|
|
20.11.2009, 01:13
|
#1 |
|
|
Bahce Türleri
BOTANİK BAHÇELERİ
Botanik bahçeleri dünyanın birçok yerinde rastlanan, özel olarak kurulmuş ve canlı bitki örneklerinin topluca sergilendiği yerlerdir. Botanik bahçeleri bulunduğu yerlere turistik bakımdan özellik katması nedeniyle o kente gelen kimselerin görmek ve gezmek isteyecekleri önemli yerlerden birini oluşturur. Eğer bir yöre, Bodrum gibi, çok sayıda yerli ve yabancı turistin geldiği bir konumda ise botanik bahçesi hem yöre halkının hem de çok sayıda turistin yararlanabileceği bir yer niteliğine kavuşur. Botanik bahçeleri görsel ve işlevsel bakımdan çok özel planlama ve düzenlemeler gerektiren yerlerdir. Özel olarak seçilmiş ve amacına uygun alanlarda kurulurlar. Bir botanik bahçesi kapsamında bitkilerin yetişmesine uygun özel ortamlar oluşturularak farklı ortam koşulları gerektiren bitkilerin birlikte görülebilmesine olanak sağlanır. Örneğin “taş bahçe” (rock garden) olarak adlandırılan bölümde taşlık, kayalık yerlerde yetişen bitkiler; havuz veya yapay olarak oluşturulan göletlerde su ve bataklık bitkileri ; özel oluşturulmuş seralarda sıcak ortamı seven, kurak veya nemli ortamlarda yetişen bitkiler bulunur. Bitkilerin ışık isteği (aydınlık veya gölgelik), yetiştiği toprak özellikleri (kumluk, tuzlu toprak gibi) göz önüne alınarak her bitki kendisine uygun ortamlarda yetiştirilerek sergilenir. Bazı seralar özel bitki gruplarına göre düzenlenir. Örneğin palmiye çeşitlerinin, soğanlı-yumrulu bitkilerin, çöl bitkilerinin ve eğreltilerin bulunduğu özel seralar oluşturulur. Her bitki için özel olarak hazırlanmış etikette Latince adı, yerel adı ve kökeninin neresi (hangi ülke, bölge veya kıta) olduğunu belirten bilgiler yer alır. Botanik bahçeleri bazı özel bitki koleksiyonları içerebilirler. Böylece bir bitkinin (cinsin) dünya üzerindeki birçok çeşidini (türünü) aynı yerde görebilme olanağı sağlanır. Ayrıca süs bitkilerinin birçok çeşidinin birlikte sergilendiği yerler de bulunabilir. Bazı botanik bahçelerinde rastlanan “gül bahçesi” (Rose garden) buna bir örnek olarak sayılabilir. “Arboretum” da denilen botanik bahçelerinde ise özellikle çok sayıda ağaç türü ve çeşidi sergilenir. Botanik bahçelerinde her mevsimde çiçekli bitkiler görmek olasıdır. Ancak çok sayıda bitkinin çiçek açtığı dönemler botanik bahçelerinin özellikle görülmeye değer olduğu zamanlardır. Botanik bahçelerinin bazılarında “herbaryum” adı verilen ve içinde özel olarak kurutulmuş bitki koleksiyonlarının olduğu yerler de bulunduğu gibi araştırma ile ilgili başka birimler de olabilir. Böyle botanik bahçeleri aynı zamanda araştırma merkezi konumundadırlar. Bazı botanik bahçelerinde içinde halkı bitkilerle ilgili bilgilendirmeye yönelik sergilerin yer aldığı binalar veya bölümler de bulunur. Ziyaretçiler için sera girişlerinde, o sera ile ilgili bilgi veren broşürler vardır. Türkiye'de bazı üniversitelere ve kuruluşlara bağlı botanik bahçeleri bulunsa da ne yazık ki büyük çapta ve çok kapsamlı (içinde ulusal herbaryumu da olan) bir botanik bahçesi kurulamamıştır. Botanik bahçelerinin büyüklükleri çok çeşitlilik gösterir. Halka yönelik olanlar genellikle çok geniş bir alanda