Tarımsal üretim sistemlerinde ana materyalin kültüre alınmış canlılar (bitki ve hayvan) olduğu dikkate alındığında, bu materyalin doğru olarak tanımlanması, üretimi ve geliştirilmesi amacıyla genetik esasların gelişen dünyaya paralel olarak incelenmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.
Ülkemizde Ahi Evran, Atatürk, Ondokuz Mayıs, Süleyman Demirel, Namık Kemal gibi bazı üniversitelerin ziraat fakülteleri bünyesinde ‘Tarımsal Biyoteknoloji’, ODTÜ, Boğaziçi, Ege, Yeditepe gibi bazı üniversitelerde ise ‘Moleküler Biyoloji ve Genetik’, ‘Genetik ve Biyomühendislik’, ‘Biyomühendislik’ isimleri altında lisans eğitim programları yürütülmektedir. Yukarıda sayılan ziraat dışındaki bölümlerin araştırma ve eğitim programlarında tarımdan söz edilse de insan, hayvan ve çevre biyoteknolojisi konularına öncelik verilmektedir. Tarımsal biyoteknoloji bölümleri ise kendi açıklamalarında yer aldığı gibi araştırma ve eğitimlerinin temelinde biyoteknolojik yöntemleri esas almaktadır
.
Bölümün amacı, ülkemizin en önemli doğal kaynaklarından yok olma tehdidi altındaki doğal ve tarımsal biyo-çeşitliliğin korunması; sürdürülebilir kullanımı; farklı agro- ekosistemlere uygun, çok (meyve, yem bitkileri, tıbbi-aromatik bitkiler vb.) ve tek yıllık (sebze, tarla bitkileri, tıbbi-aromatik bitkiler vb.) türlerde yürütülecek klasik ve moleküler ıslah çalışmaları ile yeni anaç, tür ve çeşit geliştirme ve toplumun talepleri doğrultusunda (örneğin su tüketimi az, hastalık, zararlılara dayanıklı, besin değeri vb. yüksek) tarım-gıda ürünlerinin geliştirilmesine katkıda bulunmaktır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı daha küçük ölçekteki İzmir-Menemen’deki gen bankasının yanı sıra Ankara'da dünyanın en büyükleri arasında sayılan yeni bir gen bankası kurmuştur. Bitki pasaportu konusu uluslararası ticarette giderek önem kazanmaktadır. Bölüm, ayrıca ülkemizde biyoteknolojik yöntemlere oranla daha uzun yıllık çalışmalara ihtiyaç duyulan ıslah programlarının yürütülmesinde öncü ve koordinasyon görevi üstlenebilecektir. Bu işlevi ile ‘Tarımsal Biyoteknoloji’ bölümlerinden farklı fakat tamamlayıcı işleve sahip olacaktır. Geliştirilen çeşitler, üretim materyalleri veya ürünleri ile ülkemiz tarımında katma değeri yüksek ürün üretimi hedefi sağlanabilecektir.