çevrelerince tanımlanmış ve yaygınlık kazanmış mühendislik alanlarından birisidir. Ülkemizde de giderek önem verilen ve akredite olabilir bir mühendislik alanı olacaktır.

Biyosistem veya Biyolojik Sistem Mühendisliği (Bio-systems Engineering); tarım, gıda, yenilenebilir enerji, biyokütle ve biyoyakıt üretimi gibi biyolojik tabanlı sistemlere ait problemlerin çözümünde mühendislik düşüncelerini, esaslarını ve yöntemlerini uygulayan bir meslektir. Biyolojik bir malzemeyi yararlı bir ürüne dönüştürme süreçlerini kapsayan Biyosistem Mühendisliği, tarımsal, endüstriyel (lif, biyoyakıt vb), gıda ürünlerinin ve atıklarının üretimi, işlenmesi, depolanması, taşınması ve kullanımı ile ilgili sistemlerin tasarım ve yönetim konularını ele almaktadır. Bu yönüyle tarımsal ürünlerin ve gıda maddelerinin geleneksel olarak üretimi ile ilgili konularla sınırlı kalmayıp büyük tarımsal, endüstriyel ve gıda üretim sistemine küresel bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır.

Dünyada Biyosistem Mühendisliğinin Kapsamı

Avrupa Birliği (EU) ülkelerinde Biyosistem Mühendisliği için ortak tanımlanan eğitim ve araştırma konu başlıkları şunlardır:

Tarım ve biyoproses mühendisliğinde kullanılan mekanik sistemler
Biyolojik malzemeler ve hasat sonrası teknolojiler
Su kaynakları mühendisliği
Tarımsal enerji sistemleri ve yönetimi
Yapı sistemleri ve malzemeler
Bilgi teknolojisi ve otomasyon
Tarımsal ve biyoproses mühendisliğinde atık yönetimi
KSÜ Biyosistem Mühendisliği Bölümünün Odaklandığı Alanlar

Biyosistem Mühendisliği Bölümü’nün lisans eğitimi ve AR-GE çalışmalarında ele aldığı konular şunlardır:

Tarımsal makine sistemleri
Toprak ve su kaynakları
Sulama ve drenaj sistemlerinin tasarımı ve işletilmesi
Tarımsal yapılar ve çevre
Bilgi ve otomasyon teknolojileri
İş güvenliği ve ergonomi
Biyosistem Mühendislerinden Beklenenler

Geliştirilen yeni teknolojiler, pek çok farklı disiplinden tarım, gıda ve çevre ile ilgili alanlara malzeme ve teknoloji girişine yol açmakta, yeni teknoloji ve malzemelerin kullanımıyla özel sorunlar da ortaya çıkmaktadır.

Biyosistem Mühendislerinin,

Enerji etkinliğini artırmaya dönük tarla işlemleri için sistem tasarımı,
Tarımsal üretimin yönlendirilmesini ve görüntülenmesini sağlayacak elektronik kontrol,
Çevre ve buna uygun yapı sistemlerinin tasarımı,
Etkin hasat sonrası işlemler ve ürün işleme teknolojilerinin geliştirilmesi,
Tarımsal atıkların değerlendirilmesi konularında kamu ve özel sektörde çalışacak mühendisler olarak yetişmeleri beklenmektedir.