Mr.Muhendis
18.11.2012, 14:36
Goji berry (kurt üzümü) güçlü kök yapısı nedeniyle zor şartlara dayanıklı bir bitkidir. Asitli topraklar hariç hemen hemen her toprak yapısında yetişir. İdeal olarak Ph>6.5 olan ve aşırı su tutmayan geçirgen topraklarda yetişir.
Toprağa dikildikten sonra bir yaz sezonu sürekli izlenmesi ve dikkatli bakımı gereklidir. Dikildiği alanda kök yerleşimini tamamladıktan sonra çok fazla bakıma ihtiyaç duymaz. Gölge ve yan gölge alanlarda da yetişmesine rağmen azami verim için asgari 8 saat tam güneş ışığına ihtiyacı vardır.
http://i.imgur.com/9S7Yd.jpg
Kurt üzümünün ideal olarak kuru ve sıcak iklime sahip bölgelerde araziye dikilerek yetiştirilmesi gerekir. Ancak farklı iklim koşullarına kolay uyum sağlayabilen goji. Saksıda, balkonlarda ve hatta kapalı alanlarda da yetiştirilebilir. Kapama kurt üzümü yetiştiriciliği ve bunula ilgili planlama, sulama, budama ve benzeri yönetim bilgileri diğer bir yazımızın konusu olacaktır.
Çok güçlü bir çalı formlu bitki olan goji 2.5-3m boya ulaşır. Kök sistemi yerleştikten sonra hiç bakıma ihtiyaç duymaksızın zor şartlarda yaşar. Yüksek verim için en çok ihtiyaç duyduğu şey güneş ışığıdır. Tam gölgede bile yetişen kurt üzümünün meyveye yatma oranı gün içerisinde aldığı güneş ışığı miktarı ile doğrudan orantılıdır. Bunun ideal süresi günlük en az 8 saattir.
Araziye dikimden farklı olarak saçak kök oluşturmuş bir bitki saksıda yetiştirilirken daha az sorun yasayacaktır. Bu nedenle tohumdan yetişmiş bir fidan aldığınızda kazık kökün bitkiyi çok strese sokmayacak şekilde kesilmesi saçak kök oluşumunu sağlayacaktır. Çelikten yetiştirilmiş bir fidan zaten saçak kök yapısına sahiptir.
Toprak karışımı
Kurt üzümü bitkisi Ph değeri yüksek alkali toprakları sever. Aşırı nem ve kök bölgesindeki durağan su en büyük düşmanıdır. Bu nedenle toprak karışımında çok fazla torf kullanılmamalıdır. Geçirgen ve organik maddece zengin bir toprak karışımı sorunu çözer.
Kok ve dallar
Saksıda yetiştirilecek bitki için hem kökün hemde bitkinin dallarının çok olması gerekir. Böylece alan ve besin kısıtlı olduğundan homojen besin alımı sağlanır. Bu sağlandıktan sonra ise aynı gerekçeyle bunun bitkiye homojen dağıtılması gerekir. Bu nedenle araziye dikilen kurt üzümünden farklı olarak en az 2-3 dallı olması sağlanmalıdır. Tek bir lider yerine çatallarıma sağlanmalıdır. Bunun için bitkinin 10-15cm yüksekten kesilmesi gerekir. Bu işlem sonucunda birçok yan sürgün ortaya çıkacaktır. Bu sürgünlerden en uygun 2-3 tanesi bırakılıp diğerleri kesilmelidir.
Burada göz önünde bulundurulması gereken azami güneş ışığı alımı ve estetiktir. Bu yan dalların çok
Kontrolsüz büyümesine izin verilmemeli ve yaklaşık 1m civarında kesilmesi ve buralardan küçük birer şemsiye formu oluşturulması idealdir. Üst bölgede çok fazla üst üste geçiş olacağından bunların seyreltilmesi gerekir.