kurulurlar. Eğitim- öğretime yönelik, üniversite kapsamında olanlar ise nispetten daha küçüktür. Ancak her iki amaca yönelik büyük botanik bahçeleri de olabilir. botanik bahçesi nasıl olmalı Botanik bahçesi öncelikle “yaşam alanı” olmaya yönelik tasarlanmalıdır. Bir kez gezilip-görülüp-gidilecek yer olarak düşünülmemelidir. Buraya gelenlere bilgilenme dışında hoşca vakit geçirebilme olanakları sağlanmalıdır. Örneğin botanik bahçesi içinde yemek yenilecek, kahve-çay içilecek yerler yapılmalıdır. Bu yerlerin güzel konumda ve özel olarak gelme isteği uyandıracak nitelikte olması sağlanmalıdır. • Çeşitli bitkilerin yetişmesine uygun seralar yapılmalıdır. • Botanik bahçesi alanı içinde çeşitli amaçlara yönelik tek katlı, çevreye uyumlu, kötü görüntü oluşturmayan bina veya binalar yapılmalıdır. Bu binalarda herbaryum, sergi salonları ve bilimsel faaliyetlerin sunumuna uygun yerler bulunmalıdır. • Botanik bahçesinde özellikle Akdeniz çevresinin bitkileri yetiştirilerek ek bir özellik katılabilir. Bodrum'un konumu buna çok uygundur. Ayrıca turistik yönden bahçeyi ilginç kılar. • Botanik bahçesi kapsamı içinde bazı “doğa koruma alanları” oluşturularak Bodrum yöresinin ender bulunan ve yok olma tehlikesi altındaki bitkilerinin yaşatılması sağlanmalıdır. • Botanik bahçesi içinde özel araçlarda (örneğin özel raylı sistemle) gezi yapılabilmelidir. Ayrıca yürüyüş alanları ve yolları oluşturulmalıdır. • Çocukların botanik bahçesini görmelerini sağlamak çok önemlidir (Doğa sevgisi çocuklukta başlar!). Bu nedenle botanik bahçesine getirilen çocuklar için oyalanabilecekleri oyun alanları oluşturulabilir, onların doğaya ilgisini çekecek etkinlikler düzenlenebilir ve sergiler açılabilir. KIŞ BAHÇESİ Kış Bahçeleri (Sun Space-Açılır Çatı Örtü Sistemleri),güneşin tüm olumsuz etkilerinden arınmış,ancak süzülmüş gün ışığıyla dolu ortamlar yaratmak için geliştirilmiştir.Kış Bahçesi ile ister özel,ister ticari amaçlı olsun her türlü alanı kapalı,ancak şeffaf mekanlar olarak şık ve işlevsel hale getirmek mümkündür. Kış Bahçeleri,panellerin birbiri üzerine hareket ederek açıldığı ve sabit bir modül üzerine toplandığı çatı örtü sistemidir.Bu sistemde kullanılan polikarbonat levha veya özel emniyetli çift cam sayesinde ısıtma ve soğutma esnasında minimum ısı kaybı söz konusudur. İstenilen cepheye sabit,sürme,katlanır tek veya çift kanatlı,her genişlikte ve pencereyi yerleştirmek mümkündür.çııÖÖçşBir kış bahçesi oluşturmak için yapmanız gereken ilk şey, ışığın nereden geldiğine dikkat etmek. Bahçenizin en bol ışık alan yeri ya da en çok ışık alan balkonunuz kış bahçesi olmaya aday. Güneye bakan bölümler ideal. Işık bitkiler için çok gerekli olsa da Chevrel Traher, bu bölümlerin öncelikle insan için düzenlendiğini unutmamız gerektiğini söylüyor. Burada oturup, keyif yapabilmek için kış bahçeniz en az 18-20 derece ısıda olmalı. Ancak insanın oturacağı yerde bazı bitkileri yaşatmak çok zor. Unutmadan, kış bahçeniz kesinlikle açılır kapanır şekilde yapılmalı. Çünkü güneye bakan bir balkonu, dışarıyla çok az temas sağlayacak şekilde sabit camlarla kapatırsanız, yazın içerisi 50 derece olabilir. O zaman da burada ne oturabilir, ne de bitki