Nadas Hakkında

Nadas Nedir? Nadas Sistemleri Nelerdir


NADAS NEDİR?
Nadas, bir yıl içerisinde yağış miktarı ve dağılımının her yıl ekonomik ürün almaya elverişli olmadığı bölgelerde toprakta su biriktirmek amacıyla tarlanın bir yıl boş bırakılmasıdır. Bitki yetiştirmeden geçen nadas yılında toprakta biriktirilen su ertesi yılki ürün yetiştirilmesinde kullanılmaktadır. Türkiye'de nadas uygulanan alanlarda yıllık ortalama yağış 400 mm'nin altındadır.
Nadastan beklenen faydaların (Su, azot, yabancı ot kontrolü, tohum yatağı hazırlığı vs.) elde edilebilmesi için nadas toprak işlemelerinin usulüne uygun olarak yapılması gerekir. İşte bu dersimizin konusunu bunlar teşkil edecektir.

TAHIL NADAS SİSTEMİ
Tahıl-nadas sistemi sulama yapılmayan alanlarda ve yıllık yağışın 400 mm'nin altında olan yörelerde uygulanır. Bu yörelerde yağış her yıl ürün almaya yetmemekte ve ayrıca yıldan yıla da azalıp çoğalmaktadır. Bu nedenlerle sulanmayan alanlarda karlı bir şekilde üst üste buğday ve arpa tarımı yapılamamaktadır.

Nadas döneminde anız bozma ve yaz toprak işlemeleriyle hem tohum yatağı hazırlanmakta, hem de toprakta nem biriktirilerek ertesi yıl bitki tarafından kullanılmaktadır.

Nadas-tahıl sisteminde ekim işleri Eylül ayında başlar ve Ekim ayında tamamlanır. Hasat ise genellikle Temmuz ayında yapılır. Hasat sonrası, tarla sonbahar ve kış süresinde işlenmez. Ertesi yıl erken ilkbaharda toprak tava gelince anız bozulur. Yaz süresince toprak yüzlek olarak işlenir. Eylül ayında tekrar ekim başlar.

NADAS TOPRAK İŞLEMLERİ
Ne Zaman Anız Bozulur?
Anız bozma zamanı, Orta Anadolu'da genellikle Mart sonu veya Nisan başıdır. Toprak tava gelir gelmez 18-20 cm. dik istikamette pullukla işlenir.

Erken ve Geç Sürüm
İlk sürümün erken yapılması halinde toprak yaş olduğundan toprakta sıkışma ve daha sonra da sert kesek oluşur.

İlk sürümün geç yapılması halinde ise toprak iyice kuruduğundan yine büyük kesekler oluşur. Ayrıca yabancı otlar da toprak suyunu kullanmış olurlar. Zamanında (toprak tavda iken) yapılan sürüm ile yabancı otlar kontrol edilir, toprakta nem birikir ve toprağın yapısı korunur.

İkileme
İkileme tabir edilen ilk yaz toprak işlemesi, anızı bozulmuş tarlalarda yağışın azaldığı ve otlanmanın başladığı sırada yapılır. Bu dönem Orta Anadolu'da Haziran başıdır.
Tarla kazayağı ve tırmık takımıyla anız bozma istikametine dik olarak 8-10 cm derinlikte işlenir. Bu şekilde toprağın üst 8-10 cm kısmı kurutulur. Bu kuru tabaka topraktan suyun buharlaşma ile kaybını azaltır. Aynı zamanda gelişen yabancı otlar da yok edilmiş olur.

Üçleme
İkileme yapılmış tarla otlandığı zaman veya kaymak bağladığı zaman kazayağı tırmık takımıyla 6-8 cm derinlikte sürülür. Üçleme Orta Anadolu'da genellikle Temmuz sonu ile Ağustos başında yapılır.
Bütün bu işlemlerden sonra ekim öncesi tarlada ot varsa 5-6 cm derinlikte tekrar işlenerek tarla ekime hazır hale getirilir.