Mr.Muhendis
23.10.2009, 16:06
Tanımı
Kökü dik ve esmer renkte, sapları köşeli ve 25-30 cm boyunda, çalı manzarasında, yaprağı 8-10 çift yaprakçıktan müteşekkil ve nihâyetleri sülüklü, çiçeği sarımtrak beyaz renkte, dâneleri çok küçük, köşeli, kırmızımtrak esmer renkte, baklagiller familyasına bağlı yıllık bitki.
Önemi
Burçak hemen hemen memleketimizin her yerinde yetiştirilmektedir. En çok Orta Anadolu ve Ege bölgesinde üretilir. Burçağa, Doğu Anadoluda "küşne" derler. Üretim miktarı senede 85.000 ton kadardır. Burçak yeşil olarak koyunlara yedirilir. Dâneleri sığırlara verilir. Kuvvetli bir hayvan yemidir.
İklim ve Toprak İsteği
İklim ve toprak isteği bakımından fazla seçici değildir. Ülkemizin rakımı yüksek yerler hariç hemen her yerinde yetişir. Fide dönemi hariç soğuğa dayanıklıdır. -6 C ye kadar soğuğa dayanabilmektedir. Genel olarak nemli ve ılıman iklimlerde iyi gelişme gösterseler de, kuraklık artınca verim düşer.
Ekim Zamanı
İklim ve hava koşullarına bağlı olarak kışları çok sert geçmeyen yerlerde sonbaharda yağışlardan sonra Ekim ortası – Kasım ortasıdır. Genel olarak erken ekilmesi verimi artırır.
Ekim Tekniği
Burçak için toprağın bir defâ işlenmesi yeterlidir. Ekimi Memleketimizde serpme olarak yapılır. Ancak makina ile sıraya da ekim yapılabilir. Dönüme 8-10 kilo tohum sarf edilir. Tohum ekildikten sonra tırmıkla toprağa gömülür. Tohumları küçük olduğundan pek derine gömmemelidir. Ekim Derinliği 3-4 cm geçmemelidir. Yetişme süresince herhangi bir bakıma ihtiyaç duyulmaz. Ancak yabancı ot kontrolü yapılmalıdır.
Gübreleme
Toprak analizlerinin yapılamadığı veya ön bitkide az gübre kullanıldığı durumlarda 6-7 kg/da etkili madde fosfor (P2O5) ile, çıkıştan sonra bitkilerin daha iyi ve hızlı gelişmesini sağlamak amacı ile de dekara 2-3 kg/da etkili madde amonyum sülfatın diskaro altına verilmesi yerinde olur. Atılacak gübrelerin miktarı etkili madde yüzdelerinden hesaplanır.
Hasat Harman:
Burçak sık biter ancak fazla Boylanmaz. Yeşil ot üretiminde fiğ, % 25 çiçeklenme döneminden alt kısımlarda baklalar oluşuncaya kadar geçen süre içinde biçilmelidir. Yeşil ot üretiminde; genellikle % 25 çiçeklenme döneminde biçilir; kuru ot veya silaj elde edilmesi söz konusu olduğunda ise biçim için ilk baklaların tam dane doldurma dönemine kadar beklenebilir. Tohum üretimi için ise Bitkilerin sarardığı ve alt baklaların kuruduğu zamanda hasada geçilir. Hasat edilen burçak bitkileri kurutularak harman makinaları ile harman edilir.
Akburçak (Lathyrus satıvus), sarıburçak (Lathyrus aphaca) türlerinin tohumları zehirlidir. Tohumlarının bileşiminde nişasta, yağ ve proteinden başka toksik (zehirli) maddeler vardır ki, insan ve hayvanlar için zehirlidir. Uzun süre una karışmış ekmeğini yiyen insanlarda ve tohumunu yiyen hayvanlarda, vücudun belden aşağı kısımlarında, bacaklarda ağrılar, yanmalar ve nihâyet felç ile sonuçlanan zehirlenmeler olur ki, buna "latirismus" hastalığı adı verilir. Bu hastalık Akdeniz çevresi memleketlerinde, Hindistan ile ülkemizin Güney Anadolu bölgesinde görülür.
