Erzurum Atatürk Üniversitesi Kalite Yönetimi ve Kalite İzleme

Kurumun kalite anlayışı; kalite kültürünün oluşturulması, kişisel ve akademik gelişim, sürekli iyileştirme gibi toplam kalite yönetimi esaslarına dayanmaktadır. Üniversite kalite çalışmalarını 2000-2001 eğitim yılından itibaren pilot alan olarak seçtiği sosyal bilimlerde Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, fen bilimlerinde ise Mühendislik Fakültesinde başlatmıştır. Bu çerçevede adı geçen birimlerde akreditasyon birimlerinin kurulması, öğretim elemanlarından ve öğrencilerden ayrı ayrı kalite çemberleri oluşturulması, kalite yürütme kurullarının kurulması, görev tanımlarının yapılması, eğitim standartlarının belirlenmesi, kalite çalışmalarını yürüten ve sorumlu olan dekan yardımcılarının görevlendirilmesi, veri toplama kaynaklarından biri olan dilek ve öneri kutularının işlevsel olarak kullanılması, öğrencilere ve öğretim elemanlarına fakülteyi değerlendirme anketlerinin uygulanması, öğretim sürecinin öğretim elemanı tarafından değerlendirildiği kişisel faaliyet raporlarının yönetime sunulması ve değerlendirilmesi vb. kalite güvencesi çalışmaları yapılmıştır. Bu deneyimlerden elde edilen veriler ışığında çalışmaların bütün birimlerde yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Bu amaçla Rektörlük bünyesinde Toplam Kalite Yönetim Biriminin kurulması planlanmıştır. Bu bağlamda tüm paydaşlardan geribildirim alınarak Stratejik Plan hazırlanmaktadır.
Üniversite, kalite izleme birimlerinin/kurullarının oluşturulması ve kalite izleme standartlarının belirlenmesinin gerektiğine inanmaktadır. Bu amaçla bazı birimlerde akademik ve idarî personelin, öğrencilerin ve diğer paydaşların toplam kalite yönetimine katılmaları için bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmalarına başlanmış olup bu çalışmaların kurum geneline yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Ayrıca 20 Eylül 2005 tarihinde Resmî Gazetede yayınlanan “Yüksek Öğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği” ile YÖK Başkanlığı, üniversitelerde kalite iyileştirme çalışmalarını başlatmıştır.
Bu bağlamda;
·Öğretim etkinlikleri ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; akademik dönem/yıl sonunda yapılan öğretim süreci değerlendirme anketleri, her dönem başında hazırlanan öğretim elemanı ders yükü formları, akademik yıl boyunca öğrencilerle ve öğretim elemanlarıyla sürekli olarak yapılan yüz yüze görüşmeler, yine akademik yıl boyunca öğretim elemanları tarafından sürdürülen danışmanlık hizmetleri, bazı birimlerdeki mezunları izleme anketleri, öğretim elemanları ve öğrencilerin fakülteyi değerlendirme anketleri düzenli aralıklarla yapılmaktadır.
·Araştırma etkinlikleri ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; Akademik dönem/yıl sonunda yapılan ulusal ve uluslar arası yayın, bildiri gibi çalışmaları ve bu çalışmalara yapılan atıfları kapsayan akademik etkinlik raporları (Kişisel Akademik Etkinlik Raporu, Program/Bölüm Akademik Etkinlik Raporu ve Fakülte/Yüksek Okul Akademik Etkinlik Raporu), yönetmeliğe uygun olarak yapılan bilimsel araştırma projeleri değerlendirme ve izleme raporları, doktora tez izleme komiteleri vasıtasıyla kalite izleme çalışmaları sürdürülmektedir. Ayrıca etik değerleri toplam kalitenin bir parçası olarak değerlendiren Üniversite, akademik birimlerinde yapılan bilimsel araştırma, yayın, eğitim-öğretim ve sağlık hizmetleri uygulamaları gibi etkinliklerle birimler ve kişiler arası ilişkilerde etik ilkelere uyulmasını sağlamak amacıyla Atatürk Üniversitesi Etik Kurulunu oluşturmuştur.
