Finike Portakalının İhracat Azlığı

Finike portakalı dalında 70 kuruşun altında alıcı buluyor. Üreticiler, geçen yıla göre üretimin fazla olacağını, ancak düşük fiyatının kendilerini memnun etmediğini belirtti.


Amerika'nın California eyaletinde 1992 yılında yapılan bir yarışmada dünyanın en tatlı portakalı seçilen Finike portakalında hasat başladı. Türkiye'de üretilen 30 milyon tonluk narenciyenin onda birini karşılayan Finike bölgesinde bu yıl 325 bin ton rekolte bekleniyor.

Finike Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Uygun, 3 milyon ton narenciyenin iç piyasaya çok fazla olduğunu, ancak sıkıntılar nedeniyle ihracat yapılamadığını söyledi. Uygun, "Eskiden ihracatçı firmalara ton başına 130–140 dolar destek sağlanıyordu. Bu destekler nedeniyle ihracatçı firmalar, ihracatlarını ülkemiz üzerinden yapıyordu. Avrupa Birliği kriterleri nedeni ile bu destekler kaldırıldı ve yok denecek kadar azaltıldı. Bu durumda da ihracatlar rakip ülkelerden yapılıyor. Bu konuda acil önlemler alınmalı." diye konuştu.

İç piyasa tüketicisi, renginden dolayı yeşil portakalı pazarda almak istemediğinin altını çizen Hüseyin Uygun, sözlerine şöyle devam etti:

"Hasat süresinde iç piyasa için belirlenmiş bir zaman olmadığından portakal gereken tat ve sululuğa ulaşmadan hasat ediliyor. Bu da piyasaları olumsuz yönde etki ediyor. Oysaki ihracat için kasım ayının ilk haftasında önce portakal hasat edilip ihraç edilmesine yasalar izin vermiyor. Ancak bu konuda tüketicinin de yanlış bildiği bir konu; portakalın sarartma hadisesi. Oysa ürünün yeterli sululuğa ve tada ulaşması önemlidir. Yeterli olgunluğa ulaşan ürünün etilen gazı ile sarartılmasının ürüne hiçbir zararı olmaz. Tüketicimiz bu konuda kendisi bile deney yapabilir. Bir poşete portakalların yanına elma konulsa elmadaki etilen gazı belirli bir zaman sonra portakalları sarartır."

İç piyasada Finike portakalının adını kullanarak iş yapanların olduğunu kaydeden Uygun, bu usulsüz işlerin kalitesi ispatlanmış Finike portakalının imajına da zarar verdiğini de sözlerine ekledi.

Fiyatlar 8 yıldır artmıyor

Finike Hasyurt Beldesi Çavdır Bölgesi üreticilerinden Çavdır Mahalle Muhtarı Fettah Çavuşoğlu da, 2001'den beri fiyatların artmadığını, dolayısıyla üreticinin hakkını alamadığını savundu. 8 yıl önce 800 liraya portakal satarken, bu günde 70 kuruşa bile müşteri bulamadıklarını ifade eden Çavuşoğlu, "8 yılda mazota, gübreye, işçi ücretlerine sürekli zam geldi. Portakal ise yerinde sayıyor. Bu konuda bir şeyler yapılmalı." dedi

İhracatın artması için komisyon kurulmalı

Antalya İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Meysan Meyve İşleme Fabrikası Sahibi Hakkı Bahar, ihracatın artması için teşvikin geçici bir çözüm olduğunu, kesin çözüm için komisyon kurması gerektiğini anlattı. Bahar, şu görüşleri dile getirdi:

"Hükümet çok alanda başarılı. Tarım alanında ise başarırız. Sebebi ise bu alanda görev yapanların konuya hakim olmamasından kaynaklanıyor. Narenciyede erken hasat yapılıyor. Bunun bir standardı yok. Tarih belirlenmiş ama her bölgedeki hasat bu tarihe uymuyor. Avrupa'da reflektörmetre (asitölçer) ile bu iş çözülmüş. Bizde neden olmasın. Ürün uygun tatlılığa ulaşmış mı, ulaşmamı mı bu şekilde çözülebilir. Ayrıca Avrupa'da kullanılan ilaç 440 bizde ise 56. İthalat yapma izni var. Kullanılan ilaçların yetersizliği nedeni ile ihracata izin yok. Bu problemlerin çözülmesi için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın bir komisyon kurması gerekiyor. Bu çalışmalar yapılırsa üretilen narenciye de istenilen fiyata satılır."

Bahar, ayrıca iç piyasanın canlanması için Avrupa'da olduğu gibi satış noktalarının çoğaltılması gerektiğini belirtti.

Kaynak: CHA