Alt ve Üst Toprağın İşlenmesi

1- Mevcut Üst Toprağın İşlenmesi :

İşlenecek sahanın yüzeyi otsu ve odunsu bitkilerden, taş ve molozlardan arındırıldıktan sonra, mevcut üst toprak, kendi ortalama derinliğinin tamamı kadar veya üst toprağın derin olması hallerinden en fazla 30 cm. derinliğinde bellenerek ya da pullukla sürülerek alt üst edilecektir.
Üst toprak işlenirken, bel veya pulluğun ucu alt toprağa dokunmayacak, alt toprak hiçbir suretle çıkmayacak ya da üst toprakla karışmayacaktır. Bu işlemle, sahada kalmış otsu ve odunsu bitkiler ya da önce ekili bulunan ürünün kalıntıları (anız) toprağa gömülmüş, kökleri yüzüne çıkarılarak kurumaları sağlanmış olacaktır. Bellenerek veya sürülerek alt-üst edilmiş toprak, ucu sivri bir tırmıkla, bir kültivatör, dişli tırmık, diskaro veya kazayağı ile parçalanarak, tesviyeye uygun ufalanmış bir yapıya getirilecektir. Toprak koşullarının uygun bulunduğu hallerde ve Peyzaj Mimarının veya Mühendisin onayı ile toprağı sürme ve ufalama, aynı traktöre arka arkaya bağlanmış pulluk ve kültivatörlerle veya bunların yerini alabilecek diskaro ve kazayağı ile de yapılabilir.
Yukarıda tarif edilen işlemler, üst toprağın tavında iken yapılacaktır. Üst toprağın aşırı ıslaklığından çamur ya da kuruduğundan dolayı alet işlemez sertlikte veya işlendiği zaman çıkan toprak keseklerini dağılmadan kaldıkları hallerde toprak işlemesi yapılmayacaktır.


2- Üst Toprağın Bellenmesi :

Her türlü yabani ot, taş. Moloz vb. yabancı maddelerden temizlenmiş üst toprak elle 20 cm. derinliğinde bellenerek, belleme sırasında çıkan kesekler, kırılacak, ufalanacak aynı zamanda çıkabilecek yabani otlar ve boyu 5 cm.'yi geçen taş",metal, tahta vb. yabancı maddeler alan dışında belli noktalara atılacaktır. Belleme, üst toprak tavında iken yapılacaktır. Üst toprağın aşırı ıslaklığından dolayı, çamur veya kuruluğundan dolayı bel işlemez sertlikte veya bellediği zaman çıkan keseklerin dağılmadan kaldıkları hallerde belleme işlemi yapılmayacaktır. Belleme sırasında alt toprağa dokunulmayacak, alt toprak üste çıkarılmayacak ve üst toprakla karışmayacaktır.


3- Üst Toprağın Çapalanması:

Bellenmiş üst toprak el çapası veya çapa makineleri ile yüzeyde çapalanarak en büyüğünün çapı 3 cm.'yi geçmeyen parçalara ufalanacak çapalama sırasında çıkan yabani ot, taş, moloz vb. yabancı maddeler çapalama sahası dışına atılacaktır. Çapalanan toprak tavında iken yapılacaktır. Üst toprağın aşırı ıslaklığından dolayı çamur veya kuruluğundan dolayı çapa işlemez sertlikte veya çapalandığı zaman keseklerin dağılmadan kaldıkları hallerde çapa işlemi yapılmayacaktır.


4- Alt Toprağın İşlenmesi :

Bir alanın drenaj durumunun İslah edilmesi gerektiği hallerde, plan, proje ve ilgili raporlarında belirtilen yerlerde, alt toprak yüzeyi, bir traktöre bağlanmış alt toprak işleyicisi ile, hafif topraklarda 75 cm. aralıklarla ağır ve killi topraklarda 50 cm. aralıklarla sahanın eş yükselti eğrilerine dik yönde yerinde kabartılacaktır.
Bu işleme sırasında işlenen alt toprak kendi yerinde ufalanmış olacak, üstündeki üst toprağa karışmayacaktır. Alt toprak işlemesi o sahada üst toprak daha önce sıyrılmışsa veya yoksa üst toprak serildikten sonra yapılacaktır.


5- Üst Toprağın Sıyrılması:

Bir inşaat sahasında, inşaatı izleyen çevre düzenleme işlerinin aynı yüklenici tarafından yapılması halinde, genel yüklenici inşa edeceği binaların, yolların, yapısal donanımla kaplanacak alanların, Peyzaj Mimarının veya Mühendisin göstereceği uygun bir yere üst toprağı kümeleyecektir. Bu üst toprak, inşaat işlerinin tamamlanmasından sonra kullanılmak üzere saklanacaktır.
Sözleşmesinde veya buna bağlı belgelerde belirtilen hallerde, ilgili planlarında belirtilen kodlarda arazinin tesviyesi için derin ve büyük kazılar yapılması gerekli yerlerden; beton, taş veya benzeri malzemeyle kaplanacak veya malzeme istiflenecek alanlardan, daha önce bu alanlarda yapılmış bitki kültürünün derinliğinde bütün üst toprak sıyrılacaktır. Sıyrılan üst toprak, tekrar kullanılmaya hazır vaziyette yüksekliği 1,50 metreyi geçmeyen kümeler halinde toplanacaktır. Bu şekilde bekleyen üst toprağın alt toprakla, çimentoyla, kireçle, petrol, yağ, katran ve benzeri maddelerle bulaşmaması için, yüklenici gerekli önlemleri alacaktır.
Sahadan hiçbir şekilde üst toprak uzaklaştırılmayacak, herhangi bir şekilde gömülmeyecek, işin sonunda artan üst toprak Peyzaj Mimarının veya Kontrol Mühendisinin talimatı uyarınca uzaklaştırılacaktır.


6- Alt Toprağın Tesviyesi:

Proje sahasında, yapıların gerektirdiği büyük kazılar nedeniyle arazinin doğal kodlarının şeklinin büyük ölçüde değiştiği; Peyzaj Projesi gereği araziye yeniden şekil verildiği ya da sahada üst toprak sıyrılıp uygun yerlere kümelendikten sonra, ortaya çıkan alt toprağı, ilgili planlarında gösterilen eş yükselti eğrilerine, bitmiş toprak ve yapı kodlarına göre gösterilen yere konulacaktır.


7- Kurak Bölgelerde Toprak İşleme Metodları :

Kurak bölgelerde toprak işlemenin esası; suyu azami derecede depo edecek, yabani otları öldürecek ve rüzgar erozyonunu asgariye indirecek tedbirlerin alınmasıdır. Bunlardan bazıları; Tarlayı listerle işleyerek hakim rüzgar yönünde dik istikamette sırt ve karıklar meydana getirmek.( Karıklarda toplanan karları rüzgar süpüremeyeceğinden toprak fazla su depo eder, ayrıca arazi erozyondan korunur.) Rüzgar şeritvari ekim tarzı uygulamak ve anız malçı uygulamaktır. Yağış mevsiminde toprağı kabarık ve gevşek bulundurmak da su geçirmesi ve depo etmesi bakımından faydalıdır. Eğer yağışlar sağnak halinde düşüyorsa su erozyonuna karşı da tedbirler alınmalıdır. Kurak bölgelerde nispi nem düşük olduğundan yağışlı bölgelere nazaran buharlaşma daha çoktur.