·Atatürk Üniversitesi, uluslar arası endekslerce taranan bilimsel dergilerdeki yayın sayısı sıralamasında Türkiye Üniversiteleri arasında hızla yükselmiştir. 2000’li yıllara kadar yirmili sıralarda bulunurken 2001’de on birinci, 2002’de yedinci, 2003’te beşinci, 2004 ve 2005’te sekizinci, 2006'da onuncu, 2007'de onikinci, 2008'de dokuzuncu sırada yer almıştır (EK –21). Yayın sayısındaki bu artış, kalite izleme çalışmalarının yanı sıra Üniversitenin kütüphane kaynaklarının zenginleştirilmesi, internet alt yapısının iyileştirilmesi, online veri tabanlarının artırılması, akademik personel için atama ve yükseltme kriterlerinin belirlenmesi ve daha fazla proje desteği sağlayan genel iyileştirme sürecinin doğrudan bir sonucudur. Bu durum Üniversitenin uluslar arası bilime katkısı ve kendisini yenilemesi açısından önemli bir göstergedir.
·Öğrenci performansı ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; her akademik dönem sonunda bütün birimlerde öğrenci başarı ve mezuniyet durumlarının analizi yapılmakta, “onur” ve “yüksek onur” öğrenci derecelendirme sistemi uygulanmakta, ikinci öğretimde başarı sıralamasında yüzde ona giren öğrencilerin öğretim katkı payları birinci öğretim katkı payı düzeyine getirilmektedir. Değiştirilen Lisans Eğitim-Öğretim Sınav Yönetmeliği ile öğrencilerin başarı ortalamasının arttığı görülmektedir (EK–22). Ayrıca bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerle öğrencilerin performanslarının artmasına yardımcı olan 44 öğrenci kulübü vardır (EK–23). Öğrenciler bilimsel etkinliklerle beraber sosyal, kültürel ve sportif alanlarda da başarı göstermiş, ulusal düzeyde çeşitli ödüller almışlardır .
·İdarî süreçler ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; yasal denetleme süreçlerinin yanı sıra Üniversiteyi ilgilendiren yargı kararları da değerlendirilmekte, idarî birimlerde görev tanımları yapılmakta, akademik ve idarî personelin performans değerlendirmeleri ilgili birim yöneticileri tarafından her yıl sonunda yapılmaktadır.
·Girişimcilik faaliyetleri ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; Üniversitenin bünyesinde bulunan Girişimcilik Merkezi, yeni yatırım fikirleri konularında bir araya gelinen girişimcilerle ve yönetim destek hizmeti alan KOBİ’lerle ilgili raporları düzenli aralıklarla Rektörlüğe sunmaktadır. Ayrıca girişimcilik ile ilgili eğitim seminerleri, konferanslar ve fuar katılımları ile ilgili bilgiler belgelenmekte ve Üniversiteye sunulmaktadır.
·Dış İlişkiler ile ilgili kalite güvencesini oluşturmaya yönelik olarak; Atatürk Üniversitesi bölgesel, ulusal ve uluslar arası düzeydeki paydaşlarından alacağı geribildirimin kalite geliştirme sürecine önemli katkı yapacağının bilincindedir. Bu bağlamda düzenli olarak bölgesel paydaşların katıldığı toplantılar düzenlemeyi, dış paydaşların memnuniyetini ölçmeye yönelik anketler yapmayı, 19.06.2002 tarihinde kurulan Atatürk Üniversitesi Mezunları ve Mensupları Derneği (ERATÜN) ile ilgili veri tabanlarının güncellenmesini etkinlik takvimine almıştır. Ayrıca Atatürk Üniversitesi, alınan derecelerin uluslar arası düzeyde tanınırlığını kolaylaştırmak ve şeffaflığı artırmak amacıyla mezunlarına Bologna Sürecinin öğelerinden biri olan ve Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi ve UNESCO/CEPES (Centre Europeen Pour L’Enseignement Superieur) tarafından belirlenmiş kriterlere göre düzenlenmiş diploma eki vermek için hazırlıklarını tamamlamıştır. Buna ek olarak öğrencilerin yurtdışında aldıkları ve başarılı oldukları ders kredilerinin bir yükseköğretim kurumundan diğerine transfer edilmesini sağlayan ve böylece öğrenci hareketliliğini kolaylaştıran Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) çalışmaları başlatılmıştır.
Üniversitede öğretim elemanlarının yükseltilmeleri ve atanmalarında performanslarını dikkate alan “Yardımcı Doçentlik, Doçentlik ve Profesörlük Kadrolarına Başvuru için Gerekli Koşullar ve Uygulama Esasları” adlı yönerge de bir kalite güvencesidir. Ayrıca fakülte/yüksekokul akademik genel kurullarında her dönem/yıl sonunda akademik ve idari süreçlerle ilgili görüşmelerden elde edilen veriler Rektörlüğe rapor halinde sunulmaktadır.
Bütün bu bilgilerin daha sistemli bir biçimde toplanması, değerlendirilmesi ve uygulamaya daha etkin bir biçimde yansıtılması için Toplam Kalite Yönetim Biriminin kurulması hedeflenmektedir.