Organik Hayvan Besleme ve Yemin Özellikleri

Organik Hayvan Besleme ve Yemin Özellikleri

Hayvanlara tüm doğal davranışlarını gösterebileceği barınak ve iyi bir bakım olanakları verilse de, Organik besleme olanakları verilmedikçe sağlıklarının korunması ve onlardan sağlıklı ürünler alınması mümkün değildir
Hayvan beslemede rasyonları oluşturan yemlerin kalitesi, miktarı ve veriliş şekilleri ile kullanılan katkı maddeleri hayvan sağlığını önemli derecede etkilemektedir. Yem kalitesi hayvan sağlığını önemli derecede etkiler
Organik hayvan beslemede genç ruminantların beslenmesi öncelikle ana sütüne dayanmalıdır
Doğumla birlikte buzağılar en az 3 ay, kuzu ve oğlaklar en az 1.5 ay ana sütü almalıdır
Organik hayvan beslemede, hayvansal kaynaklı yem olarak, ekolojik veya konvansiyonel üretilen süt ve süt ürünleri ile balık, diğer deniz hayvanları, bunların ürünleri ve yan ürünleri kullanılabilir.



Organik Asitler ve Hayvan Beslemede Organik Asit Kullanımı

Organik asitler yapıları karbon iskeletine dayalı asitlerdir. Formik, asetik, propiyonik, bütirik, fumarik, sorbik, sitrik ve malik asit gibi asitler ve bunların tuzları başlıca organik asitlerdir. Doğada saf olarak bitkisel ve hayvansal organizmada bulunabilirler ve ayrıca doğal yollardan elde edilebilirler. Hayvan vücudunda kullanılıp, metabolize olduktan sonra karbondioksit ve suya okside olurlar. Dolayısıyla canlı organizma için herhangi bir sağlık sorunu yada bir risk oluşturabilecek hiçbir kalıntı bırakmazlar. Bu özellikleri nedeniyle organik asitler günümüzde gerek karma yem üretiminde gerekse hayvan beslemede tüm dünyada vazgeçilmez bir koruyucu ve verim artırıcı bir katkı maddesi durumundadırlar. Özellikle yakın zamana kadar çok yaygın olarak kullanılan antibiyotik büyütme faktörlerinin hayvan beslemede kullanımının yasaklanmasından sonra antibiyotiklerin yerini alabilecek çok güçlü bir alternatif olması nedeniyle günümüzde büyük bir popülarite kazanmışlardır.


Organik Asitlerin Başlıca Kullanım Amaçları

Organik asitler temel olarak yem ve yem hammaddelerindeki mikotoksin üremesini engellemek ve bu yolla hayvanları mikotoksikasyona karşı korumak; yem ve yem hammaddelerinin depolanma sürelerini uzatmak; silajlardaki aerobik bozulmayı önlemek ve silajların aerobik stabilitesini artırmak; hayvanların sindirim sistemlerinde antibakteriyal etki göstermek ve hayvanlarda büyümeyi uyarmak amacıyla kullanılırlar.

1. Yem ve yem hammaddelerindeki mikotoksin üremesini önlemek:

Mikotoksinler gerek ruminant gerekse tek mideli ve kanatlıların beslenmesinde çok önemli bir olgudur. Mikotoksinler hayvanların verim performanslarında çok büyük düşmelere, çok önemli sağlık sorunlarına ve ölümlere neden olabilmektedirler. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) dünyada her yıl üretilen bitkisel kaynaklı yem ve gıdaların yaklaşık % 25’ inin mikotoksinler ile kontamine olduğunu açıklamıştır. Bununla birlikte özellikle kanatlı hayvanların mikotoksinlere karşı oldukça hassas olması nedeniyle sık sık çeşitli mikotoksikasyon olayları ortaya çıkabilmektedir. Ruminant, tek mideli ve kanatlı hayvanların yemlerine katılan organik asitler başta küf olmak üzere yemlerdeki mikotoksinlerin gelişip çoğalmasını engellemekte ve dolayısıyla gerek hayvanların gerekse hayvansal ürünlerin tüketicisi olarak insanların bu tür mikroorganizmalardan zarar görmesini önlemektedirler.

2. Yem ve yem hammaddelerinin depolanma sürelerini uzatmak:

Tüm karma yem hammaddeleri çeşitli maya, mantar ve bakteriler ile doğal olarak kontamine haldedirler. Bunlar uygun ortamın oluşması halinde büyük bir hızla çoğalarak bu tür yemlerle beslenen hayvanların verim performanslarını önemli ölçüde düşürmekte ve hayvanlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedirler. Bu tür mikroorganizmalar ile kontamine yemler özellikle kanatlı sektöründe çok daha ciddi sorunlara ve büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Ancak yemlere organik asit katılması halinde bu sağlık sorunları ve ekonomik kayıplar önlenebilmektedir. Yemlere katılan organik asitler yemlerde maya, mantar ve bakterilerin gelişip çoğalmalarını engelleyerek yem ve yem hammaddelerinin depolanabilme sürelerini uzatırlar.

3. Silajlardaki aerobik bozulmayı engellemek:

Silaj yapımında organik asit kullanımı çok uzun yıllar öncesine dayanmaktadır. Organik asitler katıldıkları bitkilerde pH’ yı hızla düşürerek fermantasyonu sınırlandırmakta ve bunun sonucunda silajlardaki ısınmayı ve başta proteinler olmak üzere besin maddeleri kayıplarını önlemektedirler. Diğer yandan antibakteriyal etkileri sayesinde silajlarda maya, küf, clostridia, enterobacteria ve diğer aerobik mikroorganizmaların gelişip çoğalmasını engelleyerek silajların aerobik stabilitelerini artırırlar. Böylece yemlemede kullanılmak üzere açılan silajların bozulmadan uzun süre kullanılabilir. Organik asitler ayrıca silajların yem ve enerji değerlerini artırırlar.

4. Hayvanların sindirim sisteminde antibakteriyal etki göstermek:

Organik asitler bakterilerin hücre zarlarından geçerek hücre içi pH’ sını değiştirmekte ve böylece bakterilerin amino asit ve enerji metabolizmalarını etkilemektedirler. Ayrıca bakterilerin DNA yapılarını parçalayarak onları etkisiz hale getirebilmektedirler. Dolayısıyla hayvan beslemede organik asit kullanılması halinde organik asitlerin hayvanların sindirim sistemlerinde gösterdikleri antibakteriyal etki sayesinde hem çok ciddi sağlık sorunlarından hem de büyük ekonomik kayıplardan korunulabilmektedir.

5. Hayvanlarda büyümeyi uyarmak:

Organik asitler hayvanların sindirim sistemlerindeki mikrobiyal florayı değiştirerek tüketilen besin maddelerinin daha kolay bir şekilde sindirilebilir hale gelmesini sağlarlar. Organik asitlerin sindirim sistemindeki bu etkileri sonucunda hayvanların performanslarında çeşitli düzeylerde artışlar meydana gelir. Organik asitlerin yem ve yem hammaddelerindeki koruyucu etkilerinin yanı sıra hayvanlarda büyümeyi uyarıcı etkilerinin de bulunması, günümüzde hayvan beslemede antibiyotik büyütme faktörlerinin yasaklanmasından sonra onları antibiyotiklerin yerine geçebilecek çok güçlü bir alternatif yapmaktadır.