Saksı seçimi ve balkon
Saksı yetiştiriciliğinde temel sorun köklerin araziye dikimin aksine daha kontrolsüz bir ortamda olmasıdır. Bu nedenle aşırı sıcak ve aşırı dondan korunması gerekir. Yaz aylarında aşırı sıcaktan korumak için açık renkli saksı seçilmelidir. Balkonda tutuluyorsa doğrudan beton zeminde değil bir ahşap destek üzerinde tutulmalıdır. Hava sirkülasyonu olmayan duvar diplerine çok yaklaştırılmamalıdır. Öğle saatlerindeki yakıcı sıcaktan korunmalıdır.
Kış aylarına girmeden saksı ve toprağı değiştirildiğinde Türkiye'nin birçok yerinde saksı dış ortamda kalabilir. Endişelendirecek kadar soğuk havalar olursa ısıtma olmayan içerdeki bir ortama geçici olarak alınabilir.
Goji toprağının geçirgen olması gerektiğinden suyuna dikkat edilmelidir. Aynı şekilde toprak karışımı yanlış hazırlanır ve kök bölgesinde sürekli su olursa bitki bundan hoşlanmayacaktır.
Saksı ebatı olarak ne kadar büyük saksı seçilirse o kadar iyidir. Dikim yapılan saksı yetersiz kaldığında mutlaka bir büyük saksıya alınmalı ve besin değerlerini yitirmiş olan toprağa besin takviyesi yapılmalıdır. (http://www.ziraatciyiz.biz)
İç mekân
İç mekânda yetiştirilmek istendiğinde, yukarıda belirtilenlere ilave olarak birkaç sorun ortaya çıkar. Öncelikle bitkinin güneş ışığı ihtiyacı her zaman dikkate alınmalıdır. İç ortamlarda daha kuru ve sirkülasyonu çok az hava bulunmaktadır. Bu nedenle bitkinin belirli aralıklarda bir sprey aracılığıyla nemlendirilmesi gerekir. Çiçeklenme döneminde tozlaşmayı sağlama konusunda da bitkiye destek olunması gerekir. Son olarak, bu genel bilgiler ışığında en iyi yetiştirme yöntemi kendi gözlemleriniz olacaktır.
Toprağa dikildikten sonra bir yaz sezonu sürekli izlenmesi ve dikkatli bakımı gereklidir. Dikildiği alanda kök yerleşimini tamamladıktan sonra çok fazla bakıma ihtiyaç duymaz. Gölge ve yan gölge alanlarda da yetişmesine rağmen azami verim için asgari 8 saat tam güneş ışığına ihtiyacı vardır.
http://i.imgur.com/9S7Yd.jpg
Kurt üzümünün ideal olarak kuru ve sıcak iklime sahip bölgelerde araziye dikilerek yetiştirilmesi gerekir. Ancak farklı iklim koşullarına kolay uyum sağlayabilen goji. Saksıda, balkonlarda ve hatta kapalı alanlarda da yetiştirilebilir. Kapama kurt üzümü yetiştiriciliği ve bunula ilgili planlama, sulama, budama ve benzeri yönetim bilgileri diğer bir yazımızın konusu olacaktır.
Çok güçlü bir çalı formlu bitki olan goji 2.5-3m boya ulaşır. Kök sistemi yerleştikten sonra hiç bakıma ihtiyaç duymaksızın zor şartlarda yaşar. Yüksek verim için en çok ihtiyaç duyduğu şey güneş ışığıdır. Tam gölgede bile yetişen kurt üzümünün meyveye yatma oranı gün içerisinde aldığı güneş ışığı miktarı ile doğrudan orantılıdır. Bunun ideal süresi günlük en az 8 saattir.
Araziye dikimden farklı olarak saçak kök oluşturmuş bir bitki saksıda yetiştirilirken daha az sorun yasayacaktır. Bu nedenle tohumdan yetişmiş bir fidan aldığınızda kazık kökün bitkiyi çok strese sokmayacak şekilde kesilmesi saçak kök oluşumunu sağlayacaktır. Çelikten yetiştirilmiş bir fidan zaten saçak kök yapısına sahiptir.