Burçak Resimleri (http://www.ziraatciyiz.biz/burcak-resimleri-t2240.html)
Kökü dik ve esmer renkte, sapları köşeli ve 25-30 cm boyunda, çalı manzarasında, yaprağı 8-10 çift yaprakçıktan müteşekkil ve nihâyetleri sülüklü, çiçeği sarımtrak beyaz renkte, dâneleri çok küçük, köşeli, kırmızımtrak esmer renkte, baklagiller familyasına bağlı yıllık bitki.
Önemi
Burçak hemen hemen memleketimizin her yerinde yetiştirilmektedir. En çok Orta Anadolu ve Ege bölgesinde üretilir. Burçağa, Doğu Anadoluda "küşne" derler. Üretim miktarı senede 85.000 ton kadardır. Burçak yeşil olarak koyunlara yedirilir. Dâneleri sığırlara verilir. Kuvvetli bir hayvan yemidir.
İklim ve Toprak İsteği
İklim ve toprak isteği bakımından fazla seçici değildir. Ülkemizin rakımı yüksek yerler hariç hemen her yerinde yetişir. Fide dönemi hariç soğuğa dayanıklıdır. -6 C ye kadar soğuğa dayanabilmektedir. Genel olarak nemli ve ılıman iklimlerde iyi gelişme gösterseler de, kuraklık artınca verim düşer.
Ekim Zamanı
İklim ve hava koşullarına bağlı olarak kışları çok sert geçmeyen yerlerde sonbaharda yağışlardan sonra Ekim ortası – Kasım ortasıdır. Genel olarak erken ekilmesi verimi artırır.
Ekim Tekniği
Burçak için toprağın bir defâ işlenmesi yeterlidir. Ekimi Memleketimizde serpme olarak yapılır. Ancak makina ile sıraya da ekim yapılabilir. Dönüme 8-10 kilo tohum sarf edilir. Tohum ekildikten sonra tırmıkla toprağa gömülür. Tohumları küçük olduğundan pek derine gömmemelidir. Ekim Derinliği 3-4 cm geçmemelidir. Yetişme süresince herhangi bir bakıma ihtiyaç duyulmaz. Ancak yabancı ot kontrolü yapılmalıdır.
Gübreleme
Toprak analizlerinin yapılamadığı veya ön bitkide az gübre kullanıldığı durumlarda 6-7 kg/da etkili madde fosfor (P2O5) ile, çıkıştan sonra bitkilerin daha iyi ve hızlı gelişmesini sağlamak amacı ile de dekara 2-3 kg/da etkili madde amonyum sülfatın diskaro altına verilmesi yerinde olur. Atılacak gübrelerin miktarı etkili madde yüzdelerinden hesaplanır.
Hasat Harman:
Burçak sık biter ancak fazla Boylanmaz. Yeşil ot üretiminde fiğ, % 25 çiçeklenme döneminden alt kısımlarda baklalar oluşuncaya kadar geçen süre içinde biçilmelidir. Yeşil ot üretiminde; genellikle % 25 çiçeklenme döneminde biçilir; kuru ot veya silaj elde edilmesi söz konusu olduğunda ise biçim için ilk baklaların tam dane doldurma dönemine kadar beklenebilir. Tohum üretimi için ise Bitkilerin sarardığı ve alt baklaların kuruduğu zamanda hasada geçilir. Hasat edilen burçak bitkileri kurutularak harman makinaları ile harman edilir.
Akburçak (Lathyrus satıvus), sarıburçak (Lathyrus aphaca) türlerinin tohumları zehirlidir. Tohumlarının bileşiminde nişasta, yağ ve proteinden başka toksik (zehirli) maddeler vardır ki, insan ve hayvanlar için zehirlidir. Uzun süre una karışmış ekmeğini yiyen insanlarda ve tohumunu yiyen hayvanlarda, vücudun belden aşağı kısımlarında, bacaklarda ağrılar, yanmalar ve nihâyet felç ile sonuçlanan zehirlenmeler olur ki, buna "latirismus" hastalığı adı verilir. Bu hastalık Akdeniz çevresi memleketlerinde, Hindistan ile ülkemizin Güney Anadolu bölgesinde görülür.
Burçak Resimleri (http://www.ziraatciyiz.biz/burcak-resimleri-t2240.html)