yetiştirebilirsiniz. Bir de, kış bahçeleri geceleri normal ısıya bırakılmalı yani ortam soğuk olmalı. Çünkü ışıkla yaşayan bitkiler, gece uyurken sıcaktan rahatsız oluyor. Bahçe ya da balkonu kapatırken profillerin ince ve camların bol olmasına özen gösterin. Traher, kış bahçesi üstten ışık almıyorsa, yan yüzeylerden gelen ışıkların önemini anlatıyor. Dikey camdan bir metre içeri gittiğinizde ışığınızın yarısı da gidiyor. Bitkiniz iki metre içerdeyse, gelen ışığın ancak dörtte birinden faydalanıyor. Yani saksınızı bir metre daha içeri çektiğinizde çiçekleriniz size küsebilir. Bu arada tabii ki güney illerinde yaşayanlar kış bahçesi oluşturmak açısından daha şanslı. Çünkü iklim farklılığı nedeniyle orada gün ışığını daha uzun süre alıyorsunuz. Güneşli günler de kuzeyden fazla. Bu arada kış bahçenizde ışık tek taraftan geliyorsa, bitkilerin rutin olarak çevrilmesi lazım. Çünkü onlar daima yaşam için gerek döndükleri ışığa dönecekler. Eğer çevirmezseniz, kısa sürede gövdeleri deforme olabilir.çııÖÖçşAydınlatmaya dikkat Kış bahçelerinde aydınlatma da çok önemli. Bitkilerinize yönelik bir aydınlatma yapacaksanız, farklı ışıkları bir arada yayan ve bitkilerin beslenmesini sağlayan ampul türlerini tercih etmelisiniz. Eğer bitkilerinizin yeterince günışığı aldığını düşünüyorsanız, aydınlatma sadece hava karardıktan sonra kış bahçesinde oturmak için gerekli. Bu durumda beğendiğiniz bir aydınlatma elemanında istediğiniz ampulü kullanabilirsiniz. Tek dikkat edeceğiniz şey, aydınlatma kaynağının çiçeklere yakın olmaması. Saksıların tam ortasına yerleştireceğiniz bir masa üstü lamba, yaydığı ısıyla çiçeklerinizin yanmasına neden olabilir. HAYVANAT BAHÇESİ Hayvanat (Ar. yabanıl yada evcil hayvanlar) Bahçesi (Zoo) kavramı ilk zamanlar, insanlara hayvanları tanıtmak, hayvanlar hakkında bilgilendirmek ve aynı zamanda insanları eğlendirmek için, hayvanların doğal ortamlarına benzer yapay ortamlar oluşturarak, bunları toplu yerleşim yerlerine yakın alanlarda kurmakla başlamış. Hayvanat Bahçelerinin kurulmasında amaçları kısaca sıralarsak; • Halka yerli ve yabancı hayvan çeşitlerini tanıtmak ve özelliklerini öğretmek, • Hayvan ve doğa sevgisi aşılamak, • Öğrencilerin evcil ve yaban hayvanları canlı olarak göstermelerini sağlamak ve pratik bilgiler elde ederek okulları için bir tür canlı laboratuar görevi yapmak, • Ülkemizde ve Dünyada soyu tükenmekte olan hayvanları üreterek, yok olmalarını önlemek (Kelaynak Kuşları, Kangal Çoban Köpeği, Ankara Kedisi, Denizli Horozu gibi), • Kapalı yerlerde çalışan ve yaşayan şehir halkına yeşil örtüsü, su satıhları, hayvanları ve doğal görünüşlü dekorları ile oluşturduğu değişik bir ortamda dinlenme olanağı sağlamak. HOBİ BAHÇESİ Hobi bahçesinin amacı; kendi ürününüzü, kendiniz, tamamen doğal olarak yetiştirebilmesine ve ürün elde edebilmesine olanak sağlamaktır. Burada yetiştirilecek olan bitki türlerine birimimiz ile karar verilmektedir. Amaca uygun olmayan türlerin dikimine izin verilmemektedir. Kullanılan su üniversitemiz tarafından karşılanmaktadır. Kesinlikle inorganik gübre kullanılmayarak ve tamamen doğal olarak yetiştirilecektir.