Turunçgillerde Yeşil ve Mavi Küf Çürüklüğü

Etmenin tanımı, yaşayışı ve hastalık belirtileri :

Yeşilküf ve maviküf çürüklüğü hastalıkları tüm turunçgil meyvelerinde görülür. Yeşilküf çürüklüğü meyve kabuğunun herhangi bir yerinde yumuşama şeklinde başlar. Sonra bu yumuşaklık genişler ve lekenin ortasından başlayarak fungusun beyaz renkli misel tabakası oluşur. Misel tabakasının oluşumunu izleyen 1-2 gün içinde misel kitlesi üzerinde yine merkezden başlayarak yeşil renkli spor kitlesi görülür. Sonuçta meyve yeşil bir küf topu şeklini alır. Meyve büzülür, mumyalaşır. Çürüyen meyveler bu şekilde ağaç üzerinde asılı kalabileceği gibi yere de düşebilir.



Maviküf çürüklüğü hastalığının belirtileri Yeşilküfe benzer. Ancak spor rengi mavidir. Maviküfün çevresindeki misel kitlesi Yeşilküfünkine göre daha dardır. Yeşilküf ile bulaşık meyve yüzeyi daha derimsi olmasına karşın Maviküf nedeniyle çürümüş meyve daha yumuşak olur ve bastırınca kolayca delinir. Bazı durumlarda Maviküf ve Yeşilküf birlikte görülebilir.

Bu funguslarla bütün topraklar, evler, depolarda bulunur. Meyveler ağaç üstünde, bahçede yere dökülmüş durumda ve özellikle depolarda bu hastalığa yakalanır ve çürürler. Hastalık ağaçtaki meyvelere yağmur ve rüzgar aracılığıyla, yere düşen meyvelere ise doğrudan topraktan bulaşır. Enfeksiyonun gerçekleşebilmesi için meyvelerin çok küçük de olsa yaralanmaları gerekmektedir. Yüksek nem ve 10-30oC arasındaki sıcaklıklarda hastalık iyi gelişir. İlk bulaşmadan 5-7 gün sonra belirtiler görülmeye başlar. Penicillium fungusları yaşamını bitki artıkları ve organik maddeler üzerinde sürdürür.

Yağışlı giden yıllarda ve kötü depolama koşullarında hastalık çok zararlı olur. Bulaşan meyveler kısa zamanda çürürler. Depolarda oluşan çürüklüklerin %90’ını Yeşil ve Maviküf çürüklükleri oluşturur. Penicillium çürümelerinden dolayı bahçedeki kayıp %5 ve yeterli sayıda soğuk hava deposu olmadığından depo ve işleme evlerindeki kayıp %10-40 olabilmektedir. Yeşilküf’e Maviküf’den daha sık rastlanır.



Mücadelesi :

Kültürel önlemler :

1. Meyveler olgunlaştıktan sonra hasat geciktirilmemelidir.
2. İyi havalanma sağlamak için sık bahçeler seyreltilmeli ve ağaçlar zamanında budanmalıdır.
3. Hasattan önce diğer hastalık ve zararlılara karşı iyi bir mücadele yapılmalı ve hastalıklı dal ve sürgünler zamanında budanmalıdır.
4. Meyve kesimi makasla yapılmalı, toplama, yükleme, boşaltma sırasında ve ambalajlama işlemlerinde uygun malzeme ve yöntemler kullanılarak meyveler yaralanmamalıdır.
5. Yere düşen ve ağaç üzerindeki çürük meyveler toplanarak bahçeden uzaklaştırılma-lıdır.
6. Paketleme evlerine gelen meyveler hemen kontrol edilmeli, çürük olanlar ayrılarak toprağa derin gömülmelidir.
7. Depolama ve pazarlama zincirinde çürüklüklerin artmaması için meyveler yağışlı günlerde ve ıslak olarak toplanmamalıdır.
8. Sarartma odası temiz olmalı ve önceden dezenfekte edilmelidir.
9. Meyveler paketleme evlerine yığın halinde getirilecekse 3-4 sıradan fazla yığın yapılmamalıdır.
10. İhraç edilecek meyveler diphenil emdirilmiş kağıtlara sarılmalıdır.
11. Ambalaj kapları kapatılırken meyvelere basınç yapılmamalıdır. Meyveler ambalaj kaplarına düzgün sıralanmalıdır. Taşınma, yükleme ve boşaltma sırasında kaplar fazla sallanmamalıdır.

Kimyasal mücadele :

İlaçlamalar hasattan önce veya hasattan sonra yapılmalıdır. Hasattan 10 gün önce ilaçlama yapılırsa, hasattan sonra tekrar ilaçlamaya gerek yoktur.

Hasattan önceki ilaçlamalar yüksek basınçlı motorlu pülverizatörle, hasattan sonrakiler ise işleme evlerinde otomatik özel makinalarla yapılır.

Hasattan sonra meyveler işleme evlerinde Çizelgede belirtilen ilaç süspansiyonlarına daldırılıp 1 dakika bekletilir. İşleme evleri ve depolar %0.2’lik formalin veya benzeri dezenfektanlarla ilaçlanır.

Kullanılacak ilaçlar ve dozları


Etkili Madde Adı ve Oranı
(Preparat) 100lt. Suya
Uygulama Zamanı

Benomyl, % 50
60 g
Hasattan 10 gün önce

Benomyl, % 50
150g
Hasattan sonra

Carbendazim, %50
50g
Hasattan sonra

Thiabendazole, %50
150g
Hasattan sonra