Ortanca Yetiştiriciliği

Kuzey ve Güney Avrupa’ da Doğu ve Güney Doğu’ da ve Güney Doğu Asya’ da
doğal olarak bilinen 80 kadar türü vardır.
Yazın yeşil veya her dem yeşildir. Özellikle tropik bölgelerde tırmanıcı bitki formunda
olan türleri de bulunur. Ancak genellikle çalı formunda bitkilerdir. Yaprakları tam veya
dilimli olup kenarları ise dişlidir ve karşılıklı dizilmiştir. Çiçekleri sürgün uçlarında şemsiye
veya bileşik salkım şeklindedir. Beyaz, mavi, pembe, kırmızı renkli olabilir. Meyve kapsül
meyve durumundadır.

Üretimi
Üretimi çelikle olur. Yılın değişik zamanlarında çelik alınabilir. En kolay olan haziran
ayında o yılki sürgünlerden hazırlanan 9 cm uzunluğunda yeşil çeliklerin alınmasıdır. Alınan
bu çeliklerin üzerleri naylon ile örtülerek soğuk yastıklara ya da alçak tünellere dikilerek
köklendirilir. Kolay köklendiklerinden herhangi bir hormon ile muamele etmeye gerek
yoktur. 3 hafta sonunda % 100’ e varan köklenme görülür. Eğer üretim alçak tünellerde
yapılmışsa, gelişme için yerlerinde bırakılırken soğuk yastıklarda yapılmışsa dışarıya
çıkarılır ve bolca sulanır.
Üretimde diğer bir yöntem ise çelik alınacak anaç bitkiler tüplere dikilerek soğuk
yastıklarda muhafaza edilir. Aralık-ocak aylarında sertçe budanarak seraya alınır. Sıcak
ortamda yeni süren sürgünlerden alınan çelikler sıcak yastıklarda köklendirilir. Köklenen
çelikler pişkinleştikten sonra dışarıdaki gelişme yastıklarına alınarak bolca sulanır.

Ekolojik İstekleri
Zengin humuslu ve kuvvetli toprakları severler. Aksi halde çiçek çaplarında küçülme
görülür. Genellikle gölge istemekle beraber güneşli ortamları seven türleri de vardır.

Peyzajda Kullanımı
Güzel ve dekoratif çiçeklerinden dolayı park ve bahçelerde makbul sayılan çiçeklerdir.

Kaplarda da yetiştirilir. Özellikle gölge alanları tercih ettiklerinden dolayı gölge
alanlarda ve ağaç altlarında rahatlıkla kullanılabilirler.

Önemli Türleri
Hydrangea macrophyll “Hortensia” (büyük çiçekli ortanca); Japonya ve Çin’ de
kuzey bölgelerimizde doğal olarak yaşar. Yazın yeşil çalı formundaki bitkilerdir. Yaprakları
uzun yumurta biçiminde, ucu sivri, kenarları dişli, karşılıklı dizilmiştir. Çiçekleri sürgün
uçlarında şemsiyemsi bileşik salkım durumunda ve 10-20 cm çapındadır.

Birçok kültür formu elde edilmiştir. Bunun yanında normal pembe renkli çiçeklerin
topraklarına alüminyum sülfat ilave edilirse pembe renk maviye döner. Bunun yanında asit
topraklarda çiçek mavi renkli, alkali topraklarda ise pembe renkli açar. Diğer taraftan beyaz
çiçekli bitkilerin renklerine alüminyum sülfatın herhangi bir etkisi olmamaktadır.