Zooteknist
19.02.2011, 15:47
Özel yöntemlerle beslenen kazların karaciğerleri büyümekte ve 300-700 kg ağırlığa ulaşmaktadır. Kaz ciğeri tüm Dünya'da lüks tüketim ürünü olarak pazarlanmaktadır. Dünya’da en önemli kaz ciğeri üreticisi ve tüketicisi olan ülke Fransa'dır.
Kaz ciğeri üretimi için en çok uygulanan yöntem zorlu beslemedir. Bu yöntemde, olgun kazlar semirtmeye alınır ve boğazdan yem itilerek zorla beslenir. Bunun için genellikle mısır kullanılır, çünkü mısır karbonhidrat içeriğinin fazlalığı ve protein içeriğinin azlığı nedeniyle, karaciğerde yağ depolanmasını arttırdığı gibi ciğerin pembe-beyaz renkte ve güzel görünmesini sağlar. Yemler boğazdan bir şırınga ya da çubukla itilir. Bu işlem 3-4 hafta boyunca günde 2-3 kez tekrarlanır.
Diğer Yöntemler
1- Hipotalamusa Müdahale:
Merkezi sinir sisteminde hipotalamus iştah üzerine etkilidir.hipotalamusta açlık ve tokluk merkezleri bulunmaktadır. Kazlarda bu merkezlerin elektrotla tahribi sonucunda yem tüketimi 3 kat artırılabilmektedir.
2- Hormon Uygulaması:
Vücutta yağ metabolizmasını kontrol eden hormonlar (insülin ve tiroksin) karaciğer yağlanmasını etkilemektedir. Ergin hayvanlarda tiroksin salgısının artması veya tiroksin yerine geçebilen maddelerin (iyotlu proteinler) hayvanlara verilmesi metabolik aktiviteyi artırmakta vücutta depolanan yağı azaltmaktadır. Bu koşullarda hayvana yeterli besin verilmezse, vücuttaki depo yağları kullanmakta ve şeker hastalığında olduğu gibi, karaciğere taşınan yağ asidi miktarı çok arttığından karaciğer yağlanması görülebilmektedir.
3- Besin Madde Noksanlığı:
Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin metabolizmasında önemli rol oynayan kimi besin maddeleri karaciğerde yeterli miktarlarda bulunmadıklarında karaciğerin yağlandığı görülmektedir. Linoleik, linolenik ve araşidonik gibi esansiyel yağ asitleri yemde yeterince bulunmadığında karaciğer yağlanır.
4- Besin Madde Fazlalığı:
İhtiyaç fazlası karbonhidratlar karaciğerde trigliseritlere çevrilir ve yağ dokuda depolanır. Bu nedenle karbonhidratça zengin, proteince fakir bir beslemede karaciğerde sentezlenen trigliseritlerin bir kısmı bu organda birikir ve yağlanmaya neden olur. Karaciğer üretiminde en çok kullanılan yöntem bu yöntemdir.
Kaz ciğeri üretimi için en çok uygulanan yöntem zorlu beslemedir. Bu yöntemde, olgun kazlar semirtmeye alınır ve boğazdan yem itilerek zorla beslenir. Bunun için genellikle mısır kullanılır, çünkü mısır karbonhidrat içeriğinin fazlalığı ve protein içeriğinin azlığı nedeniyle, karaciğerde yağ depolanmasını arttırdığı gibi ciğerin pembe-beyaz renkte ve güzel görünmesini sağlar. Yemler boğazdan bir şırınga ya da çubukla itilir. Bu işlem 3-4 hafta boyunca günde 2-3 kez tekrarlanır.
Diğer Yöntemler
1- Hipotalamusa Müdahale:
Merkezi sinir sisteminde hipotalamus iştah üzerine etkilidir.hipotalamusta açlık ve tokluk merkezleri bulunmaktadır. Kazlarda bu merkezlerin elektrotla tahribi sonucunda yem tüketimi 3 kat artırılabilmektedir.
2- Hormon Uygulaması:
Vücutta yağ metabolizmasını kontrol eden hormonlar (insülin ve tiroksin) karaciğer yağlanmasını etkilemektedir. Ergin hayvanlarda tiroksin salgısının artması veya tiroksin yerine geçebilen maddelerin (iyotlu proteinler) hayvanlara verilmesi metabolik aktiviteyi artırmakta vücutta depolanan yağı azaltmaktadır. Bu koşullarda hayvana yeterli besin verilmezse, vücuttaki depo yağları kullanmakta ve şeker hastalığında olduğu gibi, karaciğere taşınan yağ asidi miktarı çok arttığından karaciğer yağlanması görülebilmektedir.
3- Besin Madde Noksanlığı:
Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin metabolizmasında önemli rol oynayan kimi besin maddeleri karaciğerde yeterli miktarlarda bulunmadıklarında karaciğerin yağlandığı görülmektedir. Linoleik, linolenik ve araşidonik gibi esansiyel yağ asitleri yemde yeterince bulunmadığında karaciğer yağlanır.
4- Besin Madde Fazlalığı:
İhtiyaç fazlası karbonhidratlar karaciğerde trigliseritlere çevrilir ve yağ dokuda depolanır. Bu nedenle karbonhidratça zengin, proteince fakir bir beslemede karaciğerde sentezlenen trigliseritlerin bir kısmı bu organda birikir ve yağlanmaya neden olur. Karaciğer üretiminde en çok kullanılan yöntem bu yöntemdir.