Dut

Dut, dutgiller (Moraceae) familyasından Morus cinsini oluşturan ağaç türlerine verilen ad.

Vatanı Çin’dir. 15 m'ye kadar boylanır. Gövde silindirik, dik ve kalın; kabuk çatlaklı ve gri-kahve renklidir. Yaprakları saplı, iki sıra üzerine dizilmiş, tabanı yuvarlak veya kalp şeklinde, üst yüzü koyu, alt yüzü ise daha açık yeşil renklidir. Kenarları dişlidir. Çiçekler, bir evcikli olup yaprakların koltuğunda ve saplı durumlar halinde bulunur.



Dut ağacının yaprağı ipek böceğinin çok sevdiği yiyeceklerdendir.

Türleri

• Ak dut (Morus alba)
• Çin dutu (Morus australis)
• Morus cathayana
• Morus celtidifolia
• Morus liboensis
• Morus macroura
• Afrika dutu (Morus mesozygia)
• Moğol dutu (Morus mongolica)
• Teksas dutu (Morus microphylla)
• Kara dut (Morus nigra)
• Morus notabilis
• Kırmızı dut (Morus rubra)
• Himalaya dutu (Morus serrata)
• Ihlamur yapraklı dut (Morus tiliaefolia)
• Morus trilobata
• Morus wittiorum

Ak dut (Morus alba), dutgiller (Moraceae) familyasından anavatanı doğu Asya olan hızlı büyüyen 15-20 m'ye kadar boylanabilen orta büyüklükte bir dut türü.

Kalın dallı, geniş tepeli bir ağaçtır. Uç tomurcuğu pseudoterminal, yan tomurcuğu kızıl kestane renklidir. Genç ağaçlarda yapraklar 20 cm uzunluğunda, loplu olup yuvarlaktır. Yaşlılarda genellikle 8-15 cm, tam, kalp şeklinde, tabanı asimetrik, kenarları testere dişlidir.

Sürgünler kesildiğinde süt gibi salgılar akar. Meyveler olgunlaşınca beyaz renk alır; tatlıdır. Bazı varyete ve formları park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Odunu sarı renkli dayanıklıdır. Tarım aletleri, müzik aletleri yapımında kullanılır.

Kara dut (Morus nigra ), dutgiller (Moraceae) familyasından 10-13 metreye kadar boylanabilen, Asya kıtasına özgü bir dut türü.

Yapraklar 10-20 cm uzunluğunda ve 6-10 cm genişliğinde, alt yüzeyi tüylü, üst yüzeyi pürüzlü ve kısa sert tüylüdür. Yenebilen meyveleri koyu mor ya da hemen hemen kara renkli, olgunlaşınca 2-3 cm uzunluğunda çok sayıda bileşik meyveden oluşur.