çııÖÖçşİnsanın kendi bahçesinden kopartarak sofrasına koyduğu domatesin, biberin tadı, kokusu farklıdır. Şehir hayatı içinde bunu çoktan unutmuş olsak bile... Sadece yemenin tadı değil, yetiştirmenin de tadı başkadır. Bir tohumun zamanla geçirdiği evreleri gün gün izleyip yeterince su, yeterince güneş ve yeterince vitamin almasını sağlamak, onun bu sevgi ve ilgiye cevap olarak kendisini toprağın üzerinde, mutlulukla göstermesi doğanın bir mucizesi. Dünyada ve ülkemizde de hızla yayılan 'sağlıklı yaşama ve doğaya dönüş' trendi, yeni hizmet alanları da yarattı. Artık dünyanın her köşesinde evinin bahçesi olmayanlar için meyve ve sebze yetiştirebilecekleri özel hobi bahçeleri oluşturuluyor. Bugüne kadar kendi bahçesinden meyve ve sebze toplayarak yemenin keyfini yaşamayanlar için belki de bunun en kolay yolu başka bahçelerde yetiştirmek. Türkiye'nin ilk özel ve halka açık hobi bahçesi Yemyeşşil de İstanbul Beykoz'da hizmete girdi. 30 metrekarelik 95 bahçesi olan ve doğa tutkunları için özel hazırlanan Yemyeşşil'de ekolojik tarım yapılabiliyor. Üyeler kendilerine tahsis edilen bahçelerde kendisebze ve meyvelerini yetiştirebiliyor. Mis gibi kokan kıpkırmızı domates, dalından koparılan patlıcan, taze salatalık ya da lezzetli çileklerin tadına doyulmuyor. JAPON BAHÇESİ Japon bahçeleri içinde insan yapısı eleman barındırmalarına rağmen tabiatın kendisidir. Dağlardan ovalara, şelalelerden okyanuslara kadar tabiatın gücüne ve değişikliğine insan gücünün yetmediğini gösterir. Bu nedenle Japon bahçeleri yalnız bahçe değil, bir sanattır. Japon bahçeleri dünya ülkeleri bahçe çeşitleri içinde ilk sırayı alır. Japon bahçesinin önemli materyallerinden birisi giriş ve çitlerdir. Bahçe girişi genellikle üstü örtülü geçit şeklinde yapılır. Bahçenin bir bölümünü diğer bölümden gizleyen çitler sınır olarak kullanılır. Sade-Geki adı verilen bu kol çitleri perde görevi üstlenir. ZEN BAHÇESİ Zen bahçesi, genellikle Japon bahçesiyle karıştırılır. Ama aslında bu iki bahçe birbirinden çok farklıdır. Zen bahçesi bir çeşit Japon kayalık bahçesidir. Kum, çakıl, kaya, bazen çim veya diğer unsurlar içeren sığ bir kum bahçesidir. Zen bahçesinin büyük bir bölümünü oluşturan kuru bahçe, granit bahçesinden elde edilen çakıllardan yapılır. Beyaz çakıllardan oluşturulan bu bahçe suyu temsil eder. Çakıl ise temizlik ve saflığı temsil eder. Çakıllar: okyanusu Kayalar: Japon adalarını, kalp veya zihne karşılık gelen kanji karakterlerinin bir bahçesini oluşturur. |
| Sponsorlar/Google Reklamları |
Bu alandan sitenizi, ürünlerinizi tanıtabilirsiniz. Bilgi almak ve reklam vermek için bize ulaşın.
|
| Etiket (Tag) Ekle |
| bahçe, türleri |
| Seçenekler | |
| Stil | |
|
|
Benzer Konular
|
||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| Yumuşak Çekirdekli Meyve Türleri Ders Notu | Mr.Muhendis | Ders Notları | 5 | 02.09.2015 08:39 |
| Subtropik İklim Meyve Türleri Ders Notu | Mr.Muhendis | Ders Notları | 2 | 25.10.2014 20:00 |
| Bahçe Düzenleme | Livadi | Peyzaj Mimarlığı | 0 | 19.11.2009 23:55 |
| Üçgül Türleri | Mr.Muhendis | Tarla Bitkileri | 0 | 23.10.2009 16:01 |
| Sert Çekirdekli Meyve Türleri Ders Notu | Mr.Muhendis | Ders Notları | 0 | 23.09.2009 10:54 |
Ağaç şeklinde