Orman Bakımının Türkiye İçin Önemi

İstatistiklere göre Türkiye'deki 20 763 247 ha orman alanı, ülke alanının % 26.6'sını oluşturmaktadır. Bu oran Avrupa'da % 35.4, dünyada % 39.7, gelişmiş ülkelerde % 37.3 ve gelişmekte olan ülkelerde % 42.8'dir. Ormanlarımızın verimli olarak kabul edilen alanı ise 10 0277 568 ha'dır. Bunun ülke alanına oranı ise % 12.9'dur. Verimli sayılan orman alanı içerisinde, baltalıkları ve koru ormanlarında kapalılığı 0.4'ten aşağı olan alanları çıkardığımızda, gerçek anlamda verimli sayılabilecek koru ormanı alanı 5 857 042 hektara inmektedir. Bu alanın toplam ülke alanına oranı % 7.5, orman alanına oranı ise % 28.2'dir. Avrupa'da işletilebilir verimli orman alanının genel orman alanına oranı % 68, Almanya'da % 92, Fransa'da % 88, İtalya'da % 51, Yunanistan'da % 38 ve İspanya'da % 25'tir (Anonim 2001; Anonim 1995; Asan 1999). Görüldüğü gibi Türkiye'deki orman alanı ve özellikle verimli orman alanı Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük düzeyde kalmaktadır. Bu durum ormanın çeşitli görevlerinden ne kadar düşük ölçüde yararlandığımızın bir göstergesidir. Bir yandan ülke çapında orman alanlarımızı artırırken, var olan ormanlarımızı da gençleştirme ve bakım önlemleriyle iyileştirmek zorundayız. Böylece hem ülkemiz ve hem de dünya ölçüsünde iyi bir ekosistemin kurulması ve sürdürülmesiyle ormanın sağlayacağı çok yönlü fonksiyonlarından yararlanma olanağı bulabiliriz. Bakım önlemleriyle elde edilen ürün, orman işletmelerinin sürdürülebilirliği için gerekli ekonomik kaynaklar bakımından da önemli bir yere sahiptir. Bakım kesimleri odunürününün niteliğini artırırken ara ürünün değerlendirilmesi olanağı da vermektedir. Türkiye ormanlarında 1999 yılı verilerine göre koru ormanlarında yıllık ortalama bakım etası 3 141 968 m3'tür. Bakım etasının koru ormanlarında ortalama yıllık eta içindeki oranı % 26.2'dir (Anonim 2001). Bu nedenle ekonomik amaçlar bakımından da bakım çalışmaları önemli bir yere sahiptir.

Silvikültürün önemli bir konusu olan orman bakımının uygulamalarında, amaçların ve ekolojik faktörlerin çeşitliliği ve çok yönlülüğünü göz önünde bulundurarak geleceğe yönelik değer yaratıcı önlemlerin üzerinde durmak ve bunların koşullarını hazırlamak gerekir. Bakım, sürekli bir seleksiyon çalışmasıyla, iyi ve değerli gövdeleri koruyarak meşcere artımının iyi nitelikli gövdeler üzerinde toplanmasını ve belirlenen gövdelerin sürekliliğini sağlar. "Bakım kesimlerinin amacı bütünüyle kültürel olup, hiçbir biçimde önceden tasarlanmış herhangi bir ürün almak değildir. Ancak silvikültürel esaslara göre seçilip kesilen ağaçlarda ne çeşit mal alınabilirse onunla yetinmek gerekir" (Sanver 1952). Fakat bu esasları dikkate alan bu uygulama, meşcerelerin ve ekolojik unsurların iyi bir teşhisi ve değerlendirmesiyle olasıdır. Bunun için ise bilgili, belirli bir orman yöresinde uzun süre gözlem yapma ve gözlemlerini değerlendirme olanağına sahip personele gereksinim vardır. Ne yazık ki ormancılığımızda personel devamlılığı yoktur. Bunun sonucunda bakım çalışmalarının ya tamamen ihmal edildiği ya da eksik ve yanlış uygulamaların yapıldığı pek çok orman tablolarıyla karşılaşılmaktadır. Ormancının devamlı şekilde ormana giderek inceleme ve gözlem yapması, yaptığı uygulamaların sonucunu görmesi ve bunları değerlendirerek uygulanacak en doğru işlemi bulması gerekir.