Toprak karışımı
Kurt üzümü bitkisi Ph değeri yüksek alkali toprakları sever. Aşırı nem ve kök bölgesindeki durağan su en büyük düşmanıdır. Bu nedenle toprak karışımında çok fazla torf kullanılmamalıdır. Geçirgen ve organik maddece zengin bir toprak karışımı sorunu çözer.
Kok ve dallar
Saksıda yetiştirilecek bitki için hem kökün hemde bitkinin dallarının çok olması gerekir. Böylece alan ve besin kısıtlı olduğundan homojen besin alımı sağlanır. Bu sağlandıktan sonra ise aynı gerekçeyle bunun bitkiye homojen dağıtılması gerekir. Bu nedenle araziye dikilen kurt üzümünden farklı olarak en az 2-3 dallı olması sağlanmalıdır. Tek bir lider yerine çatallarıma sağlanmalıdır. Bunun için bitkinin 10-15cm yüksekten kesilmesi gerekir. Bu işlem sonucunda birçok yan sürgün ortaya çıkacaktır. Bu sürgünlerden en uygun 2-3 tanesi bırakılıp diğerleri kesilmelidir.
Burada göz önünde bulundurulması gereken azami güneş ışığı alımı ve estetiktir. Bu yan dalların çok
Kontrolsüz büyümesine izin verilmemeli ve yaklaşık 1m civarında kesilmesi ve buralardan küçük birer şemsiye formu oluşturulması idealdir. Üst bölgede çok fazla üst üste geçiş olacağından bunların seyreltilmesi gerekir.
Saksı seçimi ve balkon
Saksı yetiştiriciliğinde temel sorun köklerin araziye dikimin aksine daha kontrolsüz bir ortamda olmasıdır. Bu nedenle aşırı sıcak ve aşırı dondan korunması gerekir. Yaz aylarında aşırı sıcaktan korumak için açık renkli saksı seçilmelidir. Balkonda tutuluyorsa doğrudan beton zeminde değil bir ahşap destek üzerinde tutulmalıdır. Hava sirkülasyonu olmayan duvar diplerine çok yaklaştırılmamalıdır. Öğle saatlerindeki yakıcı sıcaktan korunmalıdır.
Kış aylarına girmeden saksı ve toprağı değiştirildiğinde Türkiye'nin birçok yerinde saksı dış ortamda kalabilir. Endişelendirecek kadar soğuk havalar olursa ısıtma olmayan içerdeki bir ortama geçici olarak alınabilir.
Goji toprağının geçirgen olması gerektiğinden suyuna dikkat edilmelidir. Aynı şekilde toprak karışımı yanlış hazırlanır ve kök bölgesinde sürekli su olursa bitki bundan hoşlanmayacaktır.
Saksı ebatı olarak ne kadar büyük saksı seçilirse o kadar iyidir. Dikim yapılan saksı yetersiz kaldığında mutlaka bir büyük saksıya alınmalı ve besin değerlerini yitirmiş olan toprağa besin takviyesi yapılmalıdır. (http://www.ziraatciyiz.biz)
İç mekân
İç mekânda yetiştirilmek istendiğinde, yukarıda belirtilenlere ilave olarak birkaç sorun ortaya çıkar. Öncelikle bitkinin güneş ışığı ihtiyacı her zaman dikkate alınmalıdır. İç ortamlarda daha kuru ve sirkülasyonu çok az hava bulunmaktadır. Bu nedenle bitkinin belirli aralıklarda bir sprey aracılığıyla nemlendirilmesi gerekir. Çiçeklenme döneminde tozlaşmayı sağlama konusunda da bitkiye destek olunması gerekir. Son olarak, bu genel bilgiler ışığında en iyi yetiştirme yöntemi kendi gözlemleriniz olacaktır.