Sera Oluklarının Projelendirilmesi

Blok seralar iki veya daha fazla tekil seraların saçak aşığı bölgesinde birleştirilmeleriyle elde edilen bir sera tipidir. Bu tip oluşturulan seralarda çatı yüzey alanı aynı taban alanına sahip tekil seralara karşın artış gösterir. Örneğin ikili blok seralarda çatı yüzey alanı tekil seraya göre %20-22, 3'lü blok seralarda ise %30-33'lük bir artış gösterir. Doğal olarak bu değerler, çatı eğim açısına ve sera makas açıklığına göre değişebilir.

Blok seraların yapımında oluşturulan olukların çatı yüzeyine düşen ve dere kısmında biriken yağış ve eriyen karın drene edilmesi, çatı yükünü kolonlara ileten bir kiriş gibi görev yapması ve çatı montajı ve bakımı sırasında işçiler için geçiş yolu gibi birçok işlevi bulunmaktadır.

Çatı yüzeyine düşen yağışın drenaj kapasitesi; oluğun kesit şekli, eğimi, düşey dren boruları arasındaki oluk uzunluğu gibi etmenlere bağlıdır. Özellikle kar yağışı olan bölgelerde eriyen karlar olukta birikmeden drene edilmelidir.
Oluk kesitleri 5 dakika içerisinde 300 l/s/ha'lık bir yağışın oluşacağı ve oluk eğimi %0.5-%l kabul edilerek boyutlandınlır (DEST 18460, 1978). Bunun için de aşağıdaki Chezy veya Manning eşitliklerinden birinden yararlanılır.





Çatı yüzeyine düşen yağışın yaklaşık %95'i oluklarla uzaklaştırılmakta geri kalan kısmı ise buharlaşmayla kaybolmaktadır. Sulama suyunun kıt ve pahalı olduğu bölgelerde oluklardan drene olan yağış suyu tank veya küçük boyutlu havuzlarda depolanarak çeşitli amaçlar için kullanılabilir. Bunun için çatı uzun ekseni boyunca çatı deresi dışındaki saçak aşığı boyunca her iki yan duvarda oluklar oluşturulur, dren borularına iletilen yağış sulan, sera genişliği boyunca toprağa gömülü bir toplama dren borusuna bağlanarak depolanır.

ÖRNEK: Oluk deresinde 1000 m2 çatı alanına sahip 50 m uzunluğunda sera için oluk ve dren borusunu boyutlandırınız. Oluk eğimi %0.5'dir.
Oluk kapasiteleri 5 dakika içerisinde 300 1/s.ha bir yağışa göre planlanmaktadır.
300 l/s.ha= 0.03 1/s.m2
Çatıdan drene edilecek yağış miktarı Q= 0.03x1000= 30 l/s

Bu debiyi geçirebilecek oluk kesiti kabul-kontrol yöntemi ile saptanabilir. Bunun için önce bir oluk kesiti seçilir. Sera uzunluğu 50 m olduğundan kesit şekil 6.3'de bir nolu oluk tipinde olmalıdır.