Ağaç Sarı Kurdu Mücadelesi

Zeuzera pyrina

Hastalık Tanımı :
Erginlerin kanat açıklığı erkeklerde 30-40, dişilerde 50-60 mm' dir. Beyaz renkli kanatlan çok sayıda lacivert noktalarla süslüdür. Thorax üzerindeki nokta sayısı 6'dır. Larvalar açık sarı renkte olup, üzeri lacivert noktacıklıdır. Gelişmiş bir larvanın boyu 50-60 mm' yi bulur. Larvalar gençken pembe renkli ve üzerlerindeki noktalar da çok az belirgindir.
Kışı ağaçların gövde ve dallarında açtıkları galeriler içerisinde, larva döneminde geçirirler. İlkbaharda yeniden hareket kazanan larvalardan temmuz ayına kadar gelişmesini tamamlayanlar açtıkları galerinin ağzında pupa olurlar. Ergin uçuşları mayıs ayı sonlarından, eylül ayına kadar devam eder. 8-10 günlük ömrü olan dişi kelebekler geceleri uçar ve 1000 kadar yumurtayı ağaç kabuklarının çatlakları arasına, eski galerilere, bazen de yere tek tek veya gruplar halinde bırakırlar. Sıcaklığa bağlı olarak 1 -3 hafta içinde çıkan larvalar önce genç sürgünlere saldırır, sonra da dal ve gövdelere girerek galeriler açarlar. Gelişmekte olan larvalar bulundukları galerilerden birkaç kez ayrılıp yeni galeriler açabilirler. Bazı bireyler yılda bir, diğerleri ise iki yılda bir döl verirler.



Yaşayış :
Larvalar ağaçların gövde ve dallarında galeriler açarak beslenirler. Fidan ve genç ağaçların gövdelerinde, yaşlı ağaçların ise dallarında açtıkları uzun galeriler bu kısımların zayıflamasına ve rüzgarın etkisiyle de kırılmalarına yol açar. Fidan veya genç ağaçların ölümü için bunların gövdesine yerleşecek bir tek larva yeterlidir. Yaşlı ağaçlarda dalların kırılması ise ayrıca budamada güçlük yaratır.
Konukçularının bulunduğu her yerde yaygın olabilir.

Kültürel Önlemler :
Karıncalar, kuşlar ve özellikle ağaçkakanlar yumurta ve genç larvaların predatörüdürler. Bunlardan başka yine larvaların Ichneumon abeillei Beri. (Hym.: Ichneumonidae), Microgaster sp. (Hym.: Braconidae), Elasmus spp., Enderus sp., Schreineria zeuze-rae Ashm. (Hym.: Chalcididae) gibi parazitoidleri vardır.
Ağaçlar zamanında budanarak enfekteli dallar kesilip, uzaklaştırılmalıdır. Düşük yoğunluklarda larva giriş deliklerine sokulacak uygun kalınlıkta bir tel ile larva öldürülebilir.

Kimyasal Mücadele :
Yumurtadan çıkan larvalar önce genç organlara saldırır ve taze sürgünlere girerler, Bu nedenle ağaçlar değişik doğrultulardan iyice ilaçlanmalıdır. Özellikle dalların ilaçlı su ile iyice kaplanmasına özen gösterilmelidir.
Diğer bir yöntem ise; yazın giriş deliklerinin temizlenerek içine kolay buharlaşan bir preparat emdirilmiş pamuğun sokulması ve delik ağzının da aşı macunu ile kapatılması yoludur. Bu işlem için dichlorvos kullanılabilir.



İlaçlama Dönemi:
Sonbaharda yaprak dökümünden sonra gövde ve dallar incelenerek zararlının giriş yerleri araştırılmalıdır. Larvaların açtıkları galerilerin ağzında biriken sarımsı renkteki talaş yığınları bu giriş yerlerinin kolayca tanınmasına olanak verir. Az veya çok bulaşık olduğu görülen her ağaçta mücadele yapılmalıdır.
Yeni larva girişleri yazın, daha çok temmuz ve ağustos aylarında olmak üzere, uzun bir periyoda yayılır. Bu nedenle zararın söz konusu olduğu hallerde haziran ayı sonlarından başlanarak 15-20 gün aralıkla 3-4 ilaçlama uygulanmalıdır. Meyveye yatmış elma bahçelerinde ise Elma iç kurduna karşı uygulanan ilaçlamalar normal olarak bu zararlıyı da baskı altında tutar.