Örtüaltı Hıyar Yetiştiriciliği

Hıyarın Toprak İsteği
Hıyar bitkisi drenajı iyi, eriyebilir tuz seviyesi düşük, hastalık ve zararlılardan ari topraklar ister.

Serada Toprak Hazırlığı
Sera, mevcut ürünün artıklarından temizlenmelidir.
Toprak derince işlenmelidir.
Özellikle yaşlı ve tuz problemi olan seralar 3-5 defa göllendirilerek sulanmalıdır.
Fidelerin seraya naklinden önce toprak analizi yaptırılarak, bilinçli bir gübreleme programı hazırlanmalıdır.

Serada İklim Şartları
Hıyar sıcağı seven bir bitki olmasına karşın hava sıcaklığının 35 0C’nin üzerinde uzun süre devamı, bitkilerin gelişmesini ve mahsul verme gücünü azaltır. En uygun sera içi sıcaklık 25-28 0C’dir. Hıyarın meyve bağlaması için gerekli olan en düşük sıcaklık 15 0C olarak verilmekte ise de, 12 0C’nin altına düşürülmemesi genel bir tavsiyedir. Bu derecenin altında üretim yapılmak isteniyorsa seraların ısıtılması gerekir. Vejetasyon döneminde bitki için uygun nem % 70-80’dir. Orantılı nemin % 50’nin altına ve % 90’ın üzerine çıkması halinde nem ayarlamasını yapmak gerekir.

Serada Dikim Öncesi Gübreleme
Hıyar yetiştiriciliğinde tabana 8-10 ton iyi yanmış çiftlik gübresi, ayrıca suni gübre olarak 50-60 kg. Amonyum Nitrat + 35-40 kg. Triple Süper Fosfat (TSP) + 65-70 kg. Potasyum Nitrat birbirleriyle iyice karıştırılarak fide dikiminden 10-15 gün önce toprağın yüzüne serilerek en az 15-20 cm. derinliğinde toprak işlenmelidir Eğer bu gübre karışımı hazırlanamazsa yerine 15-15-15 gübresinden 100-125 kg. verilerek aynı işlem yapılmalıdır.
Toprak tahlili sonucuna göre gübreleme yapılmalıdır.

Serada Dikim
Hıyar fideleri 4. yaprak meydana geldiğinde fazla bekletilmeden hazırlanmış olan fide dikim yerlerine tek sıra olmak üzere sıra üzeri ve sıra arası 40 x 75 cm. mesafelerle dikilmelidir. Fidelerin dikimi esnasında toprak nemi (tav) yeterli olmalıdır. Dikim, havanın serin olduğu saatlerde yapılmalıdır.


Çapalama
Seraya dikilen fideler gelişmeye başlayınca bir hafta içinde birinci çapa, ondan bir süre sonra ikinci çapa yapılmalıdır. Bitkinin toprakla birleştiği kök boğazında kökler teşekkül etmeye başlayınca da boğaz doldurması yapılmalıdır.
Askıya alma
Hıyarlar 10-15 cm. boylanınca dip kısmından ileride bitkiyi boğmayacak şekilde genişçe olmak şartıyla bir düğüm atılır ve diğer tepedeki tele bağlanarak yapılır.

Budama
Bitki boyu 30 cm. oluncaya kadar oluşan meyvelerin ve koltukların tamamı kesilmelidir. Bu dönemde bitkinin meyve vermesine müsaade edilmeyerek, alınan besin elementlerinin sadece bitkinin gelişmesi için harcamasını sağlamak gerekir. Yetiştirme sezonu boyunca bitkide oluşan tüm yaprak koltukları koparılırken ana gövdede de oluşan çiçeklere dokunulmamalıdır.
Sulama
Sulama zamanının tayininde bitki yaprakların pörsümesi ve yaprak koltuklarının kolayca koparılamaması esas alınırken,bitkiye verilecek su miktarını tayininde ise; iki meme arasında bitki kök derinliğinde açılan çukurda su sızıntısı görülmesi esas alınmaktadır. Seralarda yaygın olarak uygulanan damla sulama metodu, bitkinin günlük su ihtiyacına günlük olarak cevap verebilmesi yanında, sulama ile gübrelemenin de birlikte yapılmasını mümkün kılmaktadır.

Üst Gübrelemeye Ne Zaman Başlanmalı ve Ne Kadar Verilmeli?
Toprak yapısına ve hava şartlarına göre değişirse de, genellikle ilk meyvelerin görülmesinden itibaren başlamak uygundur. Bitkinin gelişmesine ve mahsul yüküne göre sulamalarla birlikte 4 taksitte 1 dekara toplam 20 kg. Potasyum Nitrat, 16 kg. Amonyum Nitrat ve 3 kg. Magnezyum Nitrat verilmelidir. Bitkinin mikro element ihtiyacını karşılamak için mikro element ağırlıklı yaprak gübreleri kullanılmalıdır. Damla sulama sistemi ile uygulanacak gübre miktarları, uygulanacak su miktarı ile orantılıdır. Genel tavsiye, her 1 litre suyun içinde ortalama 0,3 gram saf NPK bulunması şeklindedir.
Hasat
Hasat her gün bıçakla yapılmalı, meyveler asılarak kopartılmamalıdır. Sıcak dönemlerde hasat sabah erken veya akşam saatlerinde yapılmalıdır. Hasada gelmiş meyveler vaktinde toplanmalıdır. Aksi takdirde üstte meyve tutumu engellenecektir. Ayrıca toplanmayan meyveler çeşide bağlı olarak şişip veya uzayarak kalitesinin bozulmasına, bu da pazar değerini düşmesine. neden olacaktır. Hıyarın verim ortalaması 15-18 ton/dekar’dır.