Kendileme Nedir - Kendileme Nasıl Yapılır
Kendileme, yakın akrabalar arasında olan çaprazlama veya bir ağacın kendi kendini döllemesi. Ağaçlar doğada zengin gen kaynakları oluştururlar ve birçok resesif gen taşırlar bu resesif genlerin bir kısmı ekonomik önem taşır. Kendilem sonunda resesif genler açığa çıkabilir. İki kendileme mahsulü bireyin çaprazlanmasından da heterosis ortaya çıkabilir.
Kendilemenin sonunda çıkan bireyler ebeveynlerinden daha zayıf görünmektedir. Buna kendileme depresyonu denir. Generasyonlar ilerledikçe heterozigot bireylerin sayısı azılır. F4'de %12,5 olur; F15 generasyonunda %1,56 da sonunda o'a kadar düşer.
Tarım ürünlerinde kendileme ile yararlı sonuçlar alınabilir. Bu bitkilerde bulunan resesif genler, kendileme generasyonları boyunca elimine olur.
Ağaç türlerindeki denemeler kendileme mahsulü fidanların diğer normal fidanlardan %50 oranında yavaş büyüdükleri ortaya çıkarılmıştır. Ağaçlarda kendilemeyi engellemeye yönelik bazı mekanizmalar oluşmuştur. İki evcikli türlerde kendileme görülmez, çünkü bu türler de erkek ve dişi çiçekler ayrı bitkilerdedir. Erkek ve dişi çiçeklerin aynı ağaç üzerinde olduğu bir evcikli türlerde dişi çiçeklerin tacın üst kısmında erkek çiçeklerin ise tacın alt kısmında yer alması kendilemeyi bir ölçüde engellemektedir.
|