yokole1sey
18.07.2011, 15:55
Bilimsel Sınıflandırma
Alem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: İridales
Familya: Amarilidaceae
Botanik Adı: Narcissus
Türkçe Adı: Nergis
Anavatanı Avrupa olan nergisin en çok tür zenginliğine İspanya ve Portekiz'de rastlanır. Ancak doğal olarak tüm Akdeniz kıyılarında, hatta bunun uzantısı olan Japonya'da da yetişebilir. Dünyada Avrupa, Amerika, Kuzey Afrika ülkelerinde tarımı yapılmaktadır.Yurdumuzda Ege bölgesinde özellikle Karaburun yöresinde yetiştirilmektedir.
Çiçekleri az sayıda, şemsiyemsi dizilişli veya münferittir. Çiçek tacı tabak biçiminde, küçük veya büyük daha çok beyaz veya sarı renklidir. Yaprakları uzun, şerit formlu, çiçeklerle birlikte veya daha geç oluşurlar.
Nergis soğanlarını hem bahçe hem de saksılara dikilir. Soğanların saksılara dikimi mayıs-ağustos aylarında uygundur. Saksılarda kullanılan harç ½ lifli balçık, ¼ kum ve yaprak çürüntüsü ya da iyi yanmış ahır gübresi karışımından elde edilir. Soğanlar iri ise 3, küçük ise 12 tanesi 10-12 cm'lik saksılara dikilirler. Daha sonra saksılar bahçede bir yere dizilip, üzerleri 20 cm kalınlıkta toprak veya kum tabakasıyla örtülür. Örtü toprağının nem durumunun eşit oranda olmasına dikkat edilmelidir. Eğer kök oluşumu meydana gelmişse ve oluşan sürgünler 3-4 cm ulaşınca örtü toprağı uzaklaştırılarak aydınlık ve soğuk bir seraya alınırlar. Eğer erken çiçek açması istenirse daha yüksek ısılı ortamlara alınırlar. Soğanların bahçeye dikimi ağustos-eylül ayları arasında olur. Ağır topraklara 10 cm, hafif topraklara 17 cm derinliğinde ve 10×10 sıra arası ve sıra üzeri dikilirler. Mayıs ayında çiçeklenen katmerli beyaz çiçekli nergisler 22 cm'den daha derine dikilmemelidir. Soğanların dikileceği nemli balçık toprakların derince işlenmiş olması gerekir. Soğanlar uzun yıllar yerlerinde kalabilirler. Dikimden sonra ancak ikinci yıl çiçeklenme görülür. Üretimde kullanılacak yavru soğanların temini söz konusu ise her yıl soğanlar çıkartılıp yavru soğanlar ana soğandan ayrılır. Bunlar, büyüklüklerine göre sınıflandırılırlar ve yastıklara dikilirler.
Üretimi
Nergisler, tohumla ya da yavru soğanları ayrılarak üretilebilirler. Pratikte en çok uygulanan yöntem soğandan ayırma ile yapılan üretimdir. Her yıl merkezinde yeni bir büyüme konisi geliştirerek irileşen soğanlar aynı zamanda dip kısımlarından 4-5 yavru meydana getirir. Bunlardan 2-3 adedi daha kuvvetli gelişir. Temmuz-ağustos aylarında toprak üstü aksamı kuruduktan sonra yapılan söküm sırasında ana soğandan yavru soğanlar ayrılır. Hemen dikilen bu soğanlar irileşip olgunlaşarak yeni yavruları meydana getirirler. Tohumla üretim ancak ıslah çalışmalarında kullanılabilir. Tohumla üretimde bitkinin çiçek açması için geçen süre en az 4-6 yıldır. Nergiste yumruları keserek üretim yapma durumu yoktur.
Alem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: İridales
Familya: Amarilidaceae
Botanik Adı: Narcissus
Türkçe Adı: Nergis
Anavatanı Avrupa olan nergisin en çok tür zenginliğine İspanya ve Portekiz'de rastlanır. Ancak doğal olarak tüm Akdeniz kıyılarında, hatta bunun uzantısı olan Japonya'da da yetişebilir. Dünyada Avrupa, Amerika, Kuzey Afrika ülkelerinde tarımı yapılmaktadır.Yurdumuzda Ege bölgesinde özellikle Karaburun yöresinde yetiştirilmektedir.
Çiçekleri az sayıda, şemsiyemsi dizilişli veya münferittir. Çiçek tacı tabak biçiminde, küçük veya büyük daha çok beyaz veya sarı renklidir. Yaprakları uzun, şerit formlu, çiçeklerle birlikte veya daha geç oluşurlar.
Nergis soğanlarını hem bahçe hem de saksılara dikilir. Soğanların saksılara dikimi mayıs-ağustos aylarında uygundur. Saksılarda kullanılan harç ½ lifli balçık, ¼ kum ve yaprak çürüntüsü ya da iyi yanmış ahır gübresi karışımından elde edilir. Soğanlar iri ise 3, küçük ise 12 tanesi 10-12 cm'lik saksılara dikilirler. Daha sonra saksılar bahçede bir yere dizilip, üzerleri 20 cm kalınlıkta toprak veya kum tabakasıyla örtülür. Örtü toprağının nem durumunun eşit oranda olmasına dikkat edilmelidir. Eğer kök oluşumu meydana gelmişse ve oluşan sürgünler 3-4 cm ulaşınca örtü toprağı uzaklaştırılarak aydınlık ve soğuk bir seraya alınırlar. Eğer erken çiçek açması istenirse daha yüksek ısılı ortamlara alınırlar. Soğanların bahçeye dikimi ağustos-eylül ayları arasında olur. Ağır topraklara 10 cm, hafif topraklara 17 cm derinliğinde ve 10×10 sıra arası ve sıra üzeri dikilirler. Mayıs ayında çiçeklenen katmerli beyaz çiçekli nergisler 22 cm'den daha derine dikilmemelidir. Soğanların dikileceği nemli balçık toprakların derince işlenmiş olması gerekir. Soğanlar uzun yıllar yerlerinde kalabilirler. Dikimden sonra ancak ikinci yıl çiçeklenme görülür. Üretimde kullanılacak yavru soğanların temini söz konusu ise her yıl soğanlar çıkartılıp yavru soğanlar ana soğandan ayrılır. Bunlar, büyüklüklerine göre sınıflandırılırlar ve yastıklara dikilirler.
Üretimi
Nergisler, tohumla ya da yavru soğanları ayrılarak üretilebilirler. Pratikte en çok uygulanan yöntem soğandan ayırma ile yapılan üretimdir. Her yıl merkezinde yeni bir büyüme konisi geliştirerek irileşen soğanlar aynı zamanda dip kısımlarından 4-5 yavru meydana getirir. Bunlardan 2-3 adedi daha kuvvetli gelişir. Temmuz-ağustos aylarında toprak üstü aksamı kuruduktan sonra yapılan söküm sırasında ana soğandan yavru soğanlar ayrılır. Hemen dikilen bu soğanlar irileşip olgunlaşarak yeni yavruları meydana getirirler. Tohumla üretim ancak ıslah çalışmalarında kullanılabilir. Tohumla üretimde bitkinin çiçek açması için geçen süre en az 4-6 yıldır. Nergiste yumruları keserek üretim yapma durumu yoktur.