Drenaj Dersi Notları
Sulama kurak ve yarı kurak cografyada yer alan ülkelerde tarımsal üretimi artırmanın olmazsa olmaz ögelerinden biridir. Dünyada ve ülkemizde sulama yatırımlarına büyük kaynaklar ayrılmasının temel nedeni budur. Ülkemizin en büyük entegre yatırım projelerinden biri olan 1.7 milyon hektarlık sulama alanı ile Güneydogu Anadolu Projesi bunun en açık örnegidir.
Sulamadan beklenen yararların saglanması, sulama yatırımları yanında, her geçen gün daha da kıt bir kaynak haline gelen suyun etkin kullanımına baglıdır. Ülkemizde sulanan alanların artmasıyla oldukça iyi ürün artısları saglanmasına karsın, su kaynaklarının etkin kullanıldıgını söylemek oldukça güçtür. Suyun etkin kullanımı ise, dogru planlanmıs ve insa edilmis sulama ve drenaj sistemleri yanında en uygun su yönetimine baglıdır. Ülkemiz su kaynaklarının %74 gibi büyük bir bölümünün sulamada kullanıldıgı ve sulama sistemlerinin yaklasık %80’inin yüzey sulama sistemlerinden olustugu göz önüne alındıgında, tarımsal sulama ve drenaj alanında su yönetiminin önemi açıkça görülmektedir. Dogru ve kabul edilebilir bir su yönetimi için, sulama ve drenaj sistemlerinin dogru tasarımlanması ve insa edilmesi gereklidir. Bu asamada, tasarımlama için gerekli verilerin elde edilmesine yönelik çalısmaların önemi açıktır.
Sulama ve drenaj yönetiminin son basamagı sistem performansını en üst düzeye çıkarmaktır. Eksik bilgilerle tasarımlanmıs sistemlerde bunun basarılması ise kuskuludur. Ülkemizde insa edilen drenaj istemleri, daha çok yagıslı bölgelerde uygulanan ölçütlere dayanmaktadır. Oysa kurak bölge drenajı veya sulanan alanların drenajı önemli farklılıklar içermektedir. Yanlıs planlamalar, fazla suyu uzaklastırmak adına, su eksikligine neden olabilmektedir. Bu durumda eksik su drenaj kanallarından veya yer altı sularından saglanmaktadır. Bu ise ek enerji masrafı yanında düsük kaliteli suların sulamada kullanılması demektir. Dolayısıyla sistemlerin tasarımlanmasında dogru verilerin kullanılması yanında, su kazanımına yönelik yaklasımlar göz önüne alınmalıdır. Aksi halde suyun etkin kullanımı bir hayal olmaktan öteye gitmeyecektir.
Ders notunun devamı için aşağıdaki bağlantıya tıklayınız.
